Conference Paper · March 023 citations reads 163 authors

“Vanilya Kokulu Mektuplar” ve “Aysu” Adlı Eserlerde Dil ve Anlatım
Yazarların dili kullanma becerilerine bakıldığında her iki eserin de akıcı, sade ve anlaşılır bir üslupla 
kaleme alındığı anlaşılır. Yazarlar, dilin günlük kullanım özelliklerinden yararlanmıştır. Eserler terimsel 
kullanımdan ve karmaşık dizgelerden uzaktır. “Vanilya Kokulu Mektuplar” ve “Aysu” adlı eserler, ilahi bakış 
açısıyla yazılmıştır. Yazar her olaya ve her şeye hâkim olmakla birlikte ara sıra okuyucuya bilgi vermek için 
araya girer. Ancak bu durum “Vanilya Kokulu Mektuplar” adlı çalışmada daha dikkat çeker. Kitaplarda çoğu 
zaman yazarlar verilmek istenen iletiyi pekiştirmek için sık sık karakterleri konuşturur. Yazarların sık sık 
diyaloglara başvurması çocuk okuru şimdiki zamanda tutarak sanki olayların içindeymiş hissini yaşatır. Aynı 
zamanda kahramanlarla kendilerini özdeşleştirmelerini kolaylaştırır.
Deyimler Ak’ın eserlerinin dil bütünlüğü içinde geniş bir yer kaplar. Ayrıca ikilemeler ve deyimlerle 
çok sık karşılaşılır. Deyimler ve ikilemeler cümleyi daha ilgi çekici hale getirir, anlatımı zenginleştirir ve 
güçlendirir: “Bakın nasıl da pişkin pişkin gülümsüyor şimdi! Dedektifliğinden söz açılacak ya, ağzı 
kulaklarında. Kırk yıllık polis şefinde onun havası yok” (Ak, 2008: 9). Yusifqızı’nın eseri ise deyimlerden 
daha uzaktır. Ek olarak sanatsal dilin yerine günlük dilin kullanımı daha çok dikkat çeker ve öğreticilik yönü 
daha ağır basar. Yazar Ak, iletiyi masallar üzerinden vermeye çalışarak çerçeve anlatı tekniğini kullanır. 
Çocukların düş/düşlem gücünü arttıran, onların hayal dünyalarına daha çok hitap eden bir dil kullandığı 
anlaşılır. Her iki eser de konuların ele alınıp işlenişi bakımından tutarlıdır ve çocuğa düşünme becerisi 
kazandırır.
SONUÇ
Türk edebiyatı ile 
Azerbaycan edebiyatı tarihsel süreç açısından değerlendirildiğinde gerek sosyal 
gerek kültürel açıdan benzer özellikler sergiler. Her iki sahada da edebiyat dünyasındaki gelişmeler birbirini 
etkilemiştir. Özellikle son yüzyılda ortaya atılan gelişmelerden biri de çocuk ve gençlik edebiyatı alanının 
oluşmasıdır. Bu bağlamda Türk Dünyasına ait iki farklı eser değerlendirmeye alınmış ve görelik ilkesi 
bağlamında incelenmiştir. Ancak incelemede tasarım bölümü bu çalışmanın dışında tutulmuş sadece içerik 
açısından eserler karşılaştırmalı edebiyat biliminin verileri ışında ele alınmıştır. Çalışmaya katılan eserlerden 
biri
Türk çocuk ve genlik edebiyatına ait olan 2008 yılında Can Yayınları tarafından basılan “Vanilya Kokulu 

---