Şakir Musayev
Yüklə 2,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Şakir Musayev
188 gedişində cinayətin baş verməsi faktı müəyyən edilir və onun izlərinin ilkin axtarışı aparılır. Göstərilən istintaq hərəkətlərinin hansı məqsədlə keçirilməsində fərq mövcuddur. Baxış və müayinə sonrakı yoxlamalar yolu ilə sübutedici əhəmiyyəti ola biləcək izlərin və ya sübutların tapılması məqsədilə keçirildiyi halda, CPM-nin 262-ci maddəsindən göründüyü kimi istintaq eksperimenti isə, öncə iş üzrə faktiki məlumatların yoxlanılması və dəqiqləşdirilməsi məqsədi ilə keçirilir (Bu hal istintaq eksperimentinin gedişində, digər istintaq hərəkətləri ilə təsbit olunmasını tələb edən, faktiki məlumatların alınması mümkünlüyünü inkar etmir). Qeyd olunanlar müstəntiqdə müvafiq məlumatların olmasını və onların ilkin prosessual möhkəmləndirilməsini nəzərdə tutur. İstintaq hərəkəti həmişə sübutetmənin ikinci, yardımçı vasitəsidir. Baxış və müayinə isə bunun əksinə olaraq, cinayət- prosessual qanunvericilikdə nəzərdə tutulduğu kimi ilkin və təxirəsalınmaz istintaq hərəkətləridir. Baxış zamanı hadisə yerinin şəraiti digər obyekt və izlər müstəntiq və mütəxəssis tərəfindən dəyişilməz halda, yəni cinayətin aşkar olunduğu anda qaldıqları kimi qəbul edilir və qeydə alınır. İstintaq eksperimenti cinayətin baş verdiyi halların, şəraitin və ya onun iştirakçılarının hərəkətlərinin yenidən canlandırılmasını məqsədini güdür. İstintaq eksperimenti digər prosessual hərəkətlərdən fərqli olaraq sınaq xarakteri daşıyır («eksperiment» adlandırılması da burdan meydana çıxmışdır). Qeyd olunan prosessual fərqlərə baxmayaraq bəzən istintaq eksperimenti digər istintaq hərəkətləri ilə eyni vaxtda keçirilir. Məsələn, hadisə yerinə təkrar baxış keçirilərkən, sonrakı müqayisəli müayinə üçün nümunələrin götürülməsi, iztörənmə şəraitinin eksperimental qaydada yenidən canlandırılmasına zərurət yarandıqda və s. Bu hal xüsusilə məhkəmə istintaqının bir-neçə istintaq hərəkətlərinin eyni vaxtda keçirilməsini nəzərdə tutan mərhələsi üçün xarakterikdir. İfadələrin yoxlanılması qanunvericiliklə yeni qanunvericilikdə möhkəmləndirilmişdir. Əvvəllər istintaq və ekspert praktikasında bu «yerlərə gediş», «yerlərə çıxış», «ifadələrin yerində canlandırılması»,
|