Damar cerrahiSİnde acil durumlar
Yüzeyel Ven Trombozu (YVT)
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Özel VTE durumları Kanser
- Mezenter ven trombozu ve hepatik ven trombozu ve sinüs cavernozum trombozları
- Venöz Tromboembolide Profilaksi
- Düşük Risk Orta Risk Yüksek Risk Çok Yüksek Risk Toplam Risk: 1 Toplam Risk:2 Toplam Risk:3-4
- Fatal PE 0,002 0,1-0,4 0,4—1,0 1-5 Önerilen Profilaksi
- VTE RİSK SINIFLAMASI PROFLAKSİ DOZU PROFLAKSİ SÜRESİ Düşük risk
|
Yüzeyel Ven Trombozu (YVT) Fizik muayenede yüzeyel venlerin seyri boyunca eritem, hassasiyet bulunur ve tromboze ven palpe edilir. Ağrı ve ısı artışı eşlik eder ve DVT eşlik etmese de be- lirgin şişlik görülebilir. Benzer bulgularla başvuran, ancak Duplex USG’de DVT veya YVT saptanmayan olgular sellülit veya lenfanjit tanısı alırlar. YVT tanılı hastaların %35-46’sı erkek olup ortalama yaş 54 yıl iken, kadınlarda ortalama yaş 58’dir. (51) Safena Magna seyri boyunca YVT saptandığında Duplex USG ile DVT yönünden hastayı tetkik etmek gereklidir. DVT saptanmayan olgularda Amerikan Ve- nöz Forum (AVF) kılavuzu önerileri doğrultusunda: a) safenofemoral veya safenopopliteal bileşkeye 1 cm mesafede yerleşen YVT’de derin sisteme ilerlemeyi ve embolizasyonu engellemek amacıyla yüksek safen ven ligasyonu ve/veya stripping önerilir. Antikoagulasyon kabul edilebilir bir alternatif tedavi yöntemidir (Grade 2 B). b) Safena magna’nın distal segmenti veya yan dallarında yerleşen YVT’de yürüyüş, sıcak uygulama ve non-steroidal antiinflamatuar tedavi önerilir. Cerrahi eksizyon maksimal medikal tedaviye rağmen nüks eden nadir olgularda önerilir (Grade 2B). Her ne kadar literatürde etkinlik düzeyi ve uygulama alanı net olarak belirtilmese de cerrahi veya konservatif tedavi seçi- minden bağımsız olarak, 6 haalık proflaksi dozunda DMAH tedavisi YVT olgularında uygulanmalıdır. (52,53) İntravenöz kanül uygulaması sonrası YVT görüle- bilir. Eritem, ısı artışı ve damar hattı boyunca hassasiyet saptanır. Kanül çıkarılır ve sıcak uygulama yapılır. Anal- jezi sağlanır. Bu önlemlere rağmen birkaç haa bo- yunca lokal bir sertlik sebat edebilir. Seyrek olarak sü- püratif YVT kanül giriş yerinde pürülan akıntı olarak karşımıza çıkar. Kanül çıkarılmasını takiben parenteral antibiyotik tedavisi başlanır. Enfeksiyon odağının or- tadan kaldırılması amacıyla nadiren venin eksizyonu gerekir. presyona bağlı daraldığı alanda oluşur. Ven, hipertrofiye anterior skalen kas veya subklavius tendonu ile birinci kosta arasında sıkışır. Bazen kostoklavikuler bileşkede geniş bir ekzostoz görülebilir. Erkek-kadın oranı 2:1 olup, ortalama yaş aralığı üçüncü dekaddır. Hastalar anamnezlerinde tipik olarak semptomların ortaya çıkışından önce kuvvetli veya tekrarlayan üst ekstremite aktivitesinden bahseder. Ti- pik hasta profili bir profesyonel atlet veya mesleği ge- reği üst ekstremitesini kuvvet harcayarak ve sık tek- rarlarla kullanan biridir. Hasta tipik olarak üst ekstremitede ani, şiddetli ve yaygın şişme fark eder. Genellikle hafif kızarıklık veya daha sık olarak siyanoz eşlik eder. Birkaç gün içinde etkilenen taraa omuz ve göğüs duvarı etrafında kollateral venler belirginleşmeye başlar. Eğer bu semptomlar görmezden gelinir veya hasta gerekli tedaviyi almaz ise, günler içinde ağırlık, ağrı, sertlik ve kol şişmesi semptomları geriler ve yok olabilir. Yeterli zaman geçtikten sonra bu semptomlar istirahat anında hafif veya fark edilmeyecek düzeyde olabilir. Ancak, tedavi görmeyen hasta üst ekstremite- sini kullandığı hafif aktivitelerden sonra belirgin şişme, ağırlık, halsizlik ve terlemenin ortaya çıktığını fark edecektir. Erken tedavi ve torasik outlet dekompres- yonu ile hedeflenen bu semptom ve sonuçların geliş- mesini önlemektir. (48) Eğer aksillo-subklavyen ven trombozundan şüphe ediliyorsa yapılması gereken görüntülemedir. Arteryal tromboz/embolizme zıt olarak venöz tromboz semp- tomları daha sinsi başlar. Ancak, eğer akut trombozdan kuşkulanılıyorsa, hemen heparin ile antikoagulasyona başlanması endikedir. Daha sıklıkla, hastanın doğru tanıyı koyan hekime başvurusuna dek geçen süre sa- atlerden ziyade günler sürer. Bu durumda dahi hasta heparin ile antikoagule edilmelidir. Klinik şüpheyi doğ- rulamak ve tedaviyi yönlendirmek için yapılması ge- reken definitif inceleme DUS ile başlamalı, gereğinde MR-venografi veya klasik venografi ile kesin tanıya gi- dilmelidir. (49,50) Bu hastalarda tercih edilen tedavi trombüsün orta- dan kaldırılmasını temin eden loko-rejyonel trombo- litik tedavidir (Grade 1B). Bu tedavi sonucunda kontrol venografide torasik outlet bölgesinde görülecek olan stenoz stent veya birinci kot rezeksiyonu ile düzeltil- melidir (Grade 2C). Stentlerin kırılma olasılıklarının yüksek olması nedeniyle cerrahi tedavi tercih edilmek- tedir. Bu cerrahi girişim hemen trombolitik tedavi son- rası erken devrede veya 3 haa – 3 ay zaman içinde 141 Akut Venöz Aciller derin ven trombozu riskini arttıran diğer sebeplerdir. İnvitro fertilizasyonda overlerin hiperstimulasyonu- nun yapılması da yine tromboz riskini hormon tera- pisi nedeni ile artırmaktadır. Trombofilik gebe hasta- larda, venöz tromboemboli riskleri ile beraber çocuğa ait komplikasyonlar, düşükler ve eklampsi gibi ma- ternal komplikasyonlar artmaktadır. Daha önce düşük, ölü doğum yapmış, komplike seyretmiş gebelerde ve derin ven trombozu geçirmişlerde mutlaka hiperkoa- gulabilite sendromları araştırılmalıdır. Bu hastaların trombofilik olma olasılıkları % 50’lere kadar çıkmak- tadır ve gebe kaldıkları zaman ve/veya doğum esna- sındaki risklerin yüksek olması nedeni ile proflaksi düşünülmelidir (Tablo 5). Gebelerde derin ven trom- bozu tedavisindeki en büyük özellik oral antikoagu- lanların plasentayı geçerek çocuğa zarar vermeleri nedeni ile kullanılamamalarıdır. Gebelikte DVT riski • Çok yüksek risk: Mekanik kalp kapakçığı, akut VTE, antitrombin yetmezliği • Yüksek risk: Rekürran VTE, kombine gen mutasyonları, venöz