Buxoro davlat universiteti fizika -matematika fakulteti "fizika " kafedrasi

Ishning hajmi va tuzilishi: Bajarilgan malakaiy bitiruv ishi kirish qismi ikkita bobdan va qilingan xulosalardan iborat. Ishda o’rganilishi e’tiborga olingan fizikaviy hodisalar, jarayonlar vatezligihisoblangan natijalarning tushunarli ravishda ifodalash uchun chizma jadvallar va rasmlar berildi.Ishga qo’yilgan maqsadga erishishi uchun to’plangan adabiyotlar manbalarning nomlari va elektron manzillari keltirildi

I BOB. Invers bandlik

1.1 Invers toʼldirilgan muhitlar hosil qilish

Lazerlarda fotonlar yutilish tufayli yoʼqolishi va majburiy nurlanishda paydo boʼlishini ifodalovchi tenglamani quyidagicha yozish mumkin:

𝑑𝑛_{𝑝 = 𝑐} 𝑑𝑛_{𝑝 = 𝜎}

𝑐𝑁 𝑛

− 𝜎

𝑐𝑁 𝑛

(3.1)

𝑑𝑡

𝑑𝑥

2 2

12 1

N₁ ва N₂ - ε₁ ва ε₂ holatlardagi zarrachalar zichligi. Аvvalgilarni hisobga olib

𝑑𝑛_{𝑝 = 𝜎}

(𝑁 𝑔

− 𝑁 𝑔

)𝑛

= 𝑘𝑛

(3.2)

𝑑𝑡

2 2 1

2 1 𝑝 𝑝

koʼrinishida yozish mumkin. Bundagi

𝐾 = 𝜎₂(𝑁₂𝑔₁ − 𝑁₂𝑔₁) (3.3) aktiv muhit koeffitsienti deyiladi.

n_p~I bo'lgani uchun

𝑑𝐼



𝑑𝑥

= 𝜎₀

𝑘𝐼 (3.4)

deb olish mumkin.

k>0 boʼlsa muhitda barcha yorugʼlik kuchayadi.

k<0 boʼlsa yaʼni 𝑁₂𝑔₁ − 𝑁₂𝑔₁ da yorugʼlik susayadi.

Demak, yorugʼlikning kuchayishi faqat N muhitdagi energetik sathlarda termodinamik muvozanat boʼlmagan, yuqoridagi sath pastdagiga nisbatan koʼproq toʼldirilgan boʼlganda vujudga keladi. Bunday muhit inversion toʼldirilgan muhit deyiladi.