Şəhil 12.2. Äy hərəhətinin sarsılması
ilə işarə edək.
olar. Aydındır ki, Ayın hərəkətini sarsıdan təcil
Günəşin cazibə qüvvəsindən Yerin və L1 vəziyyətində olan Ayın aldıqları təcillər uyğun olaraq
və ya
2r
2r
GM h
Ayın L3 vəziyyətində anoloji olaraq alırıq ki,
W3=WT-WL3 =GM@
1
1
© 3
(12.5)
Beləliklə, (12.4) və (12.5)-dən göründüyü kimi sarsıdıcı tə-cil məsafənin kvadratı ilə yox, kubu ilə tərs mütənasibdir. Aydındır ki, Ayın L1 vəziyyətində Günəşin sarsıdıcı təcili
Ayı Yerdən aralamağa, Ayın L3 vəziyyətində isə Yeri Aydan
aralamağa çalışır. Hər iki halda Günəşin sarsıdıcı təsiri Ayla Yer arasındakı məsafəni artırmağa çalışır. Ayın L2 vəziyyətin-
də ona təsir edən sarsıdıcı təcili hesablamaq üçün Yerin Gü-nəşdən aldığı wT və Ayın aldığı w2 sarsıdıcı təcillərin fərqini
tapmaq lazımdır. Bunun üçün wT təcilini özünə paralel və əks
istiqamətdə L2 nöqtəsinə köçürmək və wT = - wT və wT təcil-
lərini vektorial olaraq toplamaq lazımdır.
Ay L4 vəziyyətində olduqda isə wT təcilini özünə paralel
və əks isti qamət də L4 nöq tə si пэ köçürmək və wT və wT = - wT
təcillərini vektorial olaraq toplamaq lazımdır.
Äsanlıqla göstərmək olar ki, Äyın L2 və L4 vəziyyətlərin-
də Günəşin sarsıdıcı təcili Ayla Yeri bir-birinə yaxınlaşdırma-ğa, yəni onların arasındakı məsafəni azaltmağa çalışır. Ayın Yerin cazibəsindən aldığı təcil
olar. Onda Ayın L) və L3 vəziyyətlərində Günəşdən aldığı təci-lin Yerdən aldığı təcilə nisbəti üçün yaza bilərik:
Onda
M@ = 2-1033 q , M@ = 6-1027q , a@ =149 600 000 km , = 384 400 km
olduğunu nəzərə alsaq taparıq ki,
Yəni Ayın Yerdən aldığı təcil Günəşdən aldığı təcildən 90 də-fə böyükdür.
Dostları ilə paylaş: |