Buxoro davlat universiteti matlab tilavova texnologiya va uni o

Po`stloq 
bilan 
ishlashda 
kuzatishlar, 
tajribalar 
va 
ko`rsatishlar. 
Ba‘zi daraxt po`stlog`i, masalan, o`rik va qayin daraxti, 
turli o`yinchoqlarni yasash uchun juda qulay. 
O`quvchilarga yozda sosna va qayin daraxti po`stlog`ini to`plash 
topshiriladi. Bunda o`qituvchi bolalarni faqat qurigan daraxt, kesilgan 
shoxlardangina 
po`stlog`ini 
kesib 
olish 
mumkinligi 
haqida 
ogohlantiradi. 

---

254 
Amaliy ishlardan oldin ikkinchi sinf o`quvchilari kuzatishlar va 
tajribalar o`tkazib, savollarga javob beradilar: Qayin va sosna 
po`stlog`ini tashqi ko`rinishidan qanday aniqlash mumkin? Qaysi 
po`stloq yupqaroq? Qaysi po`stloq g`ovakroq? Qaysi po`stloq zichroq, 
egiluvchan va mustahkamroq? Qaysi po`stloq yupqa qatlamlarga 
bo`linadi? Qaysi asboblar yordamida qayin va sosna po`stlog`ini 
ishlov berish mumkin? 
Shu tariqa o`quvchilar o`rik po`stlog`i jigar rang, qayin po`stlog`i 
– oq rangda bo`lib qora chiziqlari bo`lishi, qayin po`stlog`i o`rikdan 
yupqaroq, 
o`rik 
po`stlog`i 
g`ovakroqligi, 
qayin 
po`stlog`i 
mustahkamroq, egiluvchan va zichligi, uni mayda qatlamga ajratish 
mumkinligi, sosna po`stlog`ini pichoq yordamida, qayin po`stlog`ini 
qaychi yordamida, ishlov berish osonligini bilib oladilar. 
Keyin tajriba yo`li bilan o`quvchilar qayin va sosna po`stlog`ini 
qattiq qalam yoki ruchka bilan belgilash mumkinligini; bu po`stloq 
turlari kazein, duradgorlik yelimlari, hamda BF-2 va PVA yelimlari 
bilan yopishtirilishini aniqlaydilar. 
10-rasm. Daraxt po`stlog`idan buyumlar namunasi 
Kuzatishlar jarayonida bolalar sosna po`stlog`i va berestadan 
qanday buyumlar yasash mumkinligini bilib oladilar (10-rasm). Engil 
hajmli murakkab shakldagi detallar olmoqchi bo`lganda sosna 
po`stlog`idan foydalaniladi. Masalan, o`rik po`stlog`idan shamol 
tegirmoni korpusi, kemacha, yaxtacha korpuslarini yasashda 
foydalanish mumkin. Qayin po`stlog`idan yupqa mustahkam 
buyumlar, masalan, yaxta modeli yelkanlarini yasashda foydalaniladi.