malformasyon, antifosfolipid sendromu • Orta risk: Diğer trombofili bulguları, geçirilmiş VTE, postt- rombotik venöz değişiklikler, tekrarlayan ölü do- ğum gibi olumsuz geçmiş gebelik öyküleri Özel VTE durumları Kanser İdiyopatik derin ven trombozlu hastalarda kanser oranları yüksek olup, bir yıl içinde % 20’ler civarında kanser ortaya çıkabilmektedir. Tromboemboli kanser hastalarında en sık görülen ölüm sebeplerinden biridir. Kanserde derin ven trombozu tedavisi diğer tedaviden çok farklı olmamakla birlikte nüks ve kanama oranları yüksek olduğu için yakın takip edilmeleri gerekmek- tedir. Derin ven trombozunda da kanser araştırılması için hangi boyutlara kadar araştırma yapılmalıdır so- rusunun cevabı henüz netleşmemiştir. Kanser tedavisi esnasında derin ven trombozu or- taya çıkabilir. Özellikle hormon tedavisi ve kemoterapi görenlerde derin ven trombozu olasılığı %8’lere kadar çıkmaktadır. Kanserli hastalarda derin ven trombo- zunun tedavisi ve derin ven trombozlu hastalarda da kanser olasılığının araştırılması, halen günümüzde tar- tışma konusudur. İdiyopatik DVT’de kadınlarda jine- kolojik kanser, erkeklerde prostat kanseri risk faktörleri araştırılmalıdır (PSA, CA 19-9, CEA vs.). Ayrıca aile- sinde kanser hikayesi olanlarda daha geniş araştırmalar yapılabilir. Ancak bu tetkiklerle kanser erken de yaka- lansa tedavi sonrası sürvi pek etkilenmemektedir. Belki de DVT in situ kanser için bile kötü prognostik fak- tördür. Gebelik Gebelikte derin ven trombozu riski normalin 10 katı artmaktadır. Daha önce ve- nöz tromboemboli geçirmiş ge- belerde ise bu oran daha da fazla artmaktadır. Normal riskler % 0,1 iken, gebelerde % 1’lere ka- dar çıkabilmektedir. Hatta sezar- yenle doğum yapanlarda bu risk % 3’lere kadar çıkmakta, acil se- zaryenlerde ise daha da yüksel- mektedir. Gebelikte derin ven trombozu olasılığının artmasının en büyük nedeni uterusun iliak venlere basısı ve karın içi basın- cının artmasıdır. Hormonal ve- nöz atoni, edinsel olarak protein S azalması, edinsel aktif protein C direnci, plazminojen 1 ve 2’nin artması, trombosit akti- vasyonlarının artması gebelikte 142 Prof. Dr. Mehmet Kurtoğlu Tablo-5: Daha önce VTE geçirmiş gebelerde proflaksi tavsiyeleri lere takılan kateterler derin ven trombozunun en sık sebebidir. Üç aylıktan küçük çocuklarda subklavian katater takılanlarda derin ven trombozu oranları % 50’ye kadar çıkmaktadır. Derin ven trombozu tesbit edilmiş çocuklarda da tedavi değişmemektedir. Düşük molekül ağırlıklı he- parinlerle bebeklerde daha yüksek dozlarda kilogram başına 150 IU/kg DMAH 2x1, daha büyük çocuklarda da 100 IU/kg DMAH günde iki kez yapılarak DVT te- davi edilir. Uzun Uçuşlarda DVT Son yıllarda Avusturalya’dan Londra’ya uçup akciğer embolisi nedeniyle ölen genç bayanın yakınlarının hava yolunu dava edip tazminat kazanması ile gün- deme geldi. Yapılan araştırmalar 5 saatten fazla uçuş- larda bütün DVT’lerin %10 civarında olduğunu ve bunların varis çorabı ile