Parallaktik librasiya
Şəkil 8.10. Äyın enliyə görə librasiyası
Ay Yerə kifayət qədər yaxın olduğundan Ayın Yer səthi-nin müxtəlif nöqtələrindən görünən səthi bir qədər fərqlənir. Ona görə Yer səthinin müxtəlif məntəqələrində müşahidəçi Ayın bir qədər fərqli səthlərini görür.
4. Fiziki librasiya
Ay da ellipsoid şəklindədir. Ay ellipsoidinin böyük yarım oxu Yerə olan istiqamətdən meyl edir, Yerin cazibəsi isə onu əvvəlki vəziyyətinə döndərməyə çalışır. Nəticədə Ay periodik olaraq yellənir. Fiziki librasiya çox zəif olub, cəmi 2" tərtil-bindədir.
IX FƏSİL
GÜNƏŞ VƏ ÄY TUTULMÄLÄRI
Günəş və Ау tutulmaları ən maraq-lı təbiət hadisələrindəndir. Bıı hadisələr qədim zamanlardan indiyə qədər bütün dövrlərdə insanları həmişə düşündür-müşdür. Hələ 3000 il bundan əvvəl Çin astronomları Günəş və Ау tutulmaları-nın baş vermə vaxtını əvvəlcədən təyin edə bilirdilər. Müasir astronomiya isə Günəş və Ау tutulmalarının Yer səthi-nin hansı hissəsində və nə vaxt baş verə-cəyini çox böyük dəqiqliklə təyin etmə-yə imkan verir.
Bu fəsil Ау və Günəş tutulmaları, onların baş vermə şərtləri, tutulmaların dövrü olaraq təkrarlanması və tutulma-larla bağlı olan digər məsələlərin şərhi-nə həsr edilmişdir.
Dostları ilə paylaş: |
