Erigan moddaning massa ulushi–bu o`lchamsiz fizikaviy kattalik bo`lib, erigan modda massasining eritmaning umumiy massasiga nisbatiga teng, ya`ni
m = mm m (5.1)
bunda m–erigan moddaning massa ulushi; mm–erigan moddaning massasi va m– eritmaning umumiy massasi.
Erigan moddaning massa ulushi m odatda birning ulushlarida yoki foizlarda ifodalanadi. Masalan, suvdagi H2SO4 ning massa ulushi 0,05 ga yoki 5 % ga teng, bu degani 100 g massali H2SO4 eritmasida 5 g H2SO4 va 95 g H2O bor, demakdir.
Molyar konsentratsiya–bu erigan modda miqdorining eritmaning hajmiga nisbatiga teng kattalik, ya`ni C(X) = n(X) V (5. 2)
Bunda C(X)-X zarrachalarning molyar konsentratsiyasi, n(X)-X modda zarralarining eritmadagi miqdori, V-eritmaning hajmi, uning asosiy birligi moll. Masalan, C(HCl)=0,1 moll, C(H3PO4)=0,5 moll,
C(NH4+)=10 moll, C(H+)=110-5 moll.
Bir litrida bir mol erigan modda bor eritma molyar eritma deyiladi. Masalan, 1L 1M NaOH eritmasini neytrallash uchun ushbu reaksiyalar tenglamalariga ko`ra:
a) NaOH + HCl = NaCl + H2O ; b) 2NaOH + H2SO4 = Na2SO4 + 2H2O
HCl va H2SO4 eritmalaridan quyidagi hajmda olish zarur:
1 L 1 M HCl yoki 0,5 L 1 M H2SO4. Ravshanki, 0,5 L 2 M NaOH ni neytrallash uchun 0,5 L 2 M HCl yoki 0,25 L 1 M H2SO4 kerak bo`ladi.
Dostları ilə paylaş: |