Bilig ilmiy faoliyat

Jild: 02 | Nashr: 05 | Iyun 2021
111 
“BILIG – ILMIY FAOLIYAT” nashri http://bilig.academiascience.or
• 
Yorug‘lik oqimi, yorug‘lik kuchi, yoritilganlik; 
• 
Absolyut qora jism modeli; 
• 
Maykelson tajribasi; 
• 
Yorug‘likning qutblanishi; 
• 
Fotoeffekt; 
• 
Spektroskop; 
• 
Mikroskop; 
va shu kabi bir qancha simulyatsiyalarni o‘z ichiga oladi. 
Misol tariqasida 9-sinf fizika kursida “Shishaning nur sindirish 
ko‘rsatkichini aniqlash” mavzusidagi laboratoriya ishini virtual tarzda bajarish 
mumkin bo‘lgan simulyatsiyasiyani keltirish mumkin. Ushbu simulyatsiya 
uchburchak prizma yordamida shishaning nur sindirish ko‘rsatkichini aniqlash 
imkonini beradi (3-rasm).
3-rasm. “Maktabda fizika” platformasida “Prizma” simulyatsiyasi. 
Simulyatsiya jarayonida nurning prizmaga tushish joyi va burchagini 
o‘zgartirish imkoni mavjud. Nurning tushish va sinish burchaklari sumulyatsiya 
oynasining pastki qismida aks ettirib boriladi. O‘quvchilar nur tushish birchagini 
o‘zgartira borgan holda tushish va sinish burchaklari qiymatlarini qayd qilib 

---

FTAI
Jild: 02 | Nashr: 05 | Iyun 2021
112 
“BILIG – ILMIY FAOLIYAT” nashri http://bilig.academiascience.or
boradilar. Olingan natijalar asosida hisob- kitob qilinadi va shishaning nur sindirish 
ko‘rsatkichini aniqlaydilar. 
Yana bir misol sifatida 9-sinf fizika kursining “Fokus masofasi” 
mavzusidagi laboratoriya ishini virtual bajarish imkonini beruvchi simulyatsiyani 
keltirish mumkin [5-rasm]. Ushbu laboratoriya ishini quyidagi tartibda bajarish 
mumkin: 
1.”Maktabda 
fizika” 
platformasi 
https://www.vascak.cz/physicsanimations.php?l=uz
internet manzili orqali 
yuklanadi [2-rasm]. 
2.Hosil bo‘lgan oynadan “Fokus masofasi” simulyatsiyasi sichqoncha 
yordamida tanlanadi [4-rasm].
4-rasm. “Maktabda fizika” platformasi bo‘limlari. 
3.Laboratoriya ishi “Fokus masofasi” simulytasiyasida bajariladi [5-rasm]. 
 

---

FTAI