Torpaq hüququnun Ümumi hissəsi institutuna hazırda aşağıdakılar aid edilir:
a) torpağa mülkiyyət hüququ institutu; b) torpağa digər əşya hüquqları institutu; c) torpaqların istifadəsi və mühafizəsinin dövlət idarəedilməsi institutu. Xüsusi hissəyə müxtəlif
torpaq kateqoriyalarının hüquqi rejimini aid etmək lazımdır. Yuxarıda göstərilən institutlar da həmçinin öz
xüsusi quruluşuna malikdir. Mülkiyyət hüquqi institutu özündə aşağıdakıları birləşdirir:
- xüsusi mülkiyyət hüququ; - dövlət mülkiyyəti hüququ; - bələdiyyə mülkiyyəti hüququ; - mülkiyyət hüququnun əmələ gəlməsi və xitam olunmasının əsasları; - mülkiyyət hüququnun müdafiəsi; - torpaqların dövriyyəsinin dövlət tənzimlənməsi. Torpağa digər əşya hüquqları institutu aşağıdakıları əhatə edir:
- daimi (müddətsiz) istifadə hüququ; torpağa ömürlük vərəsəlik hüququ; - servitutlar; - göstərilən hüquqların əmələ gəlməsi, xitam edilməsi və onların müdafiəsi. Torpaqların istifadəsi və mühafizəsinin dövlət idarəedilməsi institutunu dövlət idarəedilməsinin
funksiyalarına görə (əvvəllər olduğu kimi) strukturlaşdırmaq məqsədəuyğundur.
Torpaq hüququnun xüsusi hissəsinə daxil olan institutlar, torpaq hüququnun ümumi hissəsindən çıxış
edərək torpaqların müvafiq kateqoriyalarının hüquqi rejiminin xüsusiyyətlərini özünə birləşdirməlidir.
Beləliklə, biz hüquq sistemi elementləri bölməsini – torpaq münasibətlərini tənzimləyən normaları, həm
bu normaların xüsusi sahədə birləşməsi, həm də onların ayrılmasını (differensiasiyası) təyin edən, göstərilən
normaların digər hüquq sahələrinə aid edilməsini şərtləndirən, onların vahidliyi mövqeyindən araşdırdıq.
