136
mamlakatlarda esa bilvosita soliqlar va yuridik shaxslardan olinadigan
soliqlar asosiy soliq daromadlari hisoblanadi.
Byudjet xarajatlari – davlat va mahalliy o’zini o’zi boshqarish
organlari vazifalari va Funksiyalarini moliyalashga yo’naltiriladigan pul
mablag’lari.
Byudjet xarajatlari orqali
byudjetdan mablag’ oluvchilar
– byudjet
mablag’larining oluvchilari yoki taqsimlovchilari hisoblangan ishlab
chiqarish va noishlab chiqarish sohasining tashkilotlari moliyalanadi.
Shunday qilib, byudjet xarajatlari tranzit xususiyatga ega. Byudjetda faqat
xarajatlar moddalari bo’yicha byudjet xarajatlari aniqlanadi, bevosita
xarajatlarni esa byudjetdan mablag’ oluvchilar amalga oshiradi. Bundan
tashqari, byudjet xarajatlari hisobidan dotastiya, subvenstiya, subsidiya va
byudjet ssudalari orqali byudjet tizimining darajalari bo’yicha byudjet
mablag’lari qayta taqsimlanadi. Byudjet xarajatlari asosan beg’araz
xususiyatga ega bo’ladi. Qaytarishli asosda byudjet kreditlari va byudjet
ssudalari berilishi mumkin. Byudjet xarajatlarining tarkibi har yili
bevosita byudjet rejasida belgilanadi va huddi byudjet daromadlari
singari, iqtisodiy vaziyatga va ijtimoiy yo’nalishlarga bog’liq.
Byudjetning nazorat Funksiyasi taqsimlash Funksiyasi bilan bir
vaqtning o’zida amal qiladi va byudjet mablag’larining kelib tushishi va
ulardan foydalanish imkoniyatini va majburiyligini nazarda tutadi.
Dostları ilə paylaş: