Bulut texnologiyasi nima va nega kerak

Harakatlar 
 
AQSH mehnat statistikasi Byurosining ma’lumotlariga ko’ra, 1981-yilda 
tayanch-harakat apparatining yuqori qismi, ya’ni qo’l-panja kasalliklari kasbiy 

---

53 
kasalliklar umumiy sonining atigi 18% ni tashkil etgan. Lekin 80-yillar davomida, 
ya’ni kompyuterlashtirish g’oyat tez sur’atlarda o’sib borgan 10 yil ichida, bu 
kasallik shu qadar ko’p aytib ketdi-ki, 1989-yilda butun kasbiy patologiya 
strukturasining 52 % ini tashkil etdi. Bir necha ming AQSh aloqa xodimlari 
uyushmasi a’zolarining salomatligini o’rganib borish natijasida ularning 20% ga 
yaqini surunkali ravishda kasbiy qo’l-panja kasalliklaridan aziyat chekishlari 
ma’lum bo’ldi. Amerika Qo’shma Shtatlarining bir qator kompaniyalari 
tendovaginit, ligamentit (karpal kanal sindromi), shuningdek, qo’llarning 
muntazam ravishda og’rishigina emas. Balki mehnat qobiliyatini yo’qotishgacha 
olib keladigan boshqa paylar yallig’lanishi kasalliklariga duchor bo’lgan 
bemorlarga tibbiy yordam ko’rsatish maqsadida bir necha million dollar zarar 
ko’rmoqda”,(Gun G.E.–kompyuter: Sog’liqni saqlash yo’llari, Moskva. 2002-y). 
Nur tarqatishlar 
 
Nur tarqatish – bu kompyuter bilan ishlashda uchraydigan zararli faktordir. 
Kompyuter texnikasining asosiy kamchiligi- nur tarqatishdir. Nur tarqatishning 
kattagina qismi monitorga to’g’ri keladi, chunki monitor har tomonga 
elektromagnit va elektrostatik maydon, ekrandan esa radiatsiya va ultrabinafsha 
nurlarini tarqatadi. Kompyuterdan tashqari, lazerli printer, nusxa ko’chirish 
apparatlari, ya’ni ichki qismi yuqori kuchlanishga ega bo’lgan texnikalardan ham 
nur tarqaladi. Bundan tashqari , toner-kartrij ichidagi tarkibida og’ir metall bo’lgan 
kukun ham g’oyat xavflidir. Shuningdek, uzoq vaqt kompyuter oldida ishlash ko’z 
uchun nihoyatda zararlidir. Nima qilmoq kerak? Balki texnika mo’jizasidan 
butunlay voz kechib, qo’lga kompyuter “sichqonchasi” o’rniga toshdan yasalgan 
bolta olish afzalroqmikan? O’zingizni sivilizatsiya yutuqlaridan mahrum etishga 
aslo shoshilmang, bu yutuqlardan aql bilan foydalanmoq darkor xolos!”.Aleksandr 
Kirsanov, “Vobis”servis markazi rahbari. 
Quyidagi maslahatlarga amal qilsangiz, bu dardlarni chetlab o’tishingiz 
mumkin: 

---

54 

monitordan 40-50 sm masofada bo’ling;

sifatli himoyasi bo’lgan yaxshi monitor sotib oling;

monitoringizdagi tasvir yetarli darajada aniq bo’lsin;

tez-tez nam latta bilan kompyuterni artib turing, chunki chang, ayniqsa 
monitordagi chang nurni o’zida to’plash qobiliyatiga ega;

havo ionizatorlaridan foydalaning. 
Ko’p yillar davomida kaktus taralayotgan nurlarni o’ziga yutishi va ularni 
kompyuter oldiga qo’yish zarurligi to’g’risidagi fikrlar mavjud edi. 15 yil ilgari 
maktab kompyuter xonasidagi har bir kompyuter yoniga bittadan kaktus tuvagini 
qo’yib chiqdim. Tajriba-sinov o’zini oqladi! Kaktuslarning barchasi qovjirab qurib 
qoldi, monitorlar esa bus-butun edi. Aslida esa bu gullarga quyosh nuri kamlik 
qildi, har qalay gullar sun’iy yoritilgan xona o’rtasida emas, balki deraza 
tokchasida turishi kerak.