•davr nashriyoti* t o s h k e n t

Fuqaro aviatsiyasi ................................................................. 8 2
Vaqt va masofadan ilgarilab k e tib .......................................82
0 ‘quv sa m o lyo tla ri................................................................ 84
Qishloq xo'jaligi aviatsiyasi ................................................. 86
Ekranolyotlar va ekranoplanlar .......................................... 88
Ko‘ta rib turuvchi parraklar s o y a s id a ................................ 9 0
Yugurmasdan havoga ko'tarilish ........................................90
Harbiy v e rto ly o tla r................................................................ 92
Ko(rsatkich .............................................................................. 9 4

---

O'tmish orzusi
Inson qadim zam onlardayoq yerdan ko'tarilish, uchishni
o'rganish va osmonufalakni zabt etishni orzu qilgan. Qushlar
singari qanot qoqib uchish g'oyasi yangilik em as, buning
uchun Dedal va Ikar to ‘g ‘risidagi qadimgi yunon afsonasini
eslash kifoya.
Ilk 
parvoz
0 ‘rta asrlarda bir necha dovyurak D edalning jasoratini takror- 
lashga urinib koYishdi. Q ollariga qushlarning patlarini yopishtirib 
tayyorlangan qanotlarni mahkamlab olgan odamlar uchishga hara- 
kat qilishdi, lekin ularning parvozlari qulash, lat yeyish, a’zoyi bada- 
ni momataloq bo'lish bilan tugadi, ba’zida hatto ularning o'limi bi- 
Ian tugagan hollar ham bo‘ldi. Turli mamlakatlarning muhandislari 
va olimlari uzoq vaqt davomida havodan o g ‘ir uchuvchi apparatlarni 
nazariy hisob-kitob qilish va loyihalash bilan shug'ullandilar, ularning 
hisob-kitoblari bo'yicha ko'tarilish kuchi qushlarnikiga o'xshash qa- 
notlari havoni aylanib o'tishi hisobiga yuzaga kelishi lozim edi.
XV asrda parvoz muammolari bilan shug'ullangan buyuk italyan