Teqvim2013. pdf

Ə d ə b i y y a t

Seçilmiş əsərləri [Mətn] 

/N.Q.Çernışevski, 

A.İ.Gertsen; red. şu-

rası. A.Zamanov və 

b.; illüs. R.Hüseynov; 

tərc. ed. M.İbrahimov, 

A.Məhərrəmov.- Bakı: 

Gənclik, 1987.- C.XXX.-

710 s. 

Рустамова, З. Концепция 

человека в наследии 

Н.Г.Чернышевского 

[Текст]: mонография 

/З.Рустамова.- Баку: 

Нурлан, 2006.- 271 с.

---

212

Heykəltəraşlıq.Rəssamlıq.Memarlıq

120 

illiyi

Pinxos Sabsay 

1893-1980

İYUL

Pinxos Vladimiroviç Sabsay 1893-

cü il iyul ayının 2-də (bəzi mənbələrdə 

19 iyun) Odessa şəhərində anadan 

olmuşdur. Sovet dövrünün heykəl-

təraşıdır. Odessa Rəssamlıq Texniku-

munu və Peterburq Rəssamlıq Akade-

miyasını bitirmişdir. 

1917-ci ildə Odessa Təsviri İncəsə-

nət  İnstitutunda pedaqoji fəaliyyətə 

başlamışdır.

1918-ci ildə  “Əmək” monumental 

barelyefini yaratmışdır. 

Sabsay 1926-cı ildə Bakıya gəlmiş 

və bu dövrdən heykəltəraşın yaradıcı-

lığı sıx şəkildə Azərbaycanla bağlı ol-

muşdur. 

1928-ci ildən başlayaraq  Ə.Əzim-

zadə adına Azərbaycan Dövlət 

Rəssamlıq Məktəbində  dərs deməyə 

başlamış, 1930-cu ildə onun Mirzə 

Fətəli Axundova həsr etdiyi abidəsinin 

təntənəli açılışı olmuşdur. Bakıda mo-

numental heykəllərlə yanaşı, həm də 

barelyeflərin üzərində işləmişdir. 

1932-ci ildə Sabsay 55 fiqurdan 

ibarət olan 22 metr hündürlüyündə 

“İdmandan əməyə və müdafiəyə doğ-

ru” barelyefini yaratmışdır. Bu əsər 

Bakıda  İdman Sarayında qoyulmuş-

dur. 

1933-cü ildə Bakı  Fəhlə Teatrının 

foyesində onun müəllifi olduğu bir 

sıra barelyeflər yer almışdır. 

1937-ci ildə Sabsay Bakı neftçi-

lərinə  həsr etdiyi 12 metrlik “Qazma 

zərbəçiləri” barelyefinin də açılışı 

baş tutmuşdu. “Neftçi Kaveroçkin”, 

“Rəssam S.Bəhlulzadə”, “Neftçi Ba-

bayev”, “Yazıçı Süleyman Rəhimov”, 

S.Vurğunun mənzil-muzeyi üçün mo-

numental portreti və s. ibarət portretlər 

qalereyası var. “A.S.Puşkinin port-

reti” (“Elegiya”) onun ən kamil 

əsərlərindəndir. 

1959-cu ildə Azərbaycan SSR-in 

Əməkdar incəsənət xadimi, 1973-cü 

ildə SSRİ-nin Xalq rəssamı olmuşdur. 

1947-ci ildə SSRİ  Rəssamlıq Akade-

miyasının həqiqi üzvü, 1-ci dərəcəli 

Stalin mükafatı laureatı idi.

Pinxos Vladimiroviç Sabsay 1980-

ci il aprel ayının 25-də Bakıda vəfat 

etmiş, Fəxri Xiyabanda dəfn edilmiş-

dir.