D tashmuxamedova

G‘aznachilikda yuridik majburiyat tushunchasi.

Xo‘jalik shartnomasini shakllantirish tartibi.

Yuridik majburiyatlar bo‘limida shartnomalarni ro‘yxatdan o‘tkazish tartibi.

1. G‘aznachilikda yuridik majburiyat tushunchasi

Ma’lumki, davlat moliyaviy nazoratining dastlabki, joriy va so‘nggi nazorat shakllari mavjud. Agar byudjet amaliyoti nuqtayi nazaridan qaraydigan bo‘lsak, dastlabki byudjet nazorati turli darajadagi byudjetlar, davlat maqsadli jamg‘armalari byudjetlari loyihalarini tuzish, ko‘rib chiqish, tasdiqlash, byudjet tashkilotlarining byudjet mablag‘lari bo‘yicha xarajatlar smetasini hamda byudjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smetasini tuzish, tasdiqlash va tegishli moliya organlarida belgilangan tartibda ro‘yxatga olish jarayonida amalga oshiriladigan nazorat shakli hisoblanadi.
Byudjet mablag‘laridan foydalanish samaradorligini oshirish natijasiga g‘aznachilik idoralari va byudjet jarayonining boshqa ishtirokchilari hamkorligida Davlat byudjeti pul mablag‘larini uning daromadlari va xarajatlari mutanosibligini ta’minlagan holda rejalashtirish va boshqarish usulisiz erishib bo‘lmaydi¹.
Davlat byudjeti g‘azna ijrosining joriy etilishi bilan dastlabki va joriy moliyaviy nazoratni amalga oshirish Moliya vazirligi tizimidagi hududiy va mahalliy moliya organlari bilan bir qatorda, g‘aznachilik organlariga ham yuklatiladi. (Yakuniy nazorat Moliya vazirligining Nazorat-taftish bosh



¹ Treasury Management: The Practitioner's Guide (Wiley Corporate F&A) (Steven M. Bragg). John wily &Sons Inc. Hoboki, New jersey. Canada. 2010 year.
boshqarmasi va uning hududiy boshqarma va bo‘limlari hamda boshqa vakolatli davlat organlari tomonidan amalga oshiriladi.)
Dastlabki va joriy moliyaviy nazoratni amalga oshirish byudjet tashkilotlari va byudjetdan mablag‘ oluvchilar majburiyatlarini hisobga olishni taqozo etadi.
Joriy nazorat shakli moliyalashtiruvchi organlar tomonidan mablag‘larning ajratilishida, bevosita to‘lovlarning amalga oshirilishida olib boriladi. Byudjet mablag‘larini oluvchilari o‘z zimmasiga muayyan yuridik majburiyatlarni olishi, byudjetdan olingan mablag‘larning maqsadga muvofiq va to‘g‘ri ishlatilishini nazorat qilish tartiblarini belgilovchi muayyan yuridik normalar o‘rnatilgan¹.