Buxoro davlat universiteti fizika -matematika fakulteti "fizika " kafedrasi

Damlash boshlanganda va toʼxtatilganda yuqorigi sathni toʼldirilishini oʼzgarishi.

Аgar xolatni qoʼzgʼotik yuqori intensivlikdagi kuchlanish bilan amalga oshirilsa, I>>Is xolatni kamaytirish tezroq boʼladi va uni kamayish vaqti

𝜏⁻¹ = 𝜏⁻¹(𝐼𝜎₂₁/ℎ𝑣) (3.16)

𝑇 2
бўлади. I>>I_s да (3.16) ни 2-ҳади биринчисидан жуда катта ва
𝜏_𝑇 ≅ 𝜏₂𝐼_𝑠/𝐼 (3.17) бўлади.

Endi invers toʼldirilgan muhit xosil qilish usullarini koʼramiz. Faqat ikki energetik sathli sistemalarda invers xolat xosil qilish ancha murakkab, chunki, N2g1=N1g2 boʼlganda yutilish va nur chiqarish ehtimolligi qariyb teng. Invers toʼldirilish yuqorigi va pastki sathlarni toʼldirish va yutilish jarayonlari har xil boʼlgandagina yuzaga keladi.

Shuning uchun invers toʼldirilgan muhitni xosil qilish uchun kamida 3 ta sath boʼlishi zarur. Bunday sistemada 2 oʼzgaruvchan sath va 1 asosiy sathlar invers toʼldirilishi 3 sath orqali, yaʼni 3→2 nurlanishsiz oʼtish orqali yuz beradi.Bu oʼtish ehtimolligi S32 deb belgilasak, 1 va 3, 1 va 2 sathlar oʼrtasidagi toʼgʼri va aksincha oʼtishlar ehtimolliklarini W13, W31, W12 va W21 deb olsak, u xolda bu oʼtishlar uchun neytrallik tenglamalari

𝑑𝑁₃/𝑑𝑡 = 𝑊₁₃𝑁₁ − (𝑊₁₃ + 𝑊₃₁ + 𝑆₃₂)𝑁₃ = 0

𝑑𝑁₃/𝑑𝑡 = 𝑊₁₃𝑁₁ − (𝐴₂₁ + 𝑊₂₁)𝑁₂ + 𝑆₃₂𝑁₃ = 0} (3.18)

Va
N₀=N₁+N₂+N₃ (3.19)

boʼladi.Bu yerda N0-rezonans oʼtishi mumkin boʼlgan aktiv zarrachalar umumiy soni, N1,N2,N3-ularning sathlardagi qiymatlari, A31 A21-oʼz-oʼzidan oʼtish ehtimolliklari (.18) va (3.19) lardan

𝑁_{2 =} 𝑊₁₃(𝑆₃₂/𝑊₃₁+𝐴₃₁+𝑆₃₂)+𝑊₁₂

(3.20)

𝑁₁

^𝐴21^+𝑊21