önlenebildiğini gösterdi (54,57). Ancak akut DVT’li hasta yolculukta tedavi al- tında uçmalıdır ve daha önce DVT geçirmiş hastalara da profilaksi yapılması güncelliğini korumaktadır. DVT geçiren hastalar yolculuk sırasında varis çorabı giy- melidir. Trombofilik olanlarda DMAH ile proflaksi dü- şünülmelidir. Mezenter ven trombozu ve hepatik ven trombozu ve sinüs cavernozum trombozları Bunlar özel ve ender lokalizasyonlu trombozlardır, bu olgular klasik DVT gibi düşünülmeli ve araştırıl- malıdır. Hiperkoagulabilite eşlik etmese bile nüks etti- ğinde morbidite ve mortalite yüksek olacağı için ömür boyu oral antikoagulan almalıdırlar. Akut ve erken ev- rede trombolitik tedavi etkilidir (Resim–5, 6). Mezenter ven trombozu akut batın tablosu ile or- taya çıkar ve barsak perforasyonu, peritonite sebep olabilir. Bu süreç uzun sürer ve barsaklar gangren ol- madan antikoagulan tedavi yapılırsa konservatif olarak iyileşme olur ve nüksü önlemek için araştırmalar ya- pılıp ömür boyu antikoagulan verilir. Bu esnada bar- sakların görünümü laparoskopi portu ile izlenebilir. Bazı durumlarda a. mesenterica superior, intrasplenik veya intrahepatik perkütan yolla da mezenter ven ka- nüle edilip, trombolitik tedavi yapılabilir. Kanama komplikasyonu ve morbiditesi yüksek olduğu için KC ve dalak geçilerek yapılanlar tavsiye edilmez. Mezenter arter aracılığı ile yapılanlar da sistemik dolaşıma ka- çabildiği için çok etkin olmaz. • Düşük risk: Sekelsiz VTE, variköz venler, heterozigot trombofili var ancak VTE öyküsü yok. Gebelikte VTE tedavisinde ise gebe olmayan in- sanlarda olduğu gibi düşük molekül ağırlıklı heparin- lerle çi doz ve kilogram başına 100 IU anti Faktör Xa kullanılarak tedaviye başlanır; tedavi özellikle 1- 3 ay kadar yoğun bir şekilde yapıldıktan sonra, nüksün önlenmesi amacı ile sekonder proflaksi yüksek riskli hasta grubundanmış gibi kabul ederek günde 40 mg tek dozda düşük doz DMAH ile doğum sonuna ve hatta lohusalıkta devam edilir. Bazı araştırıcılar gebelik sonuna kadar tedavi dozu tavsiye eder. Doz ayarlaması gerekir ise Faktör Xa seviyelerine bakılarak düşük molekül ağırlıklı heparinlerin dozları ayarlanabilir (Anti-FXa proflakside 0.1-0.5, tedavide 0.5-1 arası olmalıdır). Uzun süreli heparin tedavisinde, klasik heparinin osteoporoz komplikasyonu ispat edil- miştir. Bu komplikasyonun düşük molekül ağırlıklı he- parinlerde daha az olduğu gösterilmiştir. Ayrıca yine heparine bağlı trombositopeni komplikasyonu da dü- şük molekül ağırlıklı heparinlerde daha azdır. Bu ne- denle günümüzde sekonder proflaksinin DMAH ile güvenle yapılabileceği vurgulanmaktadır. Kadınlar için diğer bir önemli hususta derin ven trombozu olasılığının oral kontraseptif kullananlarda artmasıdır. Günümüzde koroner hastalıkları ve osteo- porozu önlemek için özellikle menopozda östrojen ve progesteron preparatları sıklıkla kullanılmaktadır ve bu preparatların derin ven trombozu risklerini arttırdığı gösterilmiştir. Oral kontraseptif