The XXXVI International Scientific Symposium "Multidisciplinary Studies of the Turkish World"
The 25
th
of March 2023 ISBN: 978-605-72481-0-7 Eskishehir / Türkiye
---33---
ნათესავები
,
მეგობრები
და
პატარა
მონატრება
თანდათან
დამანგრეველი
ძალის
ზვავად
იქცა
(
რუჰი
, 2016: 20).
როგორც
მწერალი
ამბობს
:
ყველაფერმა
ფერი
იცვალა
,
„
ერთმა
და
იმავე
სიტყვებმაც
განსხვავებული
მნიშვნელობა
შეიძინა
.
მაგალითად
, „
სიყვარული
”
თურქეთში
„
სევდად
”
იქცა
, „
სევდას
”
კი
საქართველოში
„
მწუხარების
”, „
დარდის
”
მნიშვნელობით
იყენებენ
.
თუმცა
სიყვარულს
ხომ
მუდმივად
თან
ახლავს
ერთგვარი
სევდაც
.
ჩვენ
არაერთხელ
აღვნიშნეთ
,
რომ
მუჰაჯირობა
დიდი
ტრაგედიაა
,
მაგრამ
არა
მხოლოდ
გადასახლებულთათვის
,
ის
ტრაგედიაა
მისთვისაც
,
ვინც
დარჩა
თავის
მიწაზე
,
მაგრამ
დარჩა
ნახევარი
გულით
,
გაორებული
სულით
,
გამუდმებული
მონატრებითა
და
გაუსაძლისი
მწუხარებით
სავსე
.
მუჰაჯირებიც
განწირულები
იყვნენ
გაორებული
არსებობისთვის
,
ეს
განსაკუთრებით
ეხება
მათ
,
ვინც
პირადად
იგრძნო
გაუცხოების
სუსხი
,
სიცივე
.
საქართველოში
ამბობენ
,
როცა
გაღმა
მხარეს
დარჩენილი
ნათესავებისათვის
მწუხარების
ან
სიხარულის
გაზიარების
სურვილი
მოუვლიდათ
,
ყანაში
გადიოდნენ
და
ხმამაღალი
სიმღერით
ყვებოდნენ
ამბებს
:
„
ჩვენი
მთავარი
წერილები
ყანაში
მუშაობისას
აჟღერებული
სიმღერები
იყო
,
რომლებიც
თითქოს
სივრცეში
იკარგებოდნენ
,
მაგრამ
მისამართი
არასოდეს
ეშლებოდათ
”
(
რუჰი
, 2016: 28).
ერთი
მოთხრობის
მთავარი
გმირი
ხათუნა
ბებო
,
ომერ
აღა
ბეგის
ქალიშვილი
,
ზღაპრული
ფენიქსის
მსგავსად
,
მრავალგზის
აღდგა
ფერფლიდან
,
მშობლებთან
და
ნათესავებთან
დაშორებით
გამოწვეული
გაუსაძლისი
გულისტკივილი
კი
მისი
ხანგრძლივი
ცხოვრების
თანამგზავრი
გახდა
:
„
ჩემს
საბრალო
ბებიას
იმ
მდინარისაც
შურდა
,
რომელიც
აქ
იღებდა
სათვეს
და
გაღმა
მხარეში
მიედინებოდა
” (
რუჰი
, 2016: 34).
ბავშვები
,
რომლებმაც
არც
კი
იცოდნენ
გაღმა
-
გამოღმა
მცხოვრებთა
სევდიანი
ისტორია
,
სიხარულით
ხვდებოდნენ
„
გაღმა
მხრიდან
”
იშვიათად
მოსულ
სტუმრებს
,
ეს
ის
მხარე
იყო
,
რომელსაც
,
ბავშვობიდან
მოყოლებული
, „
ვერ
ვაცილებდით
თვალს
...
იქიდან
,
საით
ცქერაშიც
ვათენ
-
ვაღამებდით
...”
(
რუჰი
, 2016: 22).
“
ხათუნა
ბებო
ერთ
-
ერთი
მათგანი
იყო
,
ვისაც
საზღვარმა
გული
და
ცხოვრება
ორად
გაუყო
...
