Buxoro tabiiy resurslarni boshqarish instituti
Tarqalish oblastidagi tezlik-maydonning hisobi
Yüklə 308,87 Kb.
|
|
Tarqalish oblastidagi tezlik-maydonning hisobi
Tarqalish oblastidagi kam ta’sirlangan yadro kengligining o’zgarishi quyidagi tenglama yordamida quriladi. Bu yerda: i – daryo tubi nishabi; – gidravlik ishqalanish koeffitsiyenti; bo’lganda: = m m = = 0,90 m = 387,2 m Tarqalish mintaqasidagi intensiv turbulent qorishuv zonasining kengligi quyidagi formula orqali topiladi. m m bo’lganda: = m m
= = 0,93 m = 398,4 m III. Tarqalish mintaqasidagi intensiv turbulent qorishuv zonasining kengligi quyidagi formula orqali topiladi. m m Siqilgan kesimdan keyingi girdobning uzunligini quyidagi formula yordamida aniqlaymiz: A = 2 · α · Q2 · ho’rt ; ; E = Q2 ·(𝜆 · ho’rt ꞉ Bo’rt + +2,88· æ2 · ho’rt꞉ bo’rt – 4 · α · J) bo’rt = ho’rt = Bo’rt = J = it + ites ites= ( H - ) ꞉ L J = ( H - ) ꞉ Lb æ = 0,21 α = 1,3 Agar tarqalish oblastidagi bo’lsa, ites = 0 bo’ladi va yuqoridagi formula ancha soddalashadi. Hisoblash: hc = 2,82 m λ = 0,00214 B = 610 m bT = 359 bo’rt = Girdobning umumiy uzunligini quyidagi formula bilan topamiz: Lum = m Tarqalish oblastidagi yadrodagi tezlikning o’zgarishini quyidagi tenglama bilan hisoblaymiz: ( )2 = M = ( ; Fr0 = Hisoblash: = 0,25bo’lganda M = (0,71 + 0,416 · 0,24) = 0,809; Fr0 = 3,132 ꞉ 9,81 · 2,82 = 0,35 P = 0,65 ( )2= ( )2 = 0,65 · 1,01 ( )2 = ( )2 =0,70; =0,70· 3,132 = 6,86; Uя= = 2,62 m/s = 0,5 bo’lganda, M = 0,809, Fr0 = 0,35, P = 0,65 ( )2 = ( )2 = 0,65 · 1,02 ( )2 = ( )2 =0,61, =0,61· 3,132 = 5,97, Uя = = 2,44 m/s Girdob oblastidagi teskari tezlikning qiymatini quyidagi formulada yozamiz: UН = m · UЯ = (1 - mc) · ( + 0,55 · ) + x = 0,25 · b0 ; x = 0,5 · b0 mc = -0,045 1) UН = m · UЯ= - 0,31· 2,62 = - 0,81 = ( 1 – mc ) · ( bяс + 0,55 · bc ) + = ( 1 + 0,045 ) · ( 0,71 + 0,55 · 0,24 ) + = 0,82 mc = - 0,045 x = 0,25 · b0 = 0,25 · 427 = 106,75 m 2) UН = m·UЯ = - 0,34 · 2,44 = - 0,83 =( 1 – mc ) · ( bяс + 0,55 ·bc ) + = ( 1 + 0,045 ) · ( 0,71 + 0,55 · 0,24 ) + = 0,82 mc = - 0,045 x = 0,5 · b0 = 0,5 · 427 = 213,5 m Intensiv turbulent qorishuv zonasidagi tezlikning o’zgarishini Shlixting-Abramovich formulasi yordamida quramiz: =( 1- ŋ1,5 )2 = f (ŋ ) Uя - UН ŋ = U = Uя- · f (ŋ ) Yuvilishni hisobga olgan holda keyingi dambaning o’rnatilish optimal masofasini quyidagi formula bilan topamiz: Lkg = lg cos + K2 · ( lcc + Lb ) = 0 + 0,5 · ( 288 + 1612,9 ) = 950,5 m K2 = 0,4 ÷ 0,5, K2 = 0,5 Uя - UН = 2,62 + 0,81 = 3,43; Uя - UН = 2,44 + 0,83 = 3,27 Ko’ndalang dambaning boshidagi maksimal yuvilish chuqurliginianiqlash Ko’ndalang dambaning boshidagi maksimal yuvilish chuqurligini O.A. Qayumovning takomillashtirilgan formulasi orqali aniqlanadi. Hюmax Bu yerda: H-suvning chuqurligi; Fr -Frud soni, Amudaryo sharoitida ularning maksimal qiymatlari qabul qilinadi; hм= 1,5 · ho’rt = 1,8 · o’rt Fr = Kум– mahalliy yuvilish chuqurligiga ta’sir qiluvchi omillarga bog’liq koeffitsiyentbo’lib, u quyidagi formula bilan topiladi: Kум = Kn · K · K · K· Kф · Km Kn - siqilish koeffitsiyentiga bog‘liq bo‘lgan kattalik; n - siqilish koeffitsiyenti; m-bosimli qiyalik koeffitsiyenti; -gruntning har xillik darajasi; -suvning loyqaga to‘yinganligi; - shporaning qirg‘oqqa nisbatan o‘rnatilish burchagi; Kф-shporaning plandagi shaklini hisobga oluvchi kattalik (to‘g‘ri shakl uchun - Kф=1, elliptik shakl uchun Kф= 0,8).
