6.3. Kompaniyaning strategik m avqeyini baholash uslubi
Bu mavzuda kompaniya holati tahlilining uslubiyatini ko‘rib
chiqamiz.
U quyidagi savollarga kelib taqaladi:
Amaldagi strategiya qay darajada samarali?
Kompaniyaning kuchli va z a if tomonlari nimada?
Kompaniya narxlari va xarajatlari raqobatbardoshmi?
Kompaniyaning raqobatchiiik mavqeyi qay darajada mustaxdam?
Kompaniya qanday strategik muammolarga tuqnash keladi?
Bu savollarga javob berish uchun 4 ta tahliliy mezondan
foydalaniladi: SWOT - tahlil, qiymatlar zanjiri, xarajatlar tahliii va
raqobatbardoshlikni baholash.
114
SW OT-tahiil
SWOT - inglizcha Strengts (kuchlar), Weaknesses (zaif tomon-
lar), Opportunities (qulay imkoniyatlar) va Threats (taxdidlar)
so‘zlaridan tuzilgan akronimdir.
SWOT - tahlil quyidagi savollarga javob topishga yordam beradi:
-Kompaniya o ‘z strategiyasida o ‘zining ichki kuchli tomonlaridan
yoki ustunliklaridan foydalanadimi? Agar kompaniyaning hech qanday
ajralib turuvchi ustunlikiari b o im asa, uning qanday potensial kuchli
jihatlari ana shu ustunliklarga aylanishi mumkin?
Kompaniyaning zaif jihatlari uning raqobatdagi eng nozik
tomonlarimi? Ular m a’lum bir qulay jihatlardan foydalanishga imkon
bermaydimi? Strategik jihatdan kelib chiqqan holda qaysi z a if
jihatlarga tuzatish kiritish kerak?
Qanday qulay sharoitlar kompaniyaga muvaffaqiyat qozonishga
imkoniyat yaratadi? Shuni qayd qilib o ‘tish lozimki, foydalanish
usullari b oim agan qulay imkoniyatlar sarobdan boshqa narsa emas.
Firmaning kuchli va zaif tomonlari uning boshqa firmalarga qaraganda
qulay imkoniyatlardan foydalanishga yaxshiroq yoki yom onroq
darajada moslashishiga yordam beradi.
M enejemi qaysi tahdidlar ko‘proq tashvishlantirishi kerak?
- himoyani yaxshi tashkil qilish uchun qaysi strategik chora-
tadbirlami amalga oshirish lozim?
Kompaniyaning ichki po ‘lati asosan S va W bilan, tashqi muhiti
esa O va T ko ‘rsatkichlarda ifodalanadi. 5-jadvaIda SW OT-tahlilda
hisobga olish maqsadga muvofiq b o ig a n asosiy om illar keltirilgan.
115
|
