Dərs vəsaiti kimi tövsiyyə edilmişdir. B a k I 1 6

əmrlərin ciddi ardıcıllığından ibarətdir. Verilənlər isə 
dəyişdirməyə məruz qalan obyektlərdir və onlar proq-
ramın tərkibinə bilavasitə daxil olmurlar. Bu cür fərqli 
olmalarına baxmayaraq, nə verilənlərdə, nə də əmrlərdə 
onları bir-birindən fərqləndirəcək heç bir əlamət yoxdur.
Dinamik arxitekturalı maşındakı daxili dil (DAR dili) 
həm quruluşca, həm də icra baxımından bir-birinə çox 
yaxın olan proqram elementlərindən təşkil edilmişdir ki, 
bu elementlərin hər biri də dinamik avtomat şəbəkənin 
avtomatına uyğundur. İstənilən proqram elementi həm 
icra oluna bilən, həm də dəyişikliyə məruz qalan obyekt 
ola biləndir. 
Dinamik arxitekturalı maşındakı proqram proqram 
elementləri şəbəkəsinə uyğundur və məsələ həlli 
prosesində ilkin şəbəkədən məsələnin həlli nəticəsinə 
uyğun gələn son şəbəkəyə çevrilir. 
Sonda qeyd edək ki, makrokonveyerli hesablayıcı 
kompleksdə MAYAK adlı proqramlaşdırma dilindən, 
dinamik arxitekturalı maşında isə RYAD dilindən istifadə 
olunur. 
Dinamik 
arxitekturalı 
maşınların 
nəzəri və 
eksperimental tədqiqi göstərmişdir ki, onlardan istifadə 
edilərkən sistem və tətbiqi proqram təminatlarının həcmi 
bir rəqəm mərtəbəsi qədər, yəni 10 dəfə kiçilir və bununla 

---

. 
İNTELLEKTUAL SİSTEMLƏR VƏ TEXNOLOGİYALAR 
---------------------------------186------------------------------------ 
yanaşı, standart element bazasından istifadə edilməsinə 
baxmayaraq, səmərəli məhsuldarlığı 1-2 rəqəm mərtəbəsi 
qədər, yəni 100 dəfəyə yaxın artır. Bu, eyni zamanda 
(paralel) işləyən prosessorların sayının artırılması 
hesabına mümkün olur. Dinamik arxitekturalı maşında, 
mahiyyətcə, insan kollektivində olduğu kimi, ümumi 
məsələnin nisbətən sərbəst alt məsələlərə parçalanması 
(dekompozisiyası) və bunların paralel icrası baş verir.