რომელიც
იესოსაც
და
მუჰამედსაც
ერთნაირი
პატივისცემით
ეპყრობოდა
...”
(
რუჰი
, 2016:
35)
და
რომელმაც
სიცოცხლის
მიწურულს
ეს
სიტყვები
დაუტოვა
ყველას
:
„
სიხარულის
გარდა
არაფერი
აღარ
მახსოვს
,
აღარაფერი
...”
(
რუჰი
, 2016: 41) .
„
ჩვენს
ქვეყანაში
,
ჩვენს
საზოგადოებაში
ყველაფერი
ხდება
,
კარგიც
და
ცუდიც
,
მაგრამ
ვინც
ოდესღაც
აქედან
წავიდა
,
მოგონებების
სახით
ყველფერი
კარგი
წაიღო
,
სწორედ
ამ
კარგის
გახსენებით
,
კარგი
მაგალითით
აღზარდეს
თაობები
,
ამიტომაა
,
რომ
საზღვარს
იქითა
ქართველებს
შორის
ბევრი
სწორედ
წინაპართა
,
იმ
გარდასული
დროის
სითბოს
მატარებელია
,
ჯერ
კიდევ
არიან
ასეთები
”
(
ხვედელიანი
&
ალთუნი
, 2019: 53).
ყოველივე
ამას
უკვალოდ
არ
ჩაუვლია
,
ეს
სევდა
მათ
გამოხედვაში
აისახა
.
თვალებში
სამუდამოდ
ჩაუსახლდათ
მთელი
სპექტრი
ურთიერთსაწინააღმდეგო
გრძნობებისა
:
სიყვარული
,
მწუხარება
,
სევდა
,
იმედი
,
სითბო
,
ხალისი
,
ბედნიერება
,
რწმენა
,
მონატრება
,
სასოწარკვეთილება
,
დარდი
...
თვალები
გახდა
მათი
სულიერი
მდგომარეობის
გამომხატველი
.
თურქეთში
ქართველი
თვალებით
იცნობაო
, -
ასე
მსმენია
, -
მხოლოდ
ქართველის
თვალებში
იბუდებს
ერთდროულად
ყველა
გრძნობა
,
მთელი
სამყარო
ჩანს
მათ
ერთ
გამოხედვაში
,
მათ
მზერაში
,
მხოლოდ
თვალებში
ყურადღებით
ჩახედვააო
საჭირო
, -
დავინტერესდი
,
დავაკვირდი
და
დავრწმუნდი
ამ
სიტყვების
ჭეშმარიტებაში
.
ცალკე
უნდა
აღინიშნოს
ნოველა
„
შენი
ჭირიმე
”
.
მძიმედ
ავადმყოფი
მამის
სანახავად
მიმავალ
გოგონას
ახსენდება
ეზოში
მუდმივად
მოფუსფუსე
მამა
,
მათი
ყოველი
შეხვედრა
,
„
შენი
ჭირიმე
”
-
შემოეგებებოდა
ამ
სიტყვებით
და
გოგონასთვის
მთელ
სამყაროს
ფერები
ემატებოდა
,
გაცილებით
მშობლიური
და
მიმზიდველი
ხდებოდა
:
„
იცი
,
შვილო
,
რას
ნიშნავს
შენი
ჭირიმე
? -
ვიცი
,
მამი
,
შენი
ჭირი
მე
,
შენი
დარდი
მე
, -
ამას
ნიშნავს
...”
და
გოგონას
გონებაში
კინოკადრებივით
ჩაიქროლებს
ბავშვობის
ბედნიერი
წლები
,
მამა
,
რომელიც
ამ
სიტყვებით
ეფერებოდა
რაღაცას
,
წარსულში
დარჩენილს
,
მაგრამ
არდავიწყებულს
.
ისე
,
ნეტავ
„
არ
-
The XXXVI International Scientific Symposium "Multidisciplinary Studies of the Turkish World"
The 25
th
of March 2023 ISBN: 978-605-72481-0-7 Eskishehir / Türkiye
---34---
დავიწყებულს
”
თუ
„
ვერ
-
დავიწყებულს
?”
