Nazorat uchun savollar: 1. Tender savdosida baho va sifat omili nima? 2. Qachon sifat omilining nisbati tanlovlarda yuqori hisoblanadi? 3. Jahon bankining namunaviy tender hujjatlarida tender g ‘olibini aniqlashda qaysi omil ustuvor sanaladi? 4. 0 ‘zbekiston Respublikasida davlat ehtiyojlari uchun tovarlar xaridini amalga oshirishda tender savdolarida g'olibni baholashda qaysi m e ’yoriy hujjatdan foydalaniladi? 5. Tender savdolarida mahalliy ishlab chiqaruvchilarga baho imtiyozlari nima ? 6. Tender savdolarida g'olibni aniqlashning xalqaro va milliy amaliyoti o ‘rtasidagi o ‘xshashlik va farqni tushuntirib bering.
I l l bob. DAVLAT XARIDINI TASHKIL ETISHNING XORIJIY TAJ RIBAS I § 7. Dvlat xarid tizimini boshqarishning xorijiy mamlakatlar tajribasi Davlat xaridini tashkil etish jarayonlarini boshqarish sohasida
0 ‘zbekistonda amalga oshirilayotgan islohotlar, davlat m ablag‘-
larini sam arali boshqarish, shuningdek, xarid jaray o n larid a
raqobat m uhitini shakllantirish, kichik biznes va tadbirkorlik
sub'eklarini ushbu sohaga kengroq jalb etish kabi qator m aqsad-
larni ko‘zlaydi.
Davlat va mahalliy organlar xaridining samarasi am aldagi
qonunchilik, davlat xaridini tartibga soluvchi organlar fa o -
liyatining sam arasi ham da x a rid n i am alga oshiruvchi x o -
dim larning professionallik darajasi kabi om illarga b ev o sita
bog'liq1.
Davlat xaridini boshqarishning xorijiy tajribasi, xususan,
AQSh, Avstraliya, Yevropa Ittifoqi va boshqa rivojlanayotgan
davlatlar amaliyotini o‘rganish ham da ulaming ijobiy tajribalarini
mamlakatimiz davlat xaridi tizim ini boshqarishning sam arali
mexanizmalarini joriy etishda qo‘llash muhim ahamiyat kasb
etadi.
Davlat xaridini tashkil etishda AQSh tajribasini, u sh b u
mamlakatda davlat xaridini davlat moliyasi tarkibidagi o ‘m in i
tahlilidan boshlaymiz. AQSh hukumati mudofaani ta’minlashga,
ta ’limga, shifoxonlar, yo‘l qurilishi va boshqa um um jam iyat
ehtiyojlami moliyaviy ta’minlash uchun davlat xarajatlami am alga
oshiradi.
AQShda shtatlar hukumati va mahalliy o‘z-o‘zini boshqarish
organlari tovarlar va xizmatlar sotib olish uchun federal huku-
matga nisbatan ham ko‘proq xarajatlami amalga oshiradi.
1 Государственные закупки, h ttp://w w w .ebrd.com /russian /p ages/
sector/legal/procurement.shtml
Риу1ёая1 Нас1уа1с1а АС?81к1а йау]а! xarajatlarining taqsim-
1яшкЫ акв еШ п^ап. Jadval таЛ и тоН ап ¡Ш хИ tartibda
а)гаИ^ап: birinchidan — xarajatlarni federal уа вМа^аг Ьагг^а
о‘г-о‘ 2 \п\