The XXXVI International Scientific Symposium "Multidisciplinary Studies of the Turkish World" The 25 th of March 2023 ISBN: 978-605-72481-0-7 Eskishehir / Türkiye ---18---
kitabında yayımlanır. Emin Abid, bir yandan istiklal haykırışlarını “Azerbaycanlı Gültekin” imzasıyla Yeni
Kafkasya’da dile getirirken diğer yandan Mehmet Fuat Köprülü’nün danışmanlığında “Azerbaycan
Türklerinin Edebiyat Tarihi”ni yazmakla meşgul olur. Bunun için İstanbul kütüphanelerinin yanında Erzurum,
İran, Budapeşte, Viyana kütüphanelerine giderek çalışmalar yapar. Yapılan çalışmalardan bazıları Servet-i
Fünun, Türk Yurdu, Hayat, Maarif ve Medeniyet, Azerbaycan’daki Maarif İşçisi dergilerinde yayımlanır”
(Akın, 2018: 567).
1926’da M. F. Köprülü’nün danışmanlığında tezini savunan Emin Abid aynı yıl içinde fakültede
birlikte okuduğu, kendisi gibi şair olan Nafie Hanım’la evlenir. Daha sonra birlikte Bakü’ye dönerler. Abid bu
dönüşünde Sovyet idaresi tarafından hoş karşılanmamıştır. Bu süre içerisinde öğretmenlikle beraber makale
yazarlığı yapar ve okullarda çeşitli konferanslar verir.
1927-28 yıllarında KGB, Azerbaycan’daki ilmi teşkilatlardan, okullardan devlet idarelerinden milli
düşünceli aydınları uzaklaştırmış, bu durumdan Emin Abid de zarar görmüş ve işten çıkarılmıştır. Daha sonra
zor da olsa Guba, Ağdam, Kürdemir şehirlerinde öğretmenlik yapmayı ve ilmi çalışmalarını devam ettirmeyi
başarmıştır. 1934-1937 yıllarında Sovyet Hükümeti, İlimler Akademisi Azerbaycan Şubesinde önemli
çalışmalar yapan Emin Abid’e ilmi derece verilmesi kararlaştırılmışsa da KGB’nin engellemesiyle hükümet
için tehlikeli olduğu belirtilmiş ve işten çıkarılmıştır. Emin Abid, 1938’de İsmailli İlçesinin Yenikent köyünde
gözaltına alınır. Eşi Nafie Hanım ise Türkiye’ye dönmek isterken 11 Ağustos’ta Batum’daki Türkiye
Konsolosluğunda gözaltına alınır. Kısa bir sorgulamadan geçen Emin Abid, vatana ihanetle suçlanarak 21
Ekim 1938 tarihinde 21.30 sularında kurşuna dizilerek katledilir (Hüseyinoğlu, 2011: 70).