ესეც
საკითხავია
!
აი
,
ახლაც
,
მომაკვდავი
მამა
შვილს
უკანასკნელ
წამს
ამავე
სიტყვებით
ემშვიდობება
:
შენი
ჭირიმე
!
და
გიჩნდება
განცდა
,
რომ
ეს
სიტყვები
გაცილებით
ღრმა
და
მრავლისმთქმელია
,
წინაპართა
მიწის
დამკარგავთა
ბაგეთაგან
წარმოთქმული
.
„
გადასახლება
იმას
ნიშნავს
,
რომ
შენი
სევდიანი
წარსული
ყველგან
თან
ატარო
.
მიტოვებული
მიწის
მონატრება
გაუსაძლისი
სიმწარეა
,
რომელსაც
არანაირი
წამალი
არ
ანელებს
.
შენი
სული
იმ
მიტოვებულ
ადგილს
მისტირის
...
ისე
ცხოვრობ
,
თითქოს
შენი
ნაწილი
სხვაგანაა
დარჩენილი
,
ცხოვრება
ორმაგად
რთული
,
მძიმე
და
ნაღვლიანია
...
ყველაზე
მხიარულ
სიმღერებსაც
სევდა
შერევია
...
ახალ
ენას
ეუფლები
და
ცდილობ
,
საკუთარი
ენა
არ
დაივიწყო
,
რომ
შენს
არსებობასაც
ბოლო
არ
მოეღოს
.”
(
ხანთაძე
, 2015)
ამაზე
უკეთ
შეუძლებელია
გადმოსცე
ემიგრანტის
სევდა
.
KAYNAKÇA – REFERENCES -
გამოყენებული
ლიტერატურა
1.
ÇİLOĞLU, F. (1993).
Dilden Dine, Edebiyattan Sanata Gürcülerin Tarihi
, İstanbul: Ant Yayınları.
2.
KHVEDELİANİ, T. (2017).
Edebi Mektuplar
, Tiflis.
3.
KHVEDELİANİ, T. & ALTUN, S. (2019).
Gürcü Edebiyatı’nda Muhacirlerin Trajedisi
, Bilim ve Eğitimin Güncel Sorunları
Sempozyumu, Bakü, Azerbaycan.
4.
NİKOLEİŞVİLİ, A. (2012).
Türkiye Gürcülerin Şiir Sanatları
, Kutaisi.
5.
NİKOLEİŞVİLİ, A. (2015).
Türkiye’de Gürcü Sözlü ve Yazılı Edebiyatı
, Kutaisi.
6.
NİKOLEİŞVİLİ, A. (2016).
Türkiye’nin Karadeniz Bölgesinde Yaşayan Gürcü Muhacirlerin Torunlarıyla Görüşmeler
, Kutaisi.
7.
RUHİ, K. (2011).
Saçları Deli Çoruh
, İstanbul: Gürer Yayınları.
8.
RUHİ, K. (2004).
Kehribar Kadınlar
, İstanbul: Alkım Yayınevi.
9.
ნიკოლეიშვილი
,
ა
. (2014).
თურქეთელ
ქართველთა
პოეტური
შემოქმედება
,
ქუთაისი
.
10.
რუჰი
,
ქ
. (2016).
ქარვის
ქალები
,
თბილისი
.
11.
რუჰი
,
ქ
. (2016).
ჭოროხივით
მოღელავდა
შენი
გრძელი
თმები
,
თბილისი
.
12.
ხვედელიანი
,
თ
. &
ალთუნი
,
ს
. (2019).
მუჰაჯირთა
„
ბედი
უბედური
”
ალექსანდრე
ყაზბეგის
მოთხრობაში
„
ელისო
”
,
მუჰაჯირების
იძულებით
გადაადგილების
140
წლისთავისადმი
მიძღვნილი
სამეცნიერო
კონფერენცია
,
ისტანბული
.
13.
ხანთაძე
,
ქ
. (
ქევსერ
რუჰი
). (2015).
ინტერვიუ
,
ახალი
განათლება
, № 8.
Dostları ilə paylaş: |