“CΩmiyyΩt mΩdΩniyyΩti müdafiΩ edΩrsΩ

Azԥrbaycan Kulturoloqlar Cԥmiyyԥtinin tԥsis edilmԥsi 

vԥ onun “SøMURQ” AMA ilԥ birgԥ fԥaliyyԥti 

 

Üçüncü qurultayÕn qԥrarlarÕnÕ ԥldԥ rԥhbԥr tutaraq, Assosiasiya 2000-ci 

illԥrin ԥvvԥllԥrindԥn elmi-tԥdqiqat vԥ elmi-maarifçilik iúindԥ, milli ԥhԥmiy-

yԥtli yeni layihԥlԥrin iúlԥnmԥsi vԥ hԥyata keçirilmԥsindԥ özünün iútirakÕnÕ 

güclԥndirdi. Kulturologiya elmi vԥ tԥhsilinin gԥlԥcԥk inkiúafÕna, milli mԥdԥ-

niyyԥtin demoratiklԥúmԥsi vԥ modernlԥúmԥsinԥ, hԥmçinin beynԥlxalq ԥmԥk-

daúlÕ÷Õn geniúlԥnmԥsinԥ yardÕm mԥqsԥdilԥ, Assosiasiya tԥrԥfindԥn Azԥrbay-

can Kulturoloqlar Cԥmiyyԥti vԥ Vԥtԥndaú Cԥmiyyԥtinin Beynԥlxalq Mԥdԥ-

niyyԥt Forumu  tԥsis edildi. 

Assosiasiya tԥrԥfindԥn tԥsis edilmiú Azԥrbaycan Kulturoloqlar Cԥmiyyԥti-

nin ilk iclasÕ prof. Fuad Mԥmmԥdovun sԥdrliyi ilԥ, 6 iyun 2001-ci ildԥ Azԥrbay-

can Mԥdԥniyyԥt vԥ øncԥsԥnԥt Universitetindԥ keçirildi.

24

  øclasda AMEA-nÕn 

müxbir üzvü, BDU fԥlsԥfԥ kafedrasÕnÕn müdiri, prof. Fuad QasÕmzadԥ, Azԥr-

baycan Mԥdԥniyyԥt vԥ øncԥsԥnԥt Universitetinin prorektoru, dosent Solmina 

Dadaúova, AMEA-nÕn MemarlÕq vԥ øncԥsԥnԥt ønstitutunun “øncԥsԥnԥtlԥrin 

                                                            

24

 2006-cÕ ildԥ Rusiyada Elmi-tԥhsil kulturoloji cԥmiyyԥt yaradÕlmÕúdÕr.  

106 

qarúÕlÕqlÕ ԥlaqԥlԥri” úöbԥsinin müdiri, prof. Rԥna Mԥmmԥdova, ADMøU 

“Kulturologiya” kafedrasÕnÕn müdiri, dosent Maral Mԥmmԥdova, ADMøU 

“Tԥtbiqi kulturologiya” kafedrasÕnÕn müdiri, dosent Oqtay Sultanov, BDU-

nin dosentlԥri – Fidan Fԥrԥcova, Larisa Lԥmbԥranskaya, Pedaqoji Universi-

tetin dosentlԥri – Taliyԥ Mԥmmԥdova, Leyli Quliyeva vԥ b. iútirak edirdilԥr. 

ADMøU-nin elm vԥ yaradÕcÕlÕq üzrԥ prorektoru, pedaqoji elmlԥr namizԥdi, 

dosent Solmina Dadaúova - Azԥrbaycan Kulturoloqlar Cԥmiyyԥtinin sԥdri, 

ADMøU “Tԥtbiqi kulturologiya” kafedrasÕnÕn müdiri, dosent Oqtay Sultanov isԥ 

Cԥmiyyԥtin mԥsul katibi seçildilԥr.  

øclasda Azԥrbaycan mԥdԥniyyԥtinin aktual inkiúaf problemlԥri vԥ milli 

kulturologiya elmi, tԥhsili vԥ maarifi sahԥsindԥ  Kulturoloqlar Cԥmiyyԥtinin 

vԥzifԥlԥri nԥzԥrdԥn keçirildi. Qeyd edildi ki, mütԥrԥqqi ölkԥlԥrin sԥnaye cԥ-

miyyԥtindԥn “biliklԥr cԥmiyyԥti”nԥ keçidi úԥraitindԥ insanÕn, cԥmiyyԥtin vԥ 

dövlԥtin metodoloji ԥsasÕ olan kulturologiyanÕn rolu getdikcԥ daha da artÕr. 

Bu obyektiv proses kulturoloji tԥhsil vԥ tԥdqiqatlarÕn dövlԥt dԥstԥyindԥ, 

elmi-pedaqoji kadrlarÕn vԥ Azԥrbaycanda kulturoloji maarifçiliyin inkiúafÕn-

da ԥsaslÕ dönüú tԥlԥb edir. Kulturoloqlar Cԥmiyyԥti ölkԥnin fԥrdi, ictimai vԥ 

dövlԥt inkiúafÕnÕn strateji ԥhԥmiyyԥtli intellektual ԥsasÕ kimi, kulturologiya-

nÕn ictimai vԥ dövlԥt tanÕnmasÕna yardÕm etmԥlidir. Milli kulturologiya döv-

lԥt quruculu÷u vԥ idarԥçiliyinin, yeni sosial-mԥdԥni inkiúaf texnologiyalarÕ-

nÕn iúlԥnib hazÕrlanmasÕnÕn, milli inkiúaf tԥlԥbatlarÕna cavab verԥn, elmi 

ԥsaslandÕrÕlmÕú mԥdԥni islahatlarÕn praktik reallaúdÕrÕlmasÕnÕn ԥn mühüm 

elmi-nԥzԥri ԥsasÕ olmalÕdÕr. 

KulturologiyanÕn aktual inkiúaf problemlԥrinin müzakirԥsi ԥsasÕnda ic-

lasda iútirak edԥnlԥr aúa÷ÕdakÕ qԥrarlarÕ qԥbul etdilԥr:  

1. Ölkԥnin dövlԥt vԥ qeyri-hökumԥt tԥúkilatlarÕnda çalÕúan 

ekspert-kulturoloqlardan ibarԥt, mԥdԥni islahatlar üzrԥ Müstԥqil Milli 

Koordinasiya ùurasÕnÕ yaratmaq tԥklifi ilԥ Azԥrbaycan Nazirlԥr Ka-

binetinԥ  müraciԥt etmԥk; 

2. KulturologiyanÕn AAK-Õn ixtisaslarÕ nomenklaturasÕna daxil 

edilmԥsini, hԥmçinin Azԥrbaycan Dövlԥt Mԥdԥniyyԥt vԥ øncԥsԥnԥt 

Universiteti nԥzdindԥ kulturologiya üzrԥ namizԥdlik vԥ doktorluq dis-

sertasiyalarÕnÕn müdafiԥsi üzrԥ ixtisaslaúdÕrÕlmÕú ùuranÕn tԥúkil edil-

mԥsini Azԥrbaycan RespublikasÕnÕn Prezidenti yanÕnda AAK-dan xa-

hiú etmԥk; 

