MAY 2023 ISSN: 2181-3558 28
INTEGRATSIYALASHGAN TA’LIM VA TADQIQOTLAR JURNALI JOURNAL OF INTEGRATED EDUCATION AND RESEARCH BIOLOGIYA FANINI O‘QITISHDA USLUBLAR MAZMUNINI FUNKSIONALLIK NUQTAI NAZARIDAN TARKIBLASHTIRILISHI Karimova Mavluda Xakimovna Qarshi davlat universiteti, “Fiziologiya” kafedrasi o’qituvchisi Annotatsiya. Ijtimoiy tartibga solish funksiyalari maktabda turli xil ta’lim
tizimlariga o‘tish natijasida yuzaga keladi. O‘qitish modellarining yangi yo‘llarini
faol izlashda ta’lim standartlari barqarorlashtiruvchi va tartibga soluvchi ahamiyat
kasb etadi.
Kalit so‘zlar: Konsentrik, fakultativ, refleksiv, metodik, munozara,
funksional, fundamental, ekologiya, biologik, eskiz.
Annotation. Social regulatory functions arise as a result of the transition to
different educational systems in the school. Educational standards are of stabilizing
and regulatory importance in the active search for new ways of teaching models.
Keywords: Concentric, facultative, reflexive, methodological, discussion,
functional, fundamental, ecology, biological, sketch.
Аннотация. Функции социальной регуляции возникают в результате
перехода к различным системам обучения в школе. В активном поиске новых
путей
моделей
обучения
стандарты
образования
приобретают
стабилизирующее и регулирующее значение.
Ключевые слова: Концентрические, факультативные, рефлексивные,
методические,
дискуссионные,
функциональные,
фундаментальные,
экологические, биологические, зарисованные.
Ta’lim mazmunini funksionallik nuqtai nazaridan loyihalashtirish va
tarkiblashtirishning bir necha uslublari mavjud.
Mazkur uslublar ustida to‘xtaladigan bo‘lsak, materialni chiziqli taqdim
etilishi - birinchi uslub hisoblanadi. O‘quv materiali ketma-ket tashkil topgan
bo‘limlar tuzilgan bo‘lsa, ya’ni izchillikda bo‘lsa u holda jarayon uzluksiz bo‘ladi.
Bir xil masalani bir necha bor turli mavzularda ko‘rib chiqilishi mumkin
bo‘lib, shu bilan birga material chuqurlashtirib o‘rgatilsa u holda o‘zlashtirish
o‘zgacha darajada olib borilgan hisoblanadi - ikkinchi uslubdir.
Muammolarni spiralsimon shaklda ifodalanishi - uchinchi uslubga xosdir.
Uning yechimiga o‘quvchilar doimiy ravishda qaytadi, shu bilan birga turli xil
bilim sohalari bilan bog‘lanishlar kengayadi.
Har bir aniq mavzu ta’lim mazmunining mutlaqo mustaqil birligi sifatida
o‘rganilishi - to‘rtinchi uslubdir va u modullidir.
Ma’lum bir o‘quv predmetining o‘ziga xos xususiyatlarini aks ettiruvchi
ta’lim mazmunini maktab komponentining hajmini belgilaydigan holat -
standartdir.
Ijtimoiy tartibga solish funksiyalari maktabda turli xil ta’lim tizimlariga o‘tish
natijasida yuzaga keladi. O‘qitish modellarining yangi yo‘llarini faol izlashda
ta’lim standartlari barqarorlashtiruvchi va tartibga soluvchi ahamiyat kasb etadi.