207
Iste’molchi o’zining daromadini shunday sarflashi kerakki, daromad
to’liq sarflangan holatda tovarni xarid qilishdan olingan so’nggi qo’shilgan
naflilikning tovar narxiga nisbati barcha tovarlar uchun bir xil qiymatga ega
bo’lishi lozim
.
ya‘ni
50
:
y
y
x
x
P
MU
P
MU
,
bu erda: MU – X va y tovarlarning so‘nggi qo‘shilgan nafliligi; P – ularning
narxi.
Bu qoida
iste’molchining muvozanatli holatini
ifodalaydi.
51
Iste‘molchi o‘zining didi va ruhiyatiga ko‘ra turli xil tovarlar to‘plamini ma‘qul
ko‘rishi mumkin. Bunda u tovarlarning ma‘lum bir to‘plamini boshqa biriga taqqoslab
ko‘radi. Iste‘molchi tanlovini tushuntirishda farqsizlik egri chizig‘i
muhim rol
o‘ynaydi.
Optimal tanlov quyidagi shartlarni keltirib chiqaradi:
birinchidan,
tanlov
nuqtasining byudjet chizig‘ida yotishi. Iste‘molchi amalda barcha daromadini
iste‘molga sarflamay, ma‘lum qismini kelgusidagi iste‘molga qoldirsa-da,
nazariy
jihatdan biz uni barchasi sarflanadi, deb faraz qilamiz. Agar nuqta byudjet chizig‘idan
chapda yotsa – daromadining to‘liq sarflanmaganligini, o‘ngda yotsa – sarflar
imkoniyat darajasidan chetga
chiqilganligini tushunamiz;
ikkinchidan,
tanlangan
iste‘mol tovarlari to‘plami eng ma‘qul ko‘rilgan kombinatsiyada bo‘lishi lozim.
50
Economics : principles, problems and policies. Stanley L. Brue, Campbell P. McConnell, seventeenth edition,
McGraw-Hill/Irwin New York, 2008. 363 бет
51
Economics : principles, problems and policies. Stanley L. Brue, Campbell P. McConnell,
seventeenth edition,
McGraw-Hill/Irwin New York, 2008. 375бет