3. Milli Elmlԥr AkademiyasÕnÕn rԥhbԥrliyindԥn Azԥrbaycanda 

kulturologiya elmi, tԥhsili vԥ maarifinin inkiúafÕ, Elmlԥr AkademiyasÕ-

nÕn tԥrkibindԥ Kulturologiya Elmi-Tԥdqiqat ønstitutunun yaradÕlmasÕ 

107 

haqqÕnda mԥsԥlԥnin baxÕlmaq üçün AkademiyanÕn Rԥyasԥt heyԥtindԥ 

müzakirԥyԥ qoyulmasÕnÕ xahiú etmԥk; 

4. Azԥrbaycan Dövlԥt Mԥdԥniyyԥt vԥ øncԥsԥnԥt Universiteti 

nԥzdindԥ:  

‰

Kulturoloji tԥdqiqatlar Mԥrkԥzinin; 

‰

Kulturologiya GimnaziyasÕnÕn - 

yaradÕlmasÕ mԥsԥlԥsini nԥzԥrdԥn keçirmԥk xahiúi ilԥ Nazirlԥr Ka-

bineti vԥ Tԥhsil Nazirliyinԥ müraciԥt etmԥk; 

5. Dövlԥt Teleradio rԥhbԥrliyindԥn Azԥrbaycan ԥhalisinin milli 

vԥ dünya mԥdԥniyyԥtinin tarixi, nԥzԥriyyԥsi vԥ praktikasÕ sahԥsindԥ 

elmi maariflԥndirilmԥsi mԥqsԥdilԥ, “Mԥdԥniyyԥt vԥ cԥmiyyԥt” kultu-

roloji proqramÕnÕn açÕlmasÕnÕ xahiú etmԥk;  

6. AzԥrbaycanÕn milli maraqlarÕnÕ nԥzԥrԥ alaraq, 1995-ci ildԥ 

Azԥrbaycan ziyalÕlarÕ, BMT nümayԥndԥliyi, bir sÕra xarici vԥ beynԥl-

xalq tԥúkilatlarÕn dԥstԥyi ilԥ Azԥrbaycan Mԥdԥniyyԥt AssosiasiyasÕnÕn 

layihԥsi üzrԥ BakÕda tԥsis edilmiú Dünya mԥdԥniyyԥti Beynԥlxalq 

Universitetinin açÕlmasÕna dövlԥt dԥstԥyi göstԥrilmԥsini Nazirlԥr Ka-

bineti vԥ Tԥhsil Nazirliyindԥn xahiú etmԥk; 

7. Rusiya Kulturologiya ønstitutunun ciddi iú tԥcrübԥsinin öyrԥnil-

mԥsi vԥ yaradÕcÕ istifadԥsi, hԥmçinin onun kollektivi ilԥ kulturologiya sa-

hԥsindԥ ԥmԥkdaúlÕq vԥ partnyorlu÷un hԥyata keçirilmԥsi mԥqsԥdilԥ, RKø 

ilԥ sÕx ԥlaqԥ yaradÕlmasÕnÕ Kulturoloqlar Cԥmiyyԥtinin tԥsisçisi  –         

“Simurq” Azԥrbaycan Mԥdԥniyyԥt AssosiasiyasÕndan xahiú etmԥk; 

8. Azԥrbaycan Dövlԥt Mԥdԥniyyԥt vԥ øncԥsԥnԥt Universitetinin 

prorektoru, dosent Solmina DadaúovanÕ Cԥmiyyԥtin sԥdri, ADMøU 

tԥtbiqi kulturologiya kafedrasÕnÕn müdiri, dosent Oqtay Sultanovu 

mԥsul katib  seçmԥk; 

9. 2001-ci ilin sentyabrÕnda baxÕlmasÕ üçün Cԥmiyyԥtin fԥaliy-

yԥti haqqÕnda Ԥsasnamԥnin, cari ildԥ vԥ 2001-2006-cÕ illԥrdԥ Cԥmiy-

yԥtin Ԥsas fԥaliyyԥt istiqamԥtlԥri vԥ proqamÕnÕn  hazÕrlanmasÕ vԥ nԥ-

zԥrdԥn keçirilmԥsi üçün Cԥmiyyԥtԥ tԥqdim etmԥyi onun rԥhbԥrliyinԥ 

tԥklif etmԥk. 

Bu dövrdԥ Azԥrbaycanda milli mԥdԥniyyԥtin inkiúafÕ vԥ yeni mԥdԥ-

niyyԥt siyasԥtinin formalaúmasÕ üçün AssosiasiyanÕn üçüncü qurultatÕnÕn 

qԥrarlarÕna uy÷un olaraq, hazÕrlanmasÕ vԥ reallaúdÕrÕlmasÕ 2001-ci ilin 

aprel-iyul aylarÕnda hԥyata keçirilԥn “Azԥrbaycanda yeni mԥdԥniyyԥt siya-

sԥtinin formalaúmasÕna yardÕm” adÕ altÕnda “Simurq” AMA-nÕn layihԥsi 

mühüm ԥhԥmiyyԥtԥ malik idi. Layihԥ demokratik ölkԥlԥrin tԥcrübԥsinin 

108 

öyrԥnilmԥsi, mԥdԥniyyԥt siyasԥti üzrԥ sosio-mԥdԥni tԥdqiqatlarÕn vԥ 

beynԥlxalq konfranslarÕn keçirilmԥsini, tövsiyԥlԥrin iúlԥnib hazÕrlanmasÕnÕ, 

hԥmçinin praktik fԥaliyyԥtdԥ istifadԥ üçün AzԥrbaycanÕn dövlԥt strukturla-

rÕna, bԥlԥdiyyԥlԥrԥ vԥ qeyri-hökumԥt tԥúkilatlarÕna tԥqdim edilmԥsi üçün 

uy÷un materiallarÕn nԥúrini nԥzԥrdԥ tuturdu. Bir sÕra dövlԥt vԥ qeyri-höku-

mԥt tԥúkilatlarÕ ilԥ birgԥ layihԥni hԥyata keçirԥrԥk, “Simurq” AMA mԥdԥ-

niyyԥt vԥ mԥdԥniyyԥt siyasԥti üzrԥ 17 seminar-treninq vԥ 3 fokus-qrup 

keçirdi. Treninqlԥrdԥ 300-dԥn artÕq insan – respublikanÕn dövlԥt strukturla-

rÕ, bԥlԥdiyyԥlԥr vԥ qeyri-hökumԥt tԥúkilatlarÕnÕn nümayԥndԥlԥri, hԥkimlԥr 

vԥ jurnalistlԥr, qadÕnlar vԥ gԥnclԥr iútirak edirdilԥr. Layihԥnin nԥticԥlԥri - 

ABù, Yaponiya, Norveç, Rusiya vԥ Fransa ekspertlԥrinin iútirakÕ ilԥ, 27-29 

iyunda BakÕda keçirilԥn Beynԥlxalq kulturoloji konfransda ümumilԥúdiril-

di. Layihԥ çԥrçivԥsindԥ ilk dԥfԥ BakÕ úԥhԥrinin Yasamal vԥ Sԥbail rayon bԥ-

lԥdiyyԥlԥrinin, hԥmçinin ùԥki, Qax, Zaqatala vԥ Bԥrdԥ rayon bԥlԥdiyyԥlԥri-

nin rԥhbԥrlԥri kulturoloji hazÕrlÕq keçdilԥr. Layihԥnin nԥticԥlԥri, 2001-ci ildԥ 

iúÕq üzü görԥn “Azԥrbaycanda yeni mԥdԥniyyԥt siyasԥtinin formalaúmasÕna 

yardÕm” kitabÕnda dԥrc edilmiúdir.  

Dosent Solmina DadaúovanÕn rԥhbԥrliyi ilԥ Kulturoloqlar Cԥmiyyԥtinin 

üzvlԥri dԥ konfransÕn iúindԥ fԥal iútirak edirdilԥr. “Simurq” AMA ilԥ sÕx ԥla-

qԥdԥ iúlԥyԥrԥk vԥ milli mԥdԥniyyԥtin inkiúafÕ sahԥsindԥki vԥzifԥlԥri hԥyata 

keçirmԥyԥ çalÕúaraq, Azԥrbaycan Kulturoloqlar Cԥmiyyԥti, ilk növbԥdԥ, 

Azԥrbaycan kulturoloqlarÕnÕn elmi vԥ pedaqoji iúlԥrinin koordinasiyasÕna 

yardÕm etmԥyԥ çalÕúÕrdÕ.    

4 oktyabr 2002-ci ildԥ Azԥrbaycan Dövlԥt Mԥdԥniyyԥt vԥ øncԥsԥnԥt 

Universitetindԥ ADMøU-nin prorektoru, dosent Solmina DadaúovanÕn rԥh-

bԥrliyi ilԥ müúavirԥ keçirildi. Müúavirԥdԥ ölkԥnin davamlÕ sosial-mԥdԥni in-

kiúafÕnÕn yeni konsepsiyalarÕ, layihԥlԥri vԥ texnologiyalarÕnÕn, müasir ida-

rԥetmԥ mԥdԥniyyԥti modellԥrinin iúlԥnib hazÕrlanmasÕ, hԥmçinin informasi-

ya cԥmiyyԥtinԥ keçidin proqnozlaúdÕrÕlmasÕ sahԥsindԥ Azԥrbaycan kulturo-

loqlarÕnÕn elmi vԥzifԥlԥri nԥzԥrdԥn keçirilmiúdir. 

Müúavirԥdԥ iútirak edԥn alimlԥr vԥ müԥllimlԥr dövlԥt quruculu÷u vԥ idarԥ-

çiliyinin, yeni sosial-mԥdԥni inkiúaf texnologiyalarÕnÕn iúlԥnmԥsinin, üçüncü 

minillikdԥ respublikada vԥtԥndaú cԥmiyyԥtinin inkiúaf tԥlԥbatlarÕna cavab verԥn 

elmi ԥsaslandÕrÕlmÕú modellԥrin praktik reallaúdÕrÕlmasÕnÕn elmi-nԥzԥri ԥsasÕ ki-

mi, kulturologiyanÕn strateji vԥ praktik ԥhԥmiyyԥtini qeyd etdilԥr. Onlar “Si-

murq” AMA-nÕn 2002-ci ildԥ dԥrc edilmiú, respublikanÕn ali mԥktԥblԥri üçün 

dԥrs vԥsaiti kimi Tԥhsil Nazirliyi tԥrԥfindԥn tԥsdiqlԥnmiú “Kulturologiya. Nԥzԥ-

riyyԥ vԥ tarix mԥsԥlԥlԥri” monoqrafiyasÕna yüksԥk qiymԥt verdilԥr. 

109 

Müúavirԥdԥ “Simurq” AMA tԥrԥfindԥn iúlԥnib hazÕrlanan vԥ 27-29 

iyunda BakÕda keçirilԥn Beynԥlxalq kulturoloji konfransÕn qԥrarÕ ilԥ bԥyԥni-

lԥn – Azԥrbaycanda milli mԥdԥniyyԥtin modernlԥúmԥsi, vԥ kulturologiya 

elmi, tԥhsili vԥ maarifinin inkiúafÕ üzrԥ tövsiyԥlԥr müzakirԥ olundu. Bununla 

bԥrabԥr ali tԥhsilli mütԥxԥssislԥr vԥ elmi kadrlarÕn – tԥhsil, elm vԥ idarԥçilik 

sahԥsi üçün kulturoloqlarÕn hazÕrlanmasÕ proseslԥrinin tԥkmillԥúdirilmԥsi 

mԥsԥlԥlԥri, hԥmçinin sosial-mԥdԥni tԥrԥqqi perspektivlԥri nԥzԥrdԥn keçirildi. 

øútirakçÕlar mԥmnunluqla qeyd etdilԥr ki, Azԥrbaycan cԥmiyyԥti 

 

 

 

 

 

 

“Simurq” AMA-nÕn, Azԥrbaycanda sosil-mԥdԥni tԥrԥqqiyԥ nail olma÷a, öl-

kԥdԥ vԥtԥndaú cԥmiyyԥtinin inkiúaf tԥlԥblԥrinԥ cavab verԥn yeni demokratik 

mԥdԥniyyԥtin formalaúmasÕna yardÕm etmԥyԥ yönԥldilmiú çoxillik tԥdqiqat, 

tԥhsil-maarifçilik vԥ praktik fԥaliyyԥtini müsbԥt qiymԥtlԥndirir. Onlar qeyd 

etdilԥr ki, Assosiasiya tԥrԥfindԥn iúlԥnib hazÕrlanmÕú, çoxillik kulturoloji 

tԥdqiqatlarÕn nԥticԥlԥrindԥn ibarԥt yeni mԥdԥniyyԥt siyasԥti konsepsiyasÕ - 

ekspert-kulturoloqlarÕn, Azԥrbaycan cԥmiyyԥtinin müxtԥlif dövlԥt vԥ qeyri-

hökumԥt strukturlarÕ nümayԥndԥlԥri ilԥ keçirilmiú 20 kulturoloji seminar-

treninq iútirakçÕlarÕnÕn, hԥmçinin ABù, Rusiya, Yaponiya, Norveç vԥ Fransa 

nümayԥndԥliklԥri daxil olmaqla, Beynԥlxalq kulturoloji konfrans iútirakçÕla-

rÕnÕn rԥylԥri ԥsasÕnda tԥsdiqlԥnib vԥ bԥyԥnilib.   

AssosiasiyanÕn mԥdԥniyyԥt vԥ mԥdԥniyyԥt siyasԥti konsepsiyasÕ 2001-

ci ilin aprel-may aylarÕnda ölkԥ ԥhalisi arasÕnda xüsusi sosial sor÷unun keçi-

rilmԥsi gediúindԥ dԥ öz tԥsdiqini tapdÕ. Respublikada ruhi mԥdԥniyyԥtin vԥ-

ziyyԥtinin öyrԥnilmԥsi üzrԥ ilk dԥfԥ Assosiasiya tԥrԥfindԥn aparÕlan ciddi so-

sial tԥdqiqatlar, ölkԥ ԥhalisinin müxtԥlif qruplarÕnÕn mԥdԥniyyԥt vԥ mԥdԥ-

niyyԥt siyasԥti haqqÕnda rԥyini ԥks etdirԥn empirik (tԥcrübi) material ԥldԥ 

etmԥyԥ vԥ onu ümumilԥúdirmԥyԥ imkan verdi. “Simurq” AMA-nÕn kon-

sepsiyasÕnÕn hazÕrlanmasÕ zamanÕ sovet, Qԥrb vԥ Rusiya kulturologiya mԥk-

tԥblԥrinin, o cümlԥdԥn Rusiya Kulturologiya ønstitutunun konsepsiyalarÕ vԥ 

nailiyyԥtlԥri, Norveç vԥ YaponiyanÕn tarixi sosial-mԥdԥni inkiúaf tԥcrübԥsi, 

BMT, YUNESKO, Avropa ùurasÕ vԥ digԥr beynԥlxalq tԥúkilatlarÕn mԥdԥ-

niyyԥt siyasԥti sahԥsindԥ sԥnԥdlԥri vԥ müasir fԥaliyyԥt tԥcrübԥsi öyrԥnilmiú 

vԥ istifadԥ edilmiúdir. AdÕ çԥkilԥn materiallarÕn kompleks tԥhlili sayԥsindԥ, 

Assosiasiya tԥrԥfindԥn, ԥsas müzakirԥdԥ sԥslԥnԥn, AzԥrbaycanÕn konkret úԥ-

raitinԥ uy÷un yeni mԥdԥniyyԥt siyasԥtinin formalaúdÕrÕlmasÕ üzrԥ praktik 

tövsiyԥlԥr iúlԥnib hazÕrlanmÕú vԥ müzakirԥ üçün Beynԥlxalq kulturoloji kon-

fransa tԥqdim edilmiúdir. Bu zaman AzԥrbaycanÕn hԥm tarixi-mԥdԥni inkiúaf 

spesifikasÕ, hԥm dԥ dünya sivilizasiyasÕ kontekstindԥ ölkԥnin sosial-mԥdԥni 

inkiúafÕnÕn sistemli tԥhlilinin nԥticԥlԥri nԥzԥrԥ alÕnmÕúdÕr. Bununla ԥlaqԥdar  

110 

iútirakçÕlar, “Simurq” AMA tԥrԥfindԥn tԥklif olunan AzԥrbaycanÕn yeni mԥ-

dԥniyyԥt siyasԥti modelini, konkret fԥaliyyԥt planÕnÕn iúlԥnmԥsi üçün elmi-

nԥzԥri ԥsas qismindԥ istifadԥ predmeti kimi nԥzԥrdԥn keçirmԥyin zԥruri ol-

du÷unu qeyd etdilԥr.  

ÇÕxÕú edԥnlԥr onu da qeyd etdilԥr ki, Azԥrbaycan Kulturoloqlar Cԥmiy-

yԥti “Simurq” AMA ilԥ birlikdԥ ölkԥdԥ hԥrtԥrԥfli kulturoloji tԥhsil vԥ kultu-

roloji tԥdqiqatlarÕn prioritet inkiúafÕna, sosial-mԥdԥni inkiúaf vԥ mԥdԥniyyԥt 

siyasԥti sahԥsindԥ demokratik ölkԥlԥrin tԥcrübԥsinin dԥrindԥn öyrԥnilmԥsinԥ 

yardÕm etmԥlidir. Öz fԥaliyyԥti ilԥ o, ölkԥnin müxtԥlif sosial qruplarÕ üçün 

milli vԥ dünya mԥdԥniyyԥti dԥyԥrlԥrinԥ geniú çÕxÕúÕ vԥ onlar tԥrԥfindԥn 

demokratik ölkԥlԥrin sosial-mԥdԥni inkiúaf tԥcrübԥsinin mԥnimsԥnilmԥsi 

üçün ilkin úԥrait yaratmalÕdÕr. Eyni zamanda dövlԥt quruculu÷u vԥ idarԥçili-

yi sistemindԥ istifadԥ üçün praktik tövsiyԥlԥrin iúlԥnib hazÕrlanmasÕ mԥqsԥ-

dilԥ, milli sosil-mԥdԥni inkiúaf proseslԥrinin sistemli kulturoloji tԥdqiqinin 

zԥruriliyi qeyd olundu.  

Alimlԥr, Azԥrbaycanda vԥtԥndaú cԥmiyyԥti mԥdԥniyyԥtinin formalaúdÕ-

rÕlmasÕna istiqamԥtlԥnmiú dövlԥt fԥaliyyԥti proqramÕnÕn qԥbulu mԥqsԥdilԥ, 

Mԥdԥniyyԥt Nazirliyi vԥ digԥr hökumԥt strukturlarÕ ilԥ ԥmԥkdaúlÕ÷Õn zԥruri-

liyini tԥsdiqlԥdilԥr. Belԥ proqram: respublikada mԥdԥniyyԥt sahԥsindԥ döv-

lԥt idarԥçilik sistemi vԥ strukturunun islahÕ (dԥyiúdirilmԥsi); mԥdԥniyyԥt sa-

hԥsindԥ islahatlar üzrԥ hökumԥt, Milli Mԥclis nümayԥndԥlԥri, mԥdԥniyyԥt 

menecerlԥri vԥ müstԥqil ekspert-kulturoloqlardan ibarԥt Milli ùuranÕn yara-

dÕlmasÕnÕ nԥzԥrdԥ tuturdu. Eyni zamanda Azԥrbaycan RespublikasÕnÕn Mԥ-

dԥniyyԥt haqqÕnda Qanununa, mԥdԥniyyԥtin düzgün elmi tԥrifinin daxil edil-

mԥsini tԥmin edԥn ԥlavԥlԥr vԥ dԥyiúikliklԥrin qԥbul edilmԥsi haqqÕnda, hԥm-

çinin mԥktԥbԥqԥdԥr müԥssisԥlԥrdԥ vԥ bütün sԥviyyԥlԥrdԥ mԥktԥblԥrdԥ kultu-

roloji tԥhsilin, vԥ yaúlÕ ԥhalinin müxtԥlif qruplarÕ üçün kulturoloji maariflԥn-

dirmԥnin daxil edilmԥsi haqqÕnda ԥlavԥ qanun aktÕnÕn qԥbul edilmԥsi nԥzԥr-

dԥ tutulurdu.    

Görüú iútirakçÕlarÕ Azԥrbaycanda kulturologiyanÕn inkiúafÕ üçün müԥy-

yԥn kadr bazasÕnÕn – müԥllimlԥr vԥ tԥdqiqatçÕlarÕn, müxtԥlif bilik sahԥlԥri 

mütԥxԥssislԥrinin, o cümlԥdԥn, akademiklԥr, müxbir üzvlԥr, doktorlar vԥ 

elmlԥr namizԥdlԥrinin mövcud oldu÷unu qeyd etdilԥr. Lakin bütün bu mütԥ-

xԥssislԥr digԥr elmlԥr – tarix, fԥlsԥfԥ, pedaqogika, sԥnԥtúünaslÕq vԥ s. üzrԥ 

alimlik dԥrԥcԥsinԥ malikdirlԥr. Müxtԥlif mütԥxԥssislԥrin sԥylԥrinin, Azԥr-

baycanÕn tԥrԥqqi maraqlarÕna cavab verԥn vahid kulturoloji proqram vԥ layi-

hԥlԥr çԥrçivԥsindԥ birlԥúmԥsi vacibdir. Bu vԥzifԥnin yerinԥ yetirilmԥsi, “kul-

turologiya” ixtisasÕ üzrԥ, sistemli yanaúmaya ԥsaslanan, müasir kulturoloji 

111 

metodologiyaya yiyԥlԥnmiú elmi kulturoloq-kadrlarÕn mԥqsԥdyönlü hazÕrlÕ-

÷ÕnÕ da tԥlԥb edir.  

Nԥzԥrdԥ tutulmuú mԥqsԥdlԥrin hԥyata keçirilmԥsi imkanÕ Azԥrbaycan-

da kulturologiyanÕn elm vԥ tԥdris fԥnni kimi institutlaúdÕrÕlmasÕna, kulturo-

logiya kafedralarÕ vԥ mԥrkԥzlԥrinin açÕlmasÕna, xüsusi úuralarÕn yaradÕlmasÕ-

na, elmi tԥdqiqatlar, tԥhsil, maarifçilik vԥ dövlԥt, qeyri-hökumԥt vԥ bԥlԥdiy-

yԥ idarԥçiliyi sistemi üçün yüksԥk ixtisaslÕ kulturoloq-kadrlarÕn hazÕrlanma-

sÕna yönԥldilmiú real addÕmlarla úԥrtlԥnirdi.  

Bu sԥbԥbdԥn iútirakçÕlar öz qԥrarlarÕnda aúa÷ÕdakÕlarÕ qeyd etdilԥr:  

1.  “Azԥrbaycanda kulturologiyanÕn elm vԥ tԥdris fԥnni kimi insti-

tutlaúdÕrÕlmasÕ” Qanununun qԥbul edilmԥsi haqqÕnda mԥsԥlԥni nԥzԥrdԥn 

keçirmԥyi Milli Mԥclisdԥn xahiú etmԥk; 

2. Azԥrbaycan AAK-dan: 

2.1

Azԥrbaycan Kulturoloqlar Cԥmiyyԥtinin ekspert qrupu tԥrԥ-

findԥn tövsiyԥ olunan, ADMøU Elmi ùurasÕ vԥ “Simurq” AMA-nÕn rԥ-

yasԥt heyԥtinin uy÷un qԥrarÕ ilԥ bԥyԥnilԥn, kulturologiya üzrԥ ixtisasla-

rÕn yeni siyahÕsÕnÕ nԥzԥrdԥn keçirmԥyi vԥ tԥsdiq etmԥyi; 

2.2

DissertasiyalarÕn müdafiԥsi üzrԥ:   

ŀ kulturologiya namizԥdi alimlik dԥrԥcԥsi almaq üçün - ADMøU 

nԥzdindԥ;  

ŀ kulturologiya doktoru alimlik dԥrԥcԥsi almaq üçün – Milli 

Elmlԥr AkademiyasÕnÕn nԥzdindԥ (tarix, etnoqrafiya, fԥlsԥfԥ, sosiologiya 

vԥ hüquq institutlarÕnÕn, vԥ digԥr baza humanitar elmi müԥssisԥlԥrin iúti-

rakÕ ilԥ) ixtisaslaúdÕrÕlmÕú úuralarÕn yaradÕlmasÕnÕ xahiú etmԥk; 

3. “Simurq” AMA tԥrԥfindԥn hazÕrlanmÕú “Kulturologiya” dԥrs vԥ-

saitinin nԥúrindԥ göstԥrdiyi dԥstԥyԥ görԥ Tԥhsil Nazirliyinԥ minnԥtdarlÕq 

ifadԥ etmԥk; 

Aúa÷ÕdakÕ mԥsԥlԥlԥri nԥzԥrdԥn keçirmԥyi vԥ hԥll etmԥyi Tԥhsil Nazirli-

yindԥn xahiú etmԥk: 

3.1

F. Mԥmmԥdovun tԥsdiq edilmiú “Kulturologiya” dԥrs vԥsaiti-

nԥ uy÷un olaraq, AzԥrbaycanÕn qeyri-ixtisas ali mԥktԥblԥri üçün kulturo-

logiya kursunun hԥcmini 144 saatdan az olmayaraq müԥyyԥn edilmԥsini; 

3.2

 

“MԥdԥniyyԥtúünaslÕq” fԥnninin AzԥrbaycanÕn bütün orta 

mԥktԥblԥrindԥ icbari fԥnn kimi daxil edilmԥsini; 

3.3

Azԥrbaycan RespublikasÕnÕn Prezidenti yanÕnda Dövlԥt ødarԥ-

çilik AkademiyasÕnda vԥ Azԥrbaycan Pedaqoji Universitetindԥ 1996-cÕ 

ildԥ lԥ÷v edilmiú Kulturologiya kafedrasÕnÕn bԥrpa edilmԥsini; 

3.4

ADMøU nԥzdindԥ Kulturologiya GimnaziyasÕnÕn açÕlmasÕnÕ; 

112 

3.5

1995-ci ildԥ Azԥrbaycanda BMT nümayԥndԥliyinin vԥ 

respublikada akkreditasiya olunmuú bir sÕra digԥr diplomatik nümayԥn-

dԥliklԥr vԥ beynԥlxalq tԥúkilatlarÕn dԥstԥyi ilԥ “Simurq” AMA tԥrԥfindԥn 

tԥsis edilmiú BakÕ Beynԥlxalq Dünya Mԥdԥniyyԥti Universitetinin açÕl-

masÕnÕn dԥstԥklԥnmԥsini. 

4. Rusiya FederasiyasÕnÕn tԥcrübԥsini nԥzԥrԥ alaraq, Milli EA tԥr-

kibindԥ Kulturologiya ønstitutunun yaxud Kulturoloji Tԥdqiqatlar Mԥr-

kԥzinin yaradÕlmasÕnÕ tԥúkil etmԥk mԥsԥlԥsini nԥzԥrdԥn keçirmԥyi Nazir-

lԥr Kabineti vԥ Milli Elmlԥr AkademiyasÕndan xahiú etmԥk;  

5. Azԥrbaycanda Mԥdԥniyyԥtin inkiúafÕnÕn Milli Onilliyinin keçi-

rilmԥsi mԥsԥlԥsinin müzakirԥ edilmԥsini AR Nazirlԥr Kabinetindԥn xa-

hiú etmԥk; 

6. Azԥrbaycan TeleviziyasÕ rԥhbԥrliyindԥn kanallarÕn birindԥ, ԥha-

linin ümumi mԥdԥni sԥviyyԥsinin yüksԥldilmԥsinԥ, milli vԥ dünya mԥdԥ-

niyyԥtinin tarixi, nԥzԥriyyԥsi vԥ praktikasÕ sahԥsindԥ cԥmiyyԥtin elmi bi-

liklԥrini dԥrinlԥúdirmԥyԥ yönԥldilmiú “Mԥdԥniyyԥt vԥ cԥmiyyԥt” kultu-

roloji maariflԥndirici proqramÕn açÕlmasÕnÕ xahiú etmԥk. 

Müúavirԥ, Azԥrbaycan AAK-nÕn nomenklaturasÕna daxil edilmԥsi üçün 

Cԥmiyyԥtin üzvlԥri tԥrԥfindԥn hazÕrlanan kulturologiya üzrԥ ixtisaslarÕn si-

yahÕsÕnÕ, hԥmçinin ADMøU kulturoloqlarÕnÕn istehsalat praktikasÕ planÕnÕ, 

AzԥrbaycanÕn ali mԥktԥblԥrinin tipik kulturologiya fakültԥlԥri vԥ kafedralarÕ 

üçün xüsusi vԥ ümumi fԥnlԥrin siyahÕsÕnÕ, ali mԥktԥblԥr üçün “Kulturologi-

ya” dԥrs vԥsaitini bԥyԥndi. Eyni zamanda qanunvericilik tԥúԥbbüsü qismindԥ 

“Azԥrbaycanda kulturologiyanÕn elm vԥ tԥdris fԥnni kimi institutlaúdÕrÕlmasÕ 

haqqÕnda” qanun layihԥsini hazÕrlamaq Cԥmiyyԥt üzvlԥrinԥ tövsiyԥ olundu. 

Hԥmçinin mԥiúԥt, istehsal, hüquq, millԥtlԥrarasÕ, siyasi, sosial mԥdԥniyyԥtin 

yüksԥk standartlarÕnÕn formalaúdÕrÕlmasÕna yönԥldilmiú, bu prosesԥ yerli 

özünüidarԥ orqanlarÕnÕ cԥlb etmԥ ԥsasÕnda, ԥhalinin kulturoloji maariflԥndir-

mԥ proqramÕnÕ hazÕrlamaq tԥklif olundu.  

Milli vԥ dünya mԥdԥniyyԥti vԥ sivilizasiyasÕnÕn tarixi vԥ nԥzԥriyyԥsi-

nin, demokratik ölkԥlԥrin sosial-mԥdԥni inkiúaf tԥcrübԥsinin öyrԥnilmԥsinԥ 

hԥsr edilmiú “Simurq” elmi-maariflԥndirici jurnalÕn buraxÕlÕúÕnÕ tԥúkil etmԥk 

qarúÕdakÕ ԥn yaxÕn vԥzifԥlԥr sÕrasÕnda dururdu. Bununla yanaúÕ iútirakçÕlar, 

“Kulturologiya” dԥrs vԥsaiti ԥsasÕnda AzԥrbaycanÕn orta mԥktԥblԥri üçün 

“MԥdԥniyyԥtúünaslÕq” dԥrsliyi vԥ digԥr dԥrsliklԥrin hazÕrlanmasÕ; BMT vԥ 

YUNESKO ilԥ, xarici ölkԥlԥrin kulturoloqlarÕ ilԥ, dünya mԥdԥniyyԥtinin ta-

rixi vԥ nԥzԥriyyԥsi problemlԥri ilԥ mԥú÷ul olan elmi, tԥhsil vԥ maarifçilik 

mԥrkԥzlԥri ilԥ sÕx ԥmԥkdaúlÕ÷Õn qurulmasÕ, kulturoloji úԥbԥkԥlԥrin yaradÕl-

113 

masÕ vԥ inkiúaf etdirilmԥsi; Azԥrbaycan mԥdԥniyyԥt tarixinin tԥbli÷atÕ, eyni 

zamanda dünya kuturologiya tԥcrübԥsinin öyrԥnilmԥsi üçün ønternet imkan-

larÕndan sԥmԥrԥli istifadԥ etmԥk zԥruriliyini  qeyd etdilԥr.  

Assosiasiya vԥ Cԥmiyyԥt respublikanÕn mümkün qԥdԥr daha çox tanÕnmÕú 

alimlԥri vԥ mütԥxԥssislԥrini kulturoloji tԥdqiqatlara cԥlb etmԥk, ölkԥnin sosial-

mԥdԥni inkiúaf proseslԥrinԥ onlarÕn töhfԥsini artÕrma÷a yardÕm etmԥyԥ sԥy gös-

tԥrirdilԥr. 30 dekabr 2002-ci ildԥ “Azԥrbaycan” Biznes Mԥrkԥzinin konfrans za-

lÕnda onlar tԥrԥfindԥn 31 dekabr – Dünya azԥrbaycanlÕlarÕnÕn hԥmrԥylik gününԥ 

hԥsr edilmiú “Azԥrbaycan mԥdԥniyyԥti dünya sivilizasiyasÕ kontekstindԥ” möv-

zusunda kulturoloji konfrans keçirildi. Konfransda AzԥrbaycanÕn müxtԥlif sosi-

al institutlarÕnÕn tarixi vԥ müasir vԥziyyԥtinԥ hԥsr olunmuú 8 elmi mԥruzԥ edil-

di. Bu mԥruzԥlԥr böyük maraqla dinlԥnildi: “Azԥrbaycan mԥdԥniyyԥti Azԥrbay-

canda vԥtԥndaú cԥmiyyԥtinin vԥ hüquqi dövlԥtin quruculu÷u úԥraitindԥ” (prof. 

Fuad Mԥmmԥdov), “Azԥrbaycan elmi: ԥnԥnԥlԥr vԥ müasirlik” (ak. Maqsud 

Ԥliyev), “Azԥrbaycan xalqÕnÕn mԥdԥni irsi vԥ mԥnԥvi tԥrbiyԥsi” (ak. Fuad Qa-

sÕmzadԥ), “AzԥrbaycanÕn iqtisadiyyatÕ: problemlԥr vԥ hԥllԥr” (ak. Ziyad Sԥ-

mԥdzadԥ), “Azԥrbaycan incԥsԥnԥti komparativ (müqayisԥli) tԥdqiqatda” (Milli 

EA-nÕn müxbir üzvü Rԥna Mԥmmԥdova), “Azԥrbaycan siyasԥti tԥhsil sahԥsin-

dԥ: problemlԥr vԥ hԥllԥr” (Tԥhsil øslahatlarÕ ønstitutunun direktoru, prof. Abdul-

la Mehrabov), “Keçid dövründԥ Azԥrbaycanda informasiya vԥ mԥtbuat” (prof. 

Rafiq Zeynalov), “AzԥrbaycanÕn sosial-iqtisadi inkiúafÕnda turizmin rolu” 

(Gԥnclԥr, ødman vԥ Turizm Nazirliyi idarԥsinin rԥisi, iqtisadiyyat doktoru Firu-

din Qurbanov).  

27 fevral 2003-cü ildԥ Kulturoloqlar Cԥmiyyԥti “Simurq” AMA vԥ 

yanvarda yaradÕlmÕú Vԥtԥndaú Cԥmiyyԥti Mԥdԥniyyԥtinin Beynԥlxalq Foru-

mu ilԥ birlikdԥ Azԥrbaycan RespublikasÕnÕn “Tԥhsil haqqÕnda” qanun layi-

hԥsini müzakirԥ etdi vԥ bütün sԥviyyԥlԥrdԥ mԥktԥblԥrdԥ kulturoloji tԥhsilԥ 

dair öz tԥkliflԥrini ifadԥ etdi.  

25 aprel 2003-cü ildԥ “Simurq” AMA Ali Attestasiya KomissiyasÕna 

kulturologiya sahԥsindԥ elmlԥr namizԥdi vԥ dokroru dԥrԥcԥsinin verilmԥsi 

üçün ixtisaslarÕn siyahÕsÕnÕ tԥqdim etdi. Bir neçԥ müddԥtdԥn sonra Azԥrbay-

can Dövlԥt Mԥdԥniyyԥt vԥ øncԥsԥnԥt Universitetinin rԥhbԥrliyi ilԥ birlikdԥ 

respublikada kulturologiya sahԥsindԥ namizԥdlik vԥ doktorluq dissertasiya-

larÕnÕn müdafiԥsi üzrԥ ùuranÕn açÕlmasÕ tԥúԥbbüsü ilԥ Assosiasiya AR 

Prezidenti yanÕnda AAK-na mԥktubla müraciԥt etdi. Mԥktub Azԥrbaycan 

Kulturoloqlar Cԥmiyyԥtinin üzvlԥri – dosent Solmina Dadaúova, ak. Fuad 

QasÕmzadԥ, ak. Maqsud Ԥliyev, prof. Mԥmmԥdԥli Zeynalov, prof. ømran 

Cԥfԥrzadԥ vԥ prof. Fuad Mԥmmԥdov tԥrԥfindԥn imzalanmÕúdÕr. Bu tԥklifi 

114 

müsbԥt qiymԥtlԥndirԥrԥk, AR Prezidenti yanÕnda Ali Attestasiya Komissiya-

sÕ elԥ hԥmin ildԥ ilk dԥfԥ olaraq, Azԥrbaycan Dövlԥt Mԥdԥniyyԥt vԥ øncԥsԥ-

nԥt Universiteti nԥzdindԥ kulturologiya sahԥsindԥ namizԥdlik vԥ doktorluq 

dissertasiyalarÕnÕn müdafiԥsi üzrԥ ùura yaratdÕ. 

2000-ci illԥrin ԥvvԥllԥrindԥ Assosiasiya beynԥlxalq sԥhnԥdԥ Azԥrbay-

canÕn imicinin gԥlԥcԥk yüksԥliúinԥ, hԥmçinin demokratik ölkԥlԥrin sosial-

mԥdԥni inkiúaf tԥcrübԥsinin daha dԥrindԥn öyrԥnilmԥsi vԥ yaradÕcÕ istifadԥ-

sinԥ imkan verԥn beynԥlxalq münasibԥtlԥr sahԥsindԥ dԥ müԥyyԥn iúlԥri hԥ-

yata keçirmԥyԥ çalÕúÕrdÕ. AssosiasiyanÕn üçüncü qurultayÕnÕn qԥrarÕna uy÷un 

olaraq, “Simurq” AMA tԥrԥfindԥn iúlԥnib hazÕrlanmÕú, bir sÕra QHT-lԥr, 

dövlԥt vԥ biznes strukturlarÕnÕn dԥstԥklԥdiyi kulturoloji konsepsiya ԥsasÕnda, 

31 yanvar 2003-cü ildԥ “Simurq” Vԥtԥndaú Cԥmiyyԥtinin Beynԥlxalq Mԥdԥ-

niyyԥt Forumu yaradÕldÕ.  

Bu ictimai layihԥnin ԥsas mԥqsԥdi – insanlarÕn ruhi kamilliyi, vԥtԥndaúla-

rÕn sosial fԥallÕ÷Õ, müstԥqilliyi, mԥsuliyyԥti vԥ özünüidarԥnin inkiúafÕ hesabÕna, 

dövlԥtin ictimai rifahÕnÕ tԥmin edԥn hԥyat fԥaliyyԥti kimi, vԥtԥndaú cԥmiyyԥti 

mԥdԥniyyԥtinin formalaúmasÕnda respublika ziyalÕlarÕnÕn hökumԥtԥ yardÕmÕ 

idi. Forumun gԥlԥcԥk üzvlԥri, iú yerlԥrindԥn vԥ tԥúkilatlarÕnÕn sosial statusun-

dan asÕlÕ olmayaraq, mԥhz ziyalÕlarÕn bu nԥcib missiyada öz sԥylԥrini birlԥúdir-

mԥli olduqlarÕna ԥsaslanÕrdÕlar. TԥyinatlarÕna uy÷un olaraq, öz tarixi missiyala-

rÕ ilԥ ziyalÕlar xalqÕn inkiúafÕ, onun daha yaxúÕ gԥlԥcԥyi, elmin, tԥhsilin, maari-

fin, incԥsԥnԥtin, iqtisadiyyatÕn vԥ ruhi vԥ maddi mԥdԥniyyԥtin digԥr sahԥlԥrinin 

inkiúafÕ üçün cavabdehdirlԥr. Bu mԥqsԥdi nԥzԥrԥ alaraq Forum, öz xalqÕnÕn so-

sial-mԥdԥni inkiúafÕ, AzԥrbaycanÕn demokratik gԥlԥcԥyi, Azԥrbaycan cԥmiyyԥ-

ti vԥ dövlԥtinin ruhi kamilliyi vԥ rifahÕ, ölkԥnin sivil beynԥlxalq birliyԥ aktiv 

inteqrasiyasÕna yardÕm naminԥ qay÷Õ vԥ mԥsuliyyԥt hissilԥ dolub-daúan ziyalÕ-

lar ittifaqÕ, bԥrabԥrhüquqlu mԥslԥkdaúlar ittifaqÕ kimi formalaúmÕúdÕr.  

