Xumar Novruzova İnformatikanın tədrisi metodikası - 127 -
göy, həm də qırmızı kürəciklər var. Aşağıdakı
mülahizələrin qiymətlərini təyin edək.
Qutuda qırmızı və göy kürəciklər var. – doğru
Qutuda qırmızı və sarı kürəciklər var. –yalan
Qutuda yaşıl və göy kürəciklər var. - yalan
Qutuda yaşıl və sarı kürəciklər var. –yalan
Sonra isə bu cümlələri “və ya” sözü ilə
işlədərək, onların qiyməti müəyyən edilir. Nümunə
əsasında fikirlər ümumiləşdirilərək, məntiqi cədvəllər
tərtib edilir.
IV-cü sinifdə həmçinin “əgər-onda” sözləri
olan cümlələr də öyrədilir. Bu mülahizələrin də
mürəkkəb mülahizə olduğu qeyd edilir və mülahi-
zələrdə şərt və nəticənin mənası aydınlaşdırılır.
Göstərilir ki, şərt və nəticənin yerini dəyişdikdə,
mülahizənin qiyməti dəyişir. Məsələn, “əgər meyvə
limondursa, meyvə turşdur” mülahizəsi doğrudur.
Lakin “meyvə turşdursa, o limondur” mülahizəsi
doğru deyil. [5].
Hər bir mülahizənin nəticəsi növbəti
mülahizənin şərti ola bilər. Bu üsulla mülahizələrin
zənciri qurulur. Məsələn, 2 qız və 2 oğlandan ibarət
şagirdlər qrupuna aşağıdakı mülahizələri verməklə
belə bir oyun qurmaq olar. Müəllim fikrində
birrəqəmli ədəd tutur. Uşaqlara isə hər birində bir sadə
mülahizə yazılmış vərəq paylayır. Hər uşaq bir
