Buxoro tarixi

 
2. Bitiruv malakaviy ishni bajarishning maqsad va vazifalari. 
Bitiruv malakaviy ishi talaba tomonidan bajariladigan ilmiy 
izlanish yakuni bo‘lib, unda talaba o‘qish davri mobaynida olgan nazariy 
bilimlari, amaliy darslarni qanday darajada o‘zlashtirganligini, shu bilan 
birgalikda o‘z ixtisosligi bo‘yicha mehnat faoliyat uchun tayyorgarlik 
darajasini namoyon etadi. 
Bitiruv malakaviy ishi bakalavriatning mazkur yo‘nalishiga davlat 
ta’lim standartlarida qo‘yilgan talablarga, sanoat va agrosanoat 
majmuasining rivojlanish istiqbollariga va mamlakatimiz hukumatining 
sanoat tarmoqlarida amalga oshiriliayotgan islohotlar mazmuniga mos 
kelishi maqsadga muvofiq.
Bitiruv malakaviy ishini bajarishdan ko‘zda tutilgan maqsad va 
vazifalar quyidagilardan iborat: 
-talabalarning ta’lim yo‘nalishi bo‘yicha olgan nazariy va amaliy 
bilimlarni umumlashtirish, tizimga keltirish, mustahkamlash va 
kengaytirish, olingan bilimlarni aniq ilmiy, texnikaviy, ishlab chiqarish, 
iqtisodiy, ijtimoiy va biznes vazifalarini hal etishda qo‘llash; 
- talabalarda mustaqil ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirish, yechim 
talab etadigan muammo va masalalarni tadqiq etish usullarini egallashga 
va tadqiqot o‘tkazishga imkon yaratish;

---

7 
- ijodiy ishlash, ishlab chiqilayotgan masalaning (muammoning) 
qo‘yilish jarayonidan boshlab, uni to‘la nihoyasiga yetkazish bo‘yicha 
qaror qabul qilishda bo‘lgan ma’suliyatni his etishga o‘rgatish; 
- zamonaviy ishlab chiqarish va biznes, iqtisodiyot, texnika va 
madaniyatining rivojlanishi sharoitida talabalarni mustaqil ishlashga 
tayyorgarligini aniqlash. 
 
3. Bitiruv malakaviy ishlarning mavzusini tanlash. 
Bitiruv malakaviy ishlar muvaffaqiyatini aniqlaydigan muhim va 
mas’uliyatli vazifalardan biri – tadqiqot mavzusini tanlashdir. 
Mavzularga qo‘yiladigan umumiy talab – ularning dolzarbligi, ishlab 
chiqarish ehtiyojlari va muammolari bilan bog‘liqligidir. Ular hozirgi 
zamon talablari va sanoatni rivojlanish tendensiyalari istiqbollaridan 
kelib chiqishi zarur.
Bitiruv malakaviy ish mavzusi keng qamrovli nazariy va amaliy 
xususiyatga ega bo‘lishi, sanoat ishlab chiqarishini rivojlantirishning eng 
muhim vazifalarini qamrab olishi va ilmiy-ishlab chiqarish yo‘nalishida 
tadqiqotlar olib borishni nazarda tutishi lozim. Bitiruv malakaviy ish 
mavzusi muammoning zamonaviy holatini va uning yechimini, ijtimoiy 
sohalar, fan, ta’lim va madaniyatning istiqboliy rivojlanishini aks 
ettirishi kerak. 
Mavzuning dolzarbligini asoslashda ushbu masala ustida 
tadqiqotlar olib borish nima uchun zarurligini, halq ta’limi bilan bog‘liq 
qanday muammolar bunga sabab bo‘lganini va tadqiqot yakunlari 
bo‘yicha erishilajak natijalar muammoni yechishga qanday ta’sir 
ko‘rsatishini aniq bayon etib berish lozim.
Mavzu tanlashda ayrim talabalarning istiqbolda ilmiy-tadqiqot 
ishlari olib borishga layoqati borligini nazarda tutgan holda bitiruv 
malakaviy ishi uchun tanlangan mavzu kelgusida magistrlik va doktorlik 
dissertasiyalari tayyorlashda ham davom ettirilishi maqsad qilib 
qo‘yilishi mumkin. 
Shu bilan birga tavsiya qilinayotgan va tanlangan mavzuning 
o‘quv jarayonida foydalanishini ham nazarda tutmoq lozim. Buning 
uchun mavzuning o‘qilayotgan ma’ruza yoki olib borilayotgan amaliy 
mashg‘ulot dasturida o‘z ifodasini topishiga erishish lozim.
Bitiruv malakaviy ishlari mavzulari ixtisoslashgan kafedralar 
tomonidan belgilanadi va universitetning ilmiy Kengashi tomonidan 