Forumun tԥsis edilmԥsindԥ, Azԥrbaycan xalqÕnÕn intellektual vԥ etik 

cԥhԥtdԥn mükԥmmԥllԥúmԥsi, onun rifahÕnÕn yüksԥlmԥsi vԥ tԥhlükԥsiz inki-

úafÕna öz yaradÕcÕ fԥaliyyԥti ilԥ yardÕm etmԥk mԥqsԥdi daúÕyan 35 nüfuzlu 

qeyri-hökumԥt, dövlԥt, hԥmkarlar, beynԥlxalq, kommersiya vԥ dini tԥúkilat 

liderlԥri iútirak edirdilԥr. Forumun tԥrkibinԥ - “Simurq” AMA, Azԥrbaycan 

Kulturoloqlar Cԥmiyyԥti, “Mir” DövlԥtlԥrarasÕ Teleradio kompaniyasÕ, 

Azԥrbaycan Dövlԥt Mԥdԥniyyԥt vԥ øncԥsԥnԥt Universiteti, Azԥrbaycan 

RespublikasÕnÕn Tԥhsil Problemlԥri ønstitutu, Nizami Gԥncԥvi adÕna Azԥr-

baycan Dövlԥt Muzeyi, Azԥrbaycan øqtisadçÕlar øttifaqÕ, Azԥrbaycan Alim-

lԥr øttifaqÕ, Azԥrbaycan Rԥssamlar øttifaqÕ, Mԥdԥniyyԥt iúçilԥri hԥmkarlar 

tԥúkilatÕ, Azԥrbaycan Milli Sülh Komitԥsi, Azԥrbaycan Mԥdԥniyyԥt Fondu, 

115 

“Xԥzԥr” beynԥlxalq fondu, Dini AzadlÕq Beynԥlxalq AssosiasiyasÕ, “Vԥtԥn-

daú cԥmiyyԥtindԥ debatlar” Mԥrkԥzi, Elmi vԥ mühԥndis ictimai tԥúkilatlar 

øttifaqÕ, “Lütfi Zadԥ irsi vԥ süni intellekt” AssosiasiyasÕ, Avrasiya strateji 

ԥmԥkdaúlÕq  Fondu, “øntellekt” elmi-texniki müԥssisԥ, “Sülh, demokratiya 

vԥ mԥdԥniyyԥt” ictimai birliyi, Kiçik vԥ orta sahibkarlÕq øttifaqÕ, Marketinq 

AssosiasiyasÕ, Vençur müԥssisԥlԥr AssosiasiyasÕ, AzԥrbaycanÕn da÷ rayon-

larÕnÕn inkiúafÕ AssosiasiyasÕ vԥ digԥr bu kimi tԥúkilatlar daxil olmuúdular.  

Forumun sԥdri - professor Fuad Mԥmmԥdov, onun müavini - akademik 

Maqsud Ԥliyev, mԥsul katibi – “Sülh, demokratiya vԥ mԥdԥniyyԥt” ictimai birli-

yinin sԥdri Rauf Rԥcԥbov seçildi. Forumun koordinasiyaçÕlarÕ – prof. Ԥli Abba-

sov, “Mir” DövlԥtlԥrarasÕ Teleradio kompaniyasÕnÕn direktoru ølqar Paúazadԥ, 

“Vԥtԥndaú cԥmiyyԥtindԥ debatlar” resurs Mԥrkԥzinin direktoru ùahin Seyidzadԥ, 

“Xԥtt” marketinq tԥúkilatÕnÕn direktoru Fԥrhad Gülümcanov vԥ b. oldular.  

Forum xalqÕn ümumi mԥdԥni sԥviyyԥsinin, Azԥrbaycan cԥmiyyԥti vԥ-

tԥndaúlarÕnÕn vԥ sosiumlarÕn daxili siyasi sabitliyԥ, ictimai münasibԥtlԥrin 

humanistliyinԥ, ümumrifah dövlԥtinin qurulmasÕna yardÕm edԥn maraqlarÕ 

vԥ mԥdԥniyyԥtlԥrinin harmonizasiyasÕnÕn yüksԥk dԥrԥcԥsinԥ nail olma÷a 

yardÕm etmԥk mԥqsԥdilԥ, öz üzvlԥri vԥ partnyorlarÕnÕn birgԥ fԥaliyyԥti vԥ 

sԥylԥrinin koordinasiyasÕnÕn hԥyata keçirilmԥsi haqqÕnda qԥrar qԥbul etdi. 

O, tԥhsil vԥ maarifin, elm vԥ yüksԥk texnologiyalarÕn, effektiv iqtisadiyyat 

vԥ azad informasiyanÕn, insan hüquqlarÕ vԥ demokratik etikanÕn, ԥtraf mühit 

vԥ tԥmiz ekologiyanÕn qorunmasÕna, bütün ölkԥ vԥtԥndaúlarÕ tԥrԥfindԥn qa-

nunlarÕn yüksԥk icra mԥdԥniyyԥtinin inkiúafÕna yardÕm etmԥk vasitԥsilԥ, vԥ-

tԥndaú cԥmiyyԥti mԥdԥniyyԥtinin davamlÕ inkiúafÕna nail olmaq vԥzifԥsini 

qarúÕya qoymuúdur.  

Forum hԥmçinin, ԥmԥkdaúlÕ÷Õn ümumi prinsiplԥri vԥ mԥqsԥdlԥrinin 

formulԥ edildiyi, vԥ Azԥrbaycan xalqÕna, dünya xalqlarÕna vԥ xoú mԥramlÕ 

insanlara müraciԥtin ifadԥ edildiyi Bԥyannamԥ qԥbul etdi. Tԥԥssüf ki, apa-

rÕlmÕú fandrayzinqԥ baxmayaraq, Forum öz fԥaliyyԥtini hԥyata keçirmԥk 

üçün maliyyԥ mԥnbԥlԥri tapma÷a nail olmadÕ. Buna baxmayaraq, 2003-cü 

ilin yanvar-may aylarÕnda “Simurq” AMA vԥ Azԥrbaycan Kulturoloqlar 

Cԥmiyyԥti ilԥ birgԥ Forum, könüllü ԥsaslarla, ønternet-úԥbԥkԥdԥ “Vԥtԥndaú 

cԥmiyyԥtinin inkiúafÕnda partnyorluq” adÕ altÕnda aylÕq 5 elektron daycest 

dԥrc etdi vԥ yaydÕ.    

 

 

 

 

116