Dərslik Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin