ko‘rinishga ega: (x~a)2+(y-b)2+(z-c)2=r2 (7-chizma). Bu tenglama sferaning normal tenglamasi deyiladi. Agar sfera markazi koordinatalar boshi bilan ustma-ust tushsa, normal tenglama quyidagi J + y t + J S ko‘rinishga ega bo‘ladi. Ax2+Ay2+Az2+2Bx+2Cy+2Dz+E=0 tenglama A*0, B?+ C2+D2-AE>0 shartda markazi ( - ^ , - - j ) nuqtadagi va radiusi r= j 11 J / — — ga teng bo‘lgan aylanani aniqlaydi. M nuqtaning radiusi r, markazi С nuqtada bo‘lgan sferaga nisbatan darajasi deb и = d2 - r 2 songa aytiladi. Bu yerda d = MC son M nuqtadan С markazgacha bo‘lgan masofa. Agar M nuqta sfera tashqarisida yotsa, bu nuqtaning sferaga nisbatan darajasi musbat sondir. Bu son M nuqtadan sferaga o‘tkazilgan urinma uzunligining kvadratiga teng. Agar M nuqta sfera ichida yotsa, bu nuqtaning sferaga nisbatan darajasi manfiy son bo‘ladi va absolyut qiymati bo‘yicha MP MQ ko‘paytmaga teng. MP, MQ kesmalar M nuqtadan o ‘tuvchi ixtiyoriy vatar boiaklarining uzunliklariga teng. Agar M nuqta sferada yotsa, bu nuqtaning sferaga nisbatan darajasi nolga teng. M(x,y,z) nuqtaning markazi C(a,b,c) nuqtada yotuvchi va radiusi r ga teng sferaga nisbatan darajasi s —(x-a)2+(y-b)2+ (z-c)2- r ' formuladan aniqlanadi. Konsentrik boimagan ikkita sferalarga nisbatan teng darajali nuqtalaming geometrik o‘mi tekislikdan iborat. Bu tekislik ikkita sferaning radikal tekisligi deyiladi. Agar sferalar kesishsa, radikal tekislik ularning umumiy aylanasi orqali o‘tadi. Ikkita sfera tenglamalarini qaraylik: (x-a,)2+(y-bi)2+(z-ci)2- r 12=0, (.x-a2)2+(y-b^2+(z-C2)2- r i= 0