K Dambaning yuqori qiyaligi va bosh qismini topish uchun to’kilgan toshning minimal diametrini Karapetyan formulasi bilan hisoblaymiz. dT min = , m = 1,8tg = m0 = 2,5 T / m3 T / m3 g = 9,81 m / s2 dT min Tosh hajmi: W = 0,9 · Hisoblash: hm = 1,5 · 3,08 = 4,62 m, m/s, Frmax = Hюmax = 10,4 · 0,87 · m Kум =1,43 · 1 · 0,955 · 0,9 · 1 · 0,71 = 0,87, dT min = m dmax= 3,3 · 0,32 = 1,06 m W= 0,9 · XULOSA Biz O’zan oqimi dinamikasi. O’zanni rostlash fanidan kurs loyihasini bajarishda dastlab O‘zanlarni boshqarishda qo’llaniladigan turli xildagi inshootlarni, o‘zanlarni rostlash bo‘yicha inshootlarning asosiy konstruktiv shakllarini va ularning oqimga ta'sir etish xususiyatlarini,tuzilishi va qurilish materiallariga qarab inshootlarning qanaqa turlari mavjud ekanligi haqida ma’lumotlarga ega bo’ldik. Kurs loyihasini asosiy qismini biz O‘zanni rostlash inshootlarni loyihalashdan boshladik so’ngra berilgan ma’lumotlar asosida Ko‘ndalang dambalar (shporalar) bilan deformatsiyalangan oqim tezlik maydonining gidravlik hisobini hisobladik. Bu ishda yuqori girdobning uzunligini, siqilgan mintaqaning uzunligini, siqilgan kesimdagi suvning chuqurligini I.V. Lebedev tavsiyasiga ko’ra, siqilgan kesimdagi tranzit oqimning o‘rtacha tezligini, siqilgan kesimdagi maksimal va minimal tezliklarning qiymatini va siqilgan kesimdagi o‘zakdagi o‘rtacha tezliklarni hisobladik. Keyingi ishimizda esa har bir stvor uchun siqilgan oblastdagi yadroning kengligi bo‘yicha tezlikning taqsimlanishini, siqilgan kesimdagi teskari tezlikning qiymatini, siqilgan mintaqaning qolgan qismlaridagi teskari tezlik va turbulent aralashish mintaqasidagi tezlikning kenglik bo‘yicha taqsimlanishini o’rgandik. Shundan so’ng tarqalish oblastidagi tezlik-maydonning hisobini, tarqalish oblastidagi kam ta’sirlangan yadro kengligining o’zgarishini, tarqalish mintaqasidagi intensiv turbulent qorishuv zonasining kengliklarni hisobladik. Keyin siqilgan kesimdan keyingi girdobning uzunligini, girdobning umumiy uzunligini, Tarqalish oblastidagi yadrodagi tezlikning o’zgarishini hisobladik. Shundan so’ng navbatdagi ishimizda girdob oblastidagi teskari tezlikning qiymatini, intensiv turbulent qorishuv zonasidagi tezlikning o’zgarishini Shlixting-Abramovich formulasi yordamida qurdik, Yuvilishni hisobga olgan holda keyingi dambaning o’rnatilish optimal masofasini aniqladik. So’ngra ko’ndalang dambaning boshidagi maksimal yuvilish chuqurligini O.A. Qayumovichning takomillashtirilgan formulasi orqali aniqladik va dambaning yuqori qiyaligi va bosh qismini topish uchun to’kilgan toshning minimal diametrini Karapetyan formulasi bilan hisobladik. Shu bilan biz O’zan oqimi dinamikasi. O’zanni rostlash fanidan kurs loyihasiga yakun yasadik. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. Altunin S.T. “Regulirovaniye rusel”. Moskva 1962 g. 352 s. 2. Bakiyev M.R., Tursunov T.N., Choriyev J. “O‘zanni rostlash”. Toshkent 2008 y. 265 b. 3. Bakiyev M.R. “Proyektirovaniye rugulyatsionnix soorujeniy pri vodozabore”. Tashkent 1990 g. 46 s. 4. Bakiyev M.R., Qodirov O. “Rekomendatsii po proyektirovaniyu kombinirovannix damba dlya usloviy legkorazmivayemix rusel rek”. Tashkent 1991 g. 48 s. 5. Bakiyev M.R., Yangiyev A.A., Qodirov O. “Gidrotexnika inshootlari”. Toshkent:,«Fan», 2002 y. 138 b. 6. QMQ 2.06.01-97. “Gidrotexnika inshootlari. Loyihalashtirishning asosiy nizomlari”. O‘z. Res. Davlat arxitektura va qurilish qo‘mitasi. Toshkent 1997 y. 7. Irmuxamedov X.A., Karapetyan M.R.“Rekomendatsii po proyektirovaniyu sistemi rusloregulirovochnix i beregozashitnix soorujeniy dlya usloviy legkorazmivayemix rusl rek tipa Amudari”. Tashkent 1982 g. 48 s. 8. Bakiyev M.R., Qodirov O. “O’zan oqimi dinamikasi. O’zanni rostlash”. fanidan amaliy mashg’ulotlar va kurs loyihasini bajarish uchun uslubiy ko’rsatma. Toshkent 2015 y. 58 s. 9. Internet ma’lumotlari: www.google.com, www.yandex.ru,www.ziyonet.uz, www.twirpx.com. Yüklə 308,87 Kb. Dostları ilə paylaş:
|