BiNGÖL ÜNİversitesi

Üçüncü Mertebe 

  Bu mertebedeki kişilerin sayısı 50’dir. 

67. Ahmed b. Abdilcebbâr el-Utâridî el-Kûfî, D (ö. 272)  

Meşhûr  bir  muhaddistir.  Hakkında  tenkît  ifadeleri  vardır.  İbn  Adiy 

“Münker  rivâyetini  bilmiyorum.  Ne  var  ki  rivâyet  ettiği  kişilerin  çoğundan 

semâ’ı olmadığı için tedlîs yapmakla ithâm edilmiştir.” demiştir.   

  68. İsmail b. Ayyâş Ebû Utbe el-Ansî, Br – SE (ö. 181, 182)  

  Kendi  zamanında  Şam  ehlinin  âlimi  idi.  Tevsîkinde  (sika  olup 

olmadığında)  ihtilâf  edilmiştir.  Birçoğuna  göre  onun  Şamlılardan  yapmış 

                                                 

29

  Ebû  Abdillah  Muhammed  b.  Yezîd  İbni  Mâce,  Sünen,  I-II,  Çağrı  Yayınları,  İstanbul,  1992, 

Fiten, 23. 

30

  Başka  kaynaklarda  Yûnus’un  bu  rivâyette  tesviye  tedlîsi  değil  de;  kendisi  ile  Şâfiî  arasındaki 

şahsı düşürerek isnâd tedlîsi yaptığı geçmektedir. Bkz. Zehebî, Siyeru A’lâm, XII, 351; a.mlf., 

Târîhu’l-İslâm  ve  Vefeyâtu’l-Meşâhîri  ve’l-A’lâm,  (thk.  Beşşar  Avvâd  Ma’rûf),  I-XV,  Dâru’l-

Ğarbi’l-İslâmî, y.y., 2003, VI, 459; İbn Hacer, Tehzîbu’t-Tehzîb, VII, 266. 

---

İbn Hacer el-ASKALÂNÎ, (Çeviren: Veysel ÖZDEMİR), Ta’rîfu Ehli’t-Takdîs bi 

Merâtibi’l-Mevsûfîne bi’t-Tedlîs (Tabakâtu’l-Müdellisîn) 

……………………………………………………………………………………………..………. 

200 

olduğu rivâyetleri makbuldür. İbn Ma’în ve daha sonra İbn Hibbân  Sikât’ında 

onun tedlîs yaptığına işâret etmiştir. 

 

69. Habîb b. Ebî Sâbit el-Kûfî, KS (ö. 119) 

Meşhûr  bir  tâbi’îdir.  Çokça  tedlîs  yapar.  İbn  Huzeyme  (ö.  311), 

Dârekutnî ve başkaları onun tedlîs yaptığını söylemişlerdir. Ebû Bekir b. Ayyâş 

(ö. 194), el-A’meş’ten Habîb ile ilgili şunları söylediğini nakletmektedir: “Eğer 

bir adam senden bana bir hadîs rivâyet ederse, onu aradan kaldırarak senden 

rivâyet etmekte bir mahsur görmem.”  

70. el-Hasen b. Zekvân, B – D – T – İM (ö. 141-150)  

Hadîsleri  ile  ihticâc  edilmesi  hususunda  ihtilaf  edilmiştir.  Buhârî’nin 

Sahîh’inde tek bir hadîsi vardır

31

. İbn Sâ’îd, onun tedlîs yaptığına işâret etmiştir. 

71. Humeyd et-Tavîl, KS (ö. 142, 143) 

Enes’in  talebelerindendir.  Meşhûrdur.  Enes’den  çokça  tedlîs  yapmıştır. 

Öyle  ki  “Enes’den  rivâyetlerinin  büyük  kısmı  (aslında)  Sâbit  (el-Bünânî)  ve 

Katâde  vasıtasıyladır.”  denilmiştir.  Nesâî  ve  başkaları,  onu  tedlîs  yapmakla 

vasıflandırmışlardır. Semâ’ını tasrîh ederek ve tahdîs sîgası ile Enes’den yapmış 

olduğu birçok rivâyeti, Buhârî ve başkaları kitaplarına tahrîc etmişlerdir.   

72. Şu’ayb b. Eyyûb es-Sarîfînî, D (ö. 261) 

Ebû  Dâvud’un  şeyhlerindendir.  İbn  Hibbân  ve  Dârekutnî  onu  tedlîsle 

vasıflandırmıştır

32

.