Biotexnologiya asoslari

Penicillium notatum
, 
P.vuriabili
, 
P.iriense, 
Trichoderma roseum, Verticillium alboatrum
và boshqàlàrdir. 
Påktinàzàlàr 
- 
påktinni pàrchàlovchi fårmåntlàr sintåz qilàdi.
Påktolitik fårmåntlàr komplåks hosil 
qilàdi, uni àlohidà komponåntlàri påktin molåkulàsini hàr õil joylàridàn pàrchàlàydi. 
Påktinàzàlàr (poligàlàkturonàzàlàr) mikroorgànizm-làrdà kång tàrqàlgàn bo’lib o’simliklàrdà kàm 
uchràydi. 
Protåinàzàlàr. 
Protåinàzàlàr yoki protåàzàlàr - (påptid-påptid-gidrolàzàlàr) oqsil molåkulàsidàgi 
påptid bog’làrini uzish råàksiyasini kàtàliz qilàdi, nàtijàdà erkin àminokislotàlàr di- và 
polipåptidlàr hosil qilàdi.
Bundày fårmåntlàr judà ko’p. Ulàrdàn àyrimlàri kristàll holàtdà 
olingàn. Mikroorgànizmlàr protåinàzàsi o’zlàrining õossàlàri bilàn tubdàn fàrq qilishi 
mumkin. Ulàr nåytràl bo’lishi mumkin (
Bacillus subtillis
, 
Asp.terricola
), kislotàli 
(
Asp.foetidus
) và ishqorli, ya’ni pH ning hàr õil dàràjàsidà fàoldirlàr. Àyrim 
mikroorgànizmlàr bir qànchà protåinàzàlàr sintåzlàsh qobiliyatigà egàdirlàr. Màsàlàn: 
Actinomyces fradiae
6 tà protåinàzà sintåzlàydi. 
Àmilàzàlàr - 
bàktåriya và zàmburug’làrdàn olinàdigàn àmilàzàlàr kràõmàlni kichik molåkulyar 
shàkàrlàr: dåkistrinlàr, glyukozàlàr, màltozàlàrgàchà pàrchàlàydi.
Bàktåriàl protåàzàlàr 
pishloq pishirishdà và tåri oshlàshdà oqsillàrni buzishdà qo’llànilàdi. 
Bacillus sp
. dàn 
olinàdigàn glyukozoizomåràzà fårmånti glyukozàni fruktozàgà àylàntirishdà yordàmlàshàdi. 
Kåyingi vàqtlàrdà olimlàr diqqàt e’tiborini quyidàgilàr o’zigà tortmoqdà: 
siklodikstringlyukoziltrànsfåràzà (SDGT) gà moslàshish, siklodåkstrinlàr birikmàlàrining 
ishlàb chiqàrilish: kimyoviy và fàrmàkologik ishlàb chiqàrishdà, oziq-ovqàt màhsulotlàri 
sifàtini oshirishdà, kosmåtikà và boshqàlàr ishlàb chiqàrishdà zàrurdir.
Lipàzàlàr - 
(3.1.1.3-triàsil glisårolodà gidrolàzàlàr lipid (yog’) àlmàshinuvidà ishtirok etàdigàn, 
kàttà àmàliy qiziqish uyg’otadigàn fårmåntlàr. 

---

Kul’turà o’sàdigàn muhitgà àjràtàdigàn lipàzàlàrni ishlàb chiqàruvchilàrning ko’pi misåliàli 
zàmburug’làrdir. Ulàrdàn