kullanan- larda bu risk dört misli artar iken, trombofilik gen mutasyonu olan insanlarda hormonoterapi yapıldığı zaman riskler 150 misline kadar çıkabilmektedir. Bu nedenle derin ven trombozu geçirmiş, oral kontra- septif kullanan kadınlarda mutlaka trombofilik fak- törler araştırılmalı, pozitif olanlarda oral kontraseptif kullanılmamalıdır. Benzer şekilde riski yüksek olan- larda menopozda hormonoterapi de uygun değildir. Literatürde koroner hastalıkların önlenmesi açısından da hormonoterapi ile ilgili tam kabul edilebilir sonuçlar yoktur. Bu nedenle kadınlarda hormonoterapi düşü- nüldüğünde yarar zarar dengesine dikkat etmek gere- kir. Çocuklar Derin ven trombozu çocuklarda da görülür. Özel- likle trombozlu çocuklarda trombofili oranı yüksektir. Kanser nedeni ile tedavi gören çocuklarda majör ven- 143 Akut Venöz Aciller Venöz Tromboembolide Profilaksi Venöz tromboembolide profilaksi derin ven trom- bozu ve pulmoner emboliyi önlemek amacı ile yüksek riskli hasta grubunda uygulanmaktadır. Profilaksi üze- rine çalışmalar yıllardır yürütülmesine rağmen teda- vide elde edilen sonuçlar kadar başarılı olamamıştır. (58) Bütün cerrahi işlemler, cerrahi teknik, yandaş has- talıklar, trombofili ve fiziksel durumlar venöz trom- boemboli riskini arttırır. Cerrahi teknikte, örneğin la- paratomi, artroplasti, turnike kullanmak, primer veya sekonder cerrahi komplikasyonlar, genel anestezi, cer- rahi tanıda gecikme venöz tromboemboli riskini art- tırmaktadır. Ancak bu risklere rağmen profilaksi ya- pılmasında en çok tartışılan konu kanama riskinin de artacağı düşüncesidir. Venöz tromboemboli riski önemsenmemekle birlikte, cerrahlarda bilinçsiz bir ka- nama riski korkusu vardır. Yüksek riskli hastalarda proflaksi yapılsa bile pulmoner emboli riski ortadan kaldırılamamaktadır. Amerika Birleşik Devletlerinde yaygın proflaksi kullanılmasına rağmen pulmoner em- boliye bağlı hastane ölümleri yılda 200–300.000 civa- rındadır. Cerrahi hastalarda venöz tromboemboli riski art- makla beraber trombofili araştırılması yapılmadığı için esas risk bilinemez. Bu nedenle tüm cerrahi ve medikal vakalar VTE profilaksisi için düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olmak üzere dört risk sınıfına ayrılırlar (Tablo 6-7) ve unutulmamalıdır ki en düşük risklilerde bile pulmoner emboli riski vardır. Resim-6: Budd-Chiari sendromlu hastasının bacaklarında posttrombotik sendrom Tablo 6: Risk Katsayılarına Göre DVT Profilaksisi Düşük Risk Orta Risk Yüksek Risk Çok Yüksek Risk Toplam Risk: 1 Toplam Risk:2 Toplam Risk:3-4 Toplam Risk:>5 Total DVT(%) 2 10-20 20-40 40-80 Proksimal DVT(%) 0,4 2-4 4-8 10-20 Klinik PE 0,2 1-2 2-4 4-10 Fatal PE 0,002 0,1-0,4 0,4—1,0 1-5 Önerilen Profilaksi - DDUH DDUH DMAH,OAK, DMAH,IPK & EÇ DMAH & IPK (IPK + DDUH ya da DMAH) Kısaltmalar: EÇ: elastik çorap, IPK: intermittant pnömatik kompresyon, DMAH: düşük molekül ağırlıklı heparin, DDUH: Düşük doz unfraksiyone heparin, OAK: Oral antikoagulan PE: pulmoner emboli (45–47). 144 Prof. Dr. Mehmet Kurtoğlu Tablo-8: Genel cerrahi hastalarında VTE risk sınıflaması, profilaksi doz ve süreleri VTE RİSK SINIFLAMASI PROFLAKSİ DOZU PROFLAKSİ SÜRESİ Düşük risk Komplike olmayan minor cerrahi Profilaksiye gerek yok - yaş<40, risk faktörü yok Orta risk 40-60 yaş ve risk faktörü yok Ameliyattan 2 saat önce Mobilize olana <40 yaş, majör cerrahi, ek risk yok düşük doz DMAH kadar sürer minör cerrahi ve ek risk faktörleri var (<4000 AntiXa/gün) Yüksek risk >60 yaş ve majör cerrahi birlikte Ameliyattan 12 saat önce Mobilize olana kadar 40-60 yaş, majör cerrahi ve ek DMAH (=4000 AntiXa/gün) (ancak kanserde 3 risk faktörü (medikal hastalıklar) hafta devam) birlikte varsa Çok yüksek >40 yaş, major cerrahi ve daha DMAH (>4000 AntiXa/gün) + 21 gün devam önceden VTE/kanser/trombofili major IPC veya geçici filtre edilecek alt ekstremite ortopedik cerrahisi birlikte Politravma Felç, spinal kord hasarı Yalnız cerrahi yönden önemli olduğunu zannettiğimiz bu venöz tromboemboli riski aslında medikal hastalarda çok daha fazladır ve pulmoner embolilerin % 75’i hastanede yatan ciddi medikal gruptaki hastalarda gö- rülür. Bunun sonucu olarak ameliyat ettiği- miz hastalarda, kalp krizi, nörolojik komp- likasyonlar, hemipleji, kanser, gebelik, lohusalık, enfeksiyon ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı gibi medikal hastalıkların eşlik etmesi venöz tromboemboli riskini daha da yükseltir ve ayrıca DVT geliştiği zaman da pulmoner emboliye bağlı ölüm oranları yüksektir. Profilaksinin çeşidini, sü- resini ve yoğunluğunu içinde olduğu risk sı- nıfı tayin eder (Tablo 8). Profilaksi için kullanılabilinecek yöntem- ler • Farmakolojik yöntemler: Heparin, DMAH, oral antikoagulanlar, dekstran • Mekanik yöntemler: Dizaltı varis çorabı, intermittan pnömatik kompresyon ci- hazları (I.P.K.) • Filtreler: Günümüzde profilaktik filtre 145 Akut Venöz Aciller Risk katsayısı 1 Risk katsayısı 2 Risk katsayısı 3 (Bir) (İki) (Üç) Yaş 40-59 arası Yaş>60 Geçirilmiş DVT İmmobilizasyon Ağır travma Geçirilmiş PE >72 saat Varis Pelvik cerrahi Obesite Total eklem replasmanı Konjestif kalp Pelvis/ uzun yetmezliği kemik fraktürü KOAH Nörocerrahi Uçak(>5s)-araç(10s) Maligniteler yolculuğu Bacakta ülser, ülser Hiperkoagülasyon Gebelik, lohusalık (kalıtsal trombofili) İnflamatuar barsak hastalığı Cerrahi teknik Nefrotik sendrom Myokard infarktüsü Tablo 7: Konjenital ve Edinsel VTE Faktörleri ve risk katsayıları: Tablo 9: Proflaksi için Risk Seviyeleri Cerrahi hastalardaki risk seviyeleri sadece uygula- nacak ameliyata bağlı değildir. Ameliyata ve hastaya bağlı risk faktörleri vardır. Düşük riskli cerrahi geçire- cek bir hasta örneğin paraplejik ise, DVT riski yükselir. Buna göre risk seviyeleri Tablo 9’de verilmiştir. Düşük riskli hasta grubunda erken mobilizasyon yeterli olmakla beraber kalan tüm risk gruplarında DMAH’ler rutin olarak kullanılmalıdır. Risk sınıfı art- tıkça profilaksiye IPK (Intermittant Pnömotik