“Minglik” mavzusida arifmetikamallarni urganish. YUzlik ichida kushish va ayirish
Mavzuda amallarni urgatish bilan birga 1-sinfda sonni yigindiga kushish va yigindini songa kushish, sonni yigindidan ayirish va yigandini ayirish xossalari, 2-sinfda yigindini yipshdyuga .kushish va yirindadan ayirish xossalari karaladi.
Bu xossalarni va tegishli xisoblash usullarini ochib beriщda avval tayyorgarlik ishi ni bajarish kerak, natijada ukuvchilar sonlar yigindisi va sonlar ayirmasi kabi matematik ifodalarni uzlashtiradi, kush tengliklar, bir va ikki amapli ifodaparni kdeelar yordamida yozish ni urganadi, ikki xonali sonlarni unlik va birlik yordamida yoza oladilar.
“Yigindi”, “ayirma” tushunchalari bilan 4+3=7, 7-4+3 kabi misollarni echishda tanishadilar. 10 ichida kushish vaayirishdayok, 5+4=5+2+2=9,8-3=8-1-2=5 kabi k$sh tengliklarni ishlatib
k,ushish va ayirishning turli kurinishlarini yoza oladilar, kdvslar ishlatish yordamida 6+(3+1)=6+4=10 kabi xisoblash usullarini bilib olishadi.
Nomerlashni urganish davrida “k,avs” belgisi bilan tanishadi va “5 va 3 sonlari yigindisiga 2 ni kushing” kabi ogzaki masalalarni echadilar. KUshish va ayirishni urgatish kuyidagi tartibda olib boriladi. Oldin nol bilan tugaydigan xonali sonlarni kushish va ayirish urganiladi, sungra sonni yigindiga kushish va ayirish urganiladi, SHu tartibda sonni yigindidan ayirish, yigindini songa k,ushish va yigindini sondan ayirish koidalari xam shu tartibda k,araladi.
Nol bilan tugaydigan sonlarustida amallar bajarish:
60+20=80 70-40=30 kabi kurinishda urganish kuyidagi tartibda amalga oishiriladi:
Xar bir krida urganish kuyidagi tartibda amalga oshiriladi: boskich. Narsalar tuplami ustida amallar bajarib, uvuvchilar xossasini ochishadi va ifodalashadi.
bosk,ich. Xossani misollar yordamida xar xil usullar, jumladan kulay usul bilan echishga tadbik, k,iladi,
bosk,ich. Arifmetik amallar xossalari asosida chikarila- digan xisoblash usullari urganish ob’eyugi bulib xizmat k,iladi.
bosk;ich. Urganilgan xossalarni va xisoblash usullarini takkoslaii natijasida bu xossalar va usullar umumlashtirishning yukrrirok darajasiga kutariladi.