Chinor fayzi baland

O„n ikkinchi bob bo„yicha o„zini o„zi nazorat qilish uchun 
savollar: 
1. Bevosita va bilvosita soliqlar nisbati nazariyasi mohiyatini va 
ahamiyatini tushuntirib bering? 
2. Yagona soliq nazariyasining o‗ziga xos xususiyatlari va moliya 
ilmiga qo‗shgan hissasini izohlang? 
3. Progressiv soliqqa tortish nazariyasi haqida nimalarni bilasiz? 
4. Progressiv soliq stavkalari mohiyatini sharhlab bering?
5. Proporsional soliqqa tortish nazariyasi mohiyatini yoritib bering? 
6. Soliqlarni (yukini) o‗tkazish nazariyasi o‗ziga xos jihatlarini 
ochib bering? 
7. Yangi kiritilgan soliqni bozordagi mahsulotga bo‗lgan talab va 
taklifga bo‗ladigan ta‘sirini tushuntirib bering? 
8. Soliq yukini boshqalar zimmasiga yuklashda talab va taklif 
elastik-ligi mohiyati va ahamiyatini tushuntirib bering? 
9. Soliqlarning boshqalar zimmasiga yuklanishining qanday turlari 
mavjud? 
10. Iste‘molchilarga nisbatan yangi soliqning kiritilishi bozorga 
qanday ta‘sir qiladi? 
 
Test savollari: 
1. D.Rikardoning soliqqa oid qarashlari to„g„ri ko„rsatilgan 
javobni tanlang? 
a) Soliqlar - hokimiyat ixtiyoriga kelib tushadigan yer mahsuloti va 
mamlakat mehnatining bir qismini tashkil etadi va oxir-oqibatda ular 
kapital hisobidan yoki mamlakat daromadi hisobidan to‗lanadi 
b) Soliq ko‗rsatilgan xizmatlar uchun davlatga to‗lanadigan adolatli 
haq deb e‘tirof etadi 
s) Soliq zulm emas, balki zarurat tufayli keltirilgan qurbonlik 
d) Soliq har bir fuqaro uchun ayni bir xil qurbonlik hisoblangan 
vaziyatda uni normal soliq solish deb atash mumkin
 

---

321 
2. Jon Styuart Millning egri soliqlar haqidagi fikri to„g„ri bayon 
etilgan javobni tanlang?
a) Egri soliqlar birinchi ehtiyoj tovarlarga nisbatan qo‗llanilmasligi 
kerak hamda ularga yuqori import bojlar solinmasligi kerak 
b) Soliqlar hokimiyat ixtiyoriga kelib tushadigan yer mahsuloti va 
mamlakat mehnatining bir qismini tashkil etadi 
s) Soliq ko‗rsatilgan xizmatlar uchun davlatga to‗lanadigan adolatli 
haq 
d) Har qanday soliq oxir-oqibatda daromadning birontasidan yoki 
barchasidan bir xilda to‗lanishi kerak