Kom- presyon) da eklenmelidir. Genel cerrahi hastaları için en etkili profilaktik ajanın DMAH oldu- ğuna dair birçok çalışma var- dır. (34,35) Yoğun bakımda yapılan bir çalışmada profilaksiye rağ- men %39 DVT tespit edilmiştir. Üst ektremitede görülen tüm DVT’lerin hemen hepsi katatere bağlı iken, alt ekstremitedekile- rin %33’ü katater nedeni ile oluş- muştur. Uzun süre katater takı- lacak hastalarda DMAH ile profilaksi önerilmektedir. (58, 60) Profilakside dikkat edilmesi gereken diğer bir konu da profi- laksinin ne kadar devam etmesi gerektiğidir. Yapılan tüm çalış- malar göstermiştir ki, venöz tromboz süreci hastaneden ta- burcu olduktan sonraki ilk 3 ay içinde de devam etmektedir. Özellikle günümüzde hastane- den mümkün olduğunca erken taburcu ettiğimiz hastaların evde de profilaksilerinin devam et- mesi gerektiği unutulmamalıdır. Örneğin kalça ameliyatlarında proflaksi yapılmazsa hastaneden çıktıktan sonra da risk üç aya kadar devam eder. Cerrahi son- rası hastalar için hastanede ya- pılan proflaksi yeterli olmamak- tadır. Erken taburcu edildikleri, çıkış öncesi DVT taraması ya- pılmadıkları için asemptomatik hastalar belirlenemez veya bir kısmında evlerinde geç DVT gö- rülebilir, bu nedenle pulmoner emboli gelişip ölüme sebep ola- kullanımı kanama riski yüksek poli-travmatik has- talarda PE’yi engellemek içindir. Filtre kullanımının gerektiği travma hasta grupları: 1-) Aktif kanama ve spinal kord hasarına bağlı kuadropleji ya da pa- rapleji gelişmiş hastalar 2-) Ekstremite travmaları nedeniyle eksternal fiksatör uygulanmış ve IPK uy- gulanamayan hastalar. • Kısa süreli aralıklarla sadece DUS ile izlem 146 Prof. Dr. Mehmet Kurtoğlu AMELİYAT HASTA DÜŞÜK RİSK I A Üst ekstremite VTE için risk faktörü yok Endoskopi Üroloji Küretaj Kolesistektomi ORTA RİSK II B Alçı (alt ekst.) >40 yaş Vertebra ameliyatı (felç yok) Varis Transvezikal prostatektomi Oral kontraseptif Böbrek- mesane (kanser yok) Ostrojen/ progesteron Histerektomi Dekompanse kardiopati Komplike apandektomi 4 günden fazla yatış Crohn Preopinfeksiyon Postpartum (1 ay) Şişmanlık YÜKSEK RİSK III C Pelvis ve alt ekstremite İlerleyen kanser Kalça, femur, diz, vertebra Daha önce VTE Paralizi var, total sistektomi Parapleji Radikal mastektomi Miyeloproliferatif send Genital kanser Hiperproliferatif Kolon ca- kolektomi (Faktör V-Leiden, AT III, Pankreas (kanser) protein C,S eksikliği, Antifosfolipid, Protrombin G20210A, Hiperhomosisteinemi) profilakside kullanılmaya başlanmıştır. Tromboz yola- ğını Warfarin’e oranla spesifik olarak inhibe edebilen, DMAH’ların parenteral kullanımına kıyasla oral kul- lanılan bu moleküller monitorizasyon gerektirmemeleri sayesinde ideale yakın özelliklere sahiptir. (62). Geçici filtreler teknolojik olarak daha mükemmel hale gelip etkinlikleri arttırılıp, morbiditeleri minimale indirilecek ve USG ile hasta başında rahatlıkla konulup, geniş uygulama alanı bulacaktır. Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|