Chirchiq davlat pedagogika universiteti

1.5. Boshlang`ich sinf o`quvchilarining jismoniy tarbiyasini tashkil etish shakllari
Boshlang'ich maktab o'quvchilarini tashkil etish shakllari ma'lum bir tizimni tashkil etadi, ular quyidagilarni o'z ichiga oladi:

• 
  jismoniy tarbiya darslari;
  
• 
  maktab kunida jismoniy tarbiya va sog'lomlashtirish tadbirlari (dars boshlanishidan oldin gimnastika, dars paytida jismoniy madaniyat daqiqalari, tanaffus paytida va uzaytirilgan kun rejimida o'yinlar va jismoniy mashqlar);
  
• 
  sinfdan tashqari jismoniy tarbiya va ommaviy ishlar (jismoniy tarbiya to'garaklari va sport seksiyalaridagi mashg'ulotlar, sport musobaqalari);
  
• 
  maktabdan tashqari sport va ommaviy ishlar (o'quvchilarning yashash joyida, bolalar va o'smirlar sport maktablarida, Pionerlar saroylarida, sport jamiyatlarida mashg'ulotlar, havaskor maktab o'quvchilarining oilada jismoniy mashqlari, maktab va hovli maydonlarida, stadionlarda, bog'larda) [11, 203].
  

Boshlang'ich sinf o'quvchilarining jismoniy tarbiyasi bo'yicha ishning asosiy shakli jismoniy tarbiya darslaridir, ammo maktab o'quvchilarining jismoniy tarbiyasida muvaffaqiyatga faqat aniq muvofiqlashtirilgan tizimni tashkil etuvchi barcha ish shakllarini oqilona kombinatsiyalash orqali erishish mumkin.
Maktabda jismoniy tarbiya va ommaviy ishlarni tashkil etishda maktab jismoniy tarbiya jamoasi muhim rol o'ynaydi, uning vazifasi maktab o'quvchilari o'rtasida jismoniy tarbiya, sport va turizmni rivojlantirishdir. Jismoniy tarbiya jamoasiga 1-10 (11) sinf o‘quvchilari og‘zaki ariza asosida qabul qilinadi.
“Umumta’lim maktabi o‘quvchilarining jismoniy tarbiyasi to‘g‘risidagi nizom”ga asosan maktabda jismoniy tarbiyani tashkil etish uchun direktor mas’uldir.
Asosiy tibbiy guruhga sog'lig'ida og'ish bo'lmagan yoki ozgina og'ishlari bo'lgan, ammo jismoniy tayyorgarligi etarli bo'lgan bolalar kiradi. Asosiy guruh o'quvchilari jismoniy tarbiya dasturlari bilan to'liq shug'ullanadilar, ular sport seksiyalari, sport klublari a'zolari bo'lishlari, musobaqalarda qatnashishlari mumkin.
Maxsus tibbiy guruhga salomatlik holatida sezilarli og'ishlarga ega bo'lgan bolalar kiradi, ular uchun jiddiy jismoniy faoliyat kontrendikedir. Ushbu og'ishlar doimiy yoki vaqtinchalik bo'lishi mumkin (masalan, kasallik o'tkazilgandan keyin). Maxsus guruh talabalari bilan ular maxsus dastur bo'yicha dars olib boradilar. Bunday bolalar mashqlar terapiyasiga muhtoj.
O'quvchilarni bir guruhdan ikkinchi guruhga o'tkazish sinf rahbari va jismoniy tarbiya o'qituvchisi e'tiboriga havola qilinadi, ular o'zlarining amaliy ishlarida bolalarga ularning sog'lig'i holatini hisobga olgan holda individual yondashadilar.