42
Axloq - (lot. “moralis”- xulq-atvor) ijtimoiy munosabatlar hamda shaxs hatti-
harakatni tartibga soluvchi muayyan jamiyat tomonidan tan olingan va rioya qilinishi
zarur bo‘lgan xulq-atvor qoidalari, mezonlar yig‘indisi.
Axloqiy ong - shaxsga axloqiy me’yorlar va xulq-atvor qoidalari to‘g‘risidagi
nazariy bilimlarni berish asosida hosil qilinuvchi ong shakli.
Axloqiy tarbiya - muayyan jamiyat tomonidan tan olingan va rioya qilinishi zarur
bo‘lgan tartib, odob, o‘zaro munosabat, muloqot va xulq- atvor qoidalari, mezonlarini
o‘quvchini ongiga singdirish asosida ularda axloqiy ong, axloqiy faoliyat ko‘nikmalari
va axloqiy madaniyatni shakllantirishga yo‘naltirilgan pedagogik jarayon.
Aqliy tarbiya – shaxsga tabiat va jamiyat taraqqiyoti to‘g‘risidagi
bilimlarni
berish, uning aqliy qobiliyati, tafakkuri va dunyoqarashini shakllantirishda
yo‘naltirilgan pedagogik jarayon.
Baynalminallik - («inter» – orasida, o‘rtasida, aro, «natio» – xalq)– o‘zga millat
va
elatlarning haq-huquqlari, erki, urf-odatlari, an’analari, turmush tarzi,
tili hamda
vijdon erkinligini hurmat qilish, ularning manfaatlariga ziyon yetkazmaslikni ifoda
etuvchi shaxsga xos ma’naviy-axloqiy fazilat.
Baynalminallik – bu barcha xalqlar bilan do‘st bo‘lib,
tinchlik va taraqqiyot
uchun kurashga chorlovchi faoliyat. Bu axloqiy qoida sifatida vatanparvarlikni
boyitadi va ayniqsa o‘z milliy qobig‘iga o‘ralib qolishga yo‘l bermaydi.
Barkamol shaxs – bu adolatli,
vijdonli, iymon-e’tiqodli, mehr-muruvvatli,
irodali, or-nomusli, matonatli, erkin fikrlovchi va istiqlol g‘oyalari bilan sug‘orilgan,
Vataniga fidoiylik bilan xizmat qiluvchi shaxsdir.
Burch – axloqning asosiy mezonlaridan biri hisoblanadi. Har bir kishining o‘z
vazifalarini to‘liq bajarish, odamlarga to‘gri munosabatda bo‘lish
kabi fazilatlarni
ifoda etadi.
Bag‘rikehglik – o‘zgalarning turmush tarzi, xulq-atvori, odatlari, his-tuyg‘ulari,
fikr mulohazalari, g‘oyalari va e’tiqodlariga nisbatan toqatli bo‘lishdir.
Insonparvarlik – odamzod qadri, erkinlik va qobiliyatlarining
har tomonlama
namoyon bo‘lishi uchun kurashish, kishilarning baxt – saodati, teng huquqliligi,
adolatli hayotini ta’min etishga intilishini ifodalaydigan g‘oya va qarashlar tizimi.
Dostları ilə paylaş: