Dərs vəsaiti kimi tövsiyyə edilmişdir. B a k I 1 6

 
SÜNİ İNTELLEKTLİ DİALOQ SİSTEMLƏRİ 
 
Kompleks dialoq interfeysin meydana çıxması ilə 
hesablayıcı texnikadan istifadə edilməsinin yeni stili (tərzi) 
yarandı. Çünki bu interfeys müxtəlif intellektual 
sistemlərdən quraşdırılmışdır. Sözü gedən sistem bir 
tərəfdən ekspert sistemlərinə, digər tərəfdən isə 
intellektual tətbiqi proqram paketlərinə və hesablama-
məntiq sistemlərinə xas olan alt sistemlərdən tərtib 
edilmişdir. Həm də burada ekspert sisteminə xas olan alt 
sistemlərlə intellektual tətbiqi proqram paketlərinə və 
hesablama-məntiq sistemlərinə xas olan alt sistemlərdən 
müxtəlif kombinasiyalarda müxtəlif süni intellekt sistem 
variantları almaq mümkündür. Göstərək ki, bütün 
variantlarda ünsiyyət sistemi iştirak edir. Bu isə, 
mahiyyətcə, proqram və ya aparat həlli ilə 
gerçəkləşdirilmiş linqvistik prosessordur. Həmin prosessor 
təbii dilin peşəkar dialektlərindən EHM dilinə və əksinə 
avtomatik tərcümə edə bilir. Linqvistik prosessor dil 
modeli (lüğət və qrammatika) və predmet oblastı modeli 
əsasında işləyir. Ümumi halda, linqvistik prosessor 
sorğularn morfoloji, sintaksis və semantik təhlilini həyata 
keçirir və verilənlər bazasının köməyi ilə müvafiq olaraq 
cavabların semantik, sintaksis və morfoloji sintezini 

---

. 
İNTELLEKTUAL SİSTEMLƏR VƏ TEXNOLOGİYALAR 
---------------------------------166------------------------------------ 
gerçəkləşdirir. Səs dili qoşulduqda fonetik təhlil və sintez 
də aparılır. 
Məntiqi nəticəçıxarmanın proqram-aparat vasitələri 
biliklərin 
tamamlanması, 
ümumiləşdirilməsi və 
ziddiyyətlərin olub-olmamasının 
yoxlanması 
prosedurlarının həyata keçirilməsi üçün lazımdır.
Məntiqi nəticəçıxarma sistemini qurmaq üçün həm 
də qeyri-klassik, yəni psevdofiziki məntiqlər inkişaf 
etdirilməlidir. Bu, istifadəçiyə imkan yaradır ki, EHM-in 
köməyi ilə elmi eksperimentlərin nəticələrinə əsasən 
qanunauyğunluqları aşkarlasın və fərziyyə irəli sürüb 
yoxlasın.