Bilimlendiriw ministrligi
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
tuwrı
baylanıs boladı. Kerisinshe, nátiyjelik belginiń ózgeriw baǵıtı faktor belginikine qarama- qarsı bolǵanda baylanıs keri boladı. Máselen, 1ga maydanǵa salınatuǵın tógin muǵdarın ( X ) asırıw esabına zúráátlikti sheksiz ósirip bolmaydı, sebebi tóginniń muǵdarı optimal dárejege ( X opt ) jetkenshe zúráátlilik artıp baradı, soń onıń qosımsha muǵdarı zúráátlikti páseytedi. Demek, zúráátlilik ( Y ) penen 1 ga maydanǵa berilgen mineral tógin ortasındaǵı baylanıs 0≤X≤X opt aralıǵında durıs bolıp, X opt ≤ X te bolsa keri boladı. Baylanıslardıń analitikalıq ańlatılıwana qarap baylanıslar tuwrı sızıqlı hám iymek sızıqlı baylanıslarǵa bólinedi. Eger baylanıstıń teńlemesinde faktor belgiler( x 1 ,x 2 ,x 3 … x k ) tek birnshi dáreje menen qatnasıp, olardıń joqarı dárejeleri hám aralas kóbeymeleri qatnaspasa, yaǵnıy 𝑦 = 𝑎 0 + ∑ 𝑎 𝑖 𝑘 𝑖 kórinisinde bolsa, sızıqlı baylanıs yaki dara jaǵdayda, faktor birew bolǵanda 𝑦 = 𝑎 0 + 𝑎 1 𝑥 tuwrı sızıqlı baylanıs dep ataladı. Analitikalıq ańlatılıwı tuwrı sızıqlı (sızıqlı) teńleme bolmaǵan baylanıs iymek sızıqlı (sızıqlı emes) baylanıs dep ataladı. Atap aytqanda, parabola – 𝑦 = 𝑎 0 + 𝑎 1 𝑥 + 𝑎 2 𝑥 2 , girperbola – 𝑦 = 𝑎 0 + 𝑎 1 𝑥 , kórsetkishli – 𝑦 = 𝑎 0 𝑎 1 𝑥 , logariflik – log 𝑦 = 𝑎 0 + 𝑎 1 𝑥 , yarım logarfmlik – 𝑦 = 𝑎 0 + 𝑎 1 ln 𝑥 , dárejeli 𝑦 = 𝑎 0 𝑥 1 𝑎 1 hám basqa kórinislerde ańlatılatuǵın baylanıslar iymek sızıqlı baylanısqa mısal bola aladı (8.1-súwret.) |