---

8 
tasdiqlanadi, mavzular har o‘quv yilida 20-30 foizga yangilanishi 
tavsiya etiladi.
Buyurtmachi bo‘yicha bajariladigan bitiruv malakaviy ishlar 
alohida amaliy ahamiyatga egadir. Ayniqsa muayyan ishlab chiqarish
korxonasi yoki tashkilotlarning moliyaviy ko‘magida tahsil olayotgan 
talabalar bunday yondoshuvdan manfaatdor bo‘lishlari kerak. Bu ularga 
keyinchalik ishga boradigan korxonaning ishlab chiqarish va moliyaviy 
holatini chuqurroq tadqiq etishga va muammo va ehtiyojlarini 
aniqlashga imkon beradi. Talaba yoki talabaning o‘qishi uchun to‘lov-
kontarkt mablag‘ini to‘lovchi buyurtmachi zaruriy asoslar bilan
malakaviy ishlar mavzusi bo‘yicha o‘z variantlarini taklif etishlari 
mumkin.
Bitiruvchi talabaga bitiruv malakaviy ish mavzusini tanlash huquqi 
beriladi. Mavzuni tanlash jarayonida talabalarga ish rahbari yordam 
berishi maqsadga muvofiq. Mavzuni tanlash jarayonida rahbar tavsiya 
etilayotgan mavzular ro‘yxatini berish bilan cheklanib qolmay, balki 
tanlanadigan mavzuni mohiyati va ochib berish imkoniyatlari bilan 
hamda ma’lumotlar manbalari bilan talabani tanishtirishi maqsadga 
muvofiq.
Rahbar va talaba tanlagan mavzu bo‘yicha nazariy ma’lumotlar 
yetarli bo‘lgani bilan talaba amaliyot o‘taydigan korxonada ushbu 
mavzuni yoritish bo‘yicha kerakli ma’lumotlar bo‘lishiga ham e’tiborni 
qaratish lozim. Shu sababdan bitiruv malakaviy ish mavzusi talabaning 
bitiruv oldi amaliyoti o‘tash uchun boradigan korxona aniq bo‘lgandan 
so‘ng tanlangani ma’qul. 
Bitiruv malakaviy ishi mavzusini tanlashda rahbar va talaba 
quyidagilarga e’tibor berishi lozim: 
1.
Amaliyot o‘tish mo‘ljallangan korxonada ilmiy izlanish olib 
borish uchun imkoniyatlar mavjudligi. 
2.
Malakaviy bitiruv ishini yozish jarayonida mavzuni chuqur 
o‘rganish va tajriba oshirish imkoniyati mavjudligi. 
3.
Talabaning ilmiy-amaliy izlanishga qobiliyatliligi. 
4.
Bitiruv malakaviy ishini bajarish uchun ma’lumotlar, 
yo‘riqnomalar bilan ta’minlanganlik darajasi. 
Bitiruv malakaviy ishlar mavzusining yillik ro‘yxati bitiruv 
amaliyoti boshlanishiga qadar yoki bitiruv kursining boshida e’lon 
qilinadi. Bitiruv malakaviy ish mavzusi va kafedra mudirining 
taqdimnomasi bo‘yicha rektorning buyrug‘i bilan rasmiylashtiriladi. 

---

9