Bilimlendiriw ministrligi

 
kg nan aspawı ushın neshe sıyır saylanba baqlaw 
ushın saylap alınıwı kerek? 
Sheshimi: 
Mısalımız shártinde: N=2500; P=0,954; t=2;
∆
𝑥̃
2
= 20
kg; 

=300 
kg. n –?
Tákirarlanatuǵın usılda: 
𝑛 =
𝑡
2
𝜎
2
∆
𝑥̃
2
=
2
2
∙ 300
2
20
2
=
4 ∙ 90000
400
= 900 𝑏𝑎𝑠
Tákirarlanbaytuǵın usılda: 
𝑛 =
𝑡
2
𝜎
2
𝑁
∆
𝑥̃
2
𝑁 + 𝑡
2
𝜎
2
=
2
2
∙ 300
2
∙ 2500
20
2
∙ 2500 + 2
2
∙ 300
2
=
4 ∙ 90000 ∙ 2500
400 ∙ 2500 + 4 ∙ 90000
= 662

---

136 
Solay etip, jol qoyılıwı múmkin bolǵan qáteniń 20 kg nan aspawı ushın 2500 
sıyırdan qaytalanıwshı usılda 900 bas sıyırdı, tákirarlanbaytuǵın usılda bolsa 662 
bas sıyırdı saylap alıwımız kerek.
2-mısal
. Oylayıq, 2500
 
sıyırdıń 80
 
% ti násilli sıyırlar bolsın. Usı salmaqtı 
anıqlawdaǵı jol qoyılıwı múmkin bolǵan qáte p=0,954
 
itimallıq dárejesi menen 3 
procentten, yaǵnıy 
∆
𝜔
= 0,03
ten aspawı kerek. Bul ushın 2500 sıyırdan neshe 
násilli sıyır saylap alınıwı kerek?
Sheshiliwi
: Máselemiz shártinde: 
N=2500; P=0,954; t=2;
∆
𝑥̃
2
= 20
kg; 
ω=0,80; n –? 
Tákirarlanatuǵın usılda: 
𝑛 =
𝑡
𝜔
2
(1 − 𝜔)
∆
𝜔
2
=
2
2
∙ 0,8 ∙ 0,2
0,03
2
=
6400
9
= 711 𝑏𝑎𝑠
Tákirarlanbaytuǵın usılda: 
𝑛 =
𝑡
𝜔
2
(1 − 𝜔)𝑁
∆
𝜔
2
𝑁 + 𝑡
𝜔
2
(1 − 𝜔)
=
2
2
∙ 0,8 ∙ 0,2 ∙ 2500
0,03
2
∙ 2500 + 2
2
∙ 0,8 ∙ 0,2
=
1600
2,25 + 0,64
= 554 𝑏𝑎𝑠
Saylanbanıń zárúr muǵdarın esaplaǵanda belgisiz bolǵan 

2
hám ω lardı tek 
ǵana saylanba baqlaw ótkizgennen soń anıqlaw múmkin. Bolmasa saylanbanıń 
zárúr muǵdarın esaplaw múmkin emes. Bunday jaǵdayda dispersiyanıń (

2
) 
haqıyqıy mánisi ornına sınaw retinde ótkizilgen usaytuǵın tańlamalı baqlawdıń 
boljaw mánisi qollanıladı.
Eger belgi alternativ belgi bolsa, onda eń úlken muǵdardaǵı parqlanıw, 
yaǵnıy ω=0,5 esaplaw ushın tiykar etip alınadı. Bunda ω(ω-1) nıń kóbeymesi 
bolsa, 0,25 ge teń boladı:
𝜔(1 − 𝜔) = 0,5 ∙ 0.5 = 0,25
Saylanbanıń zárúriy muǵdarın kemeytirmew maqsetinde ádette ω(ω-1) den, 
yaǵnıy variaciyanıń eń joqarı muǵdarınan keń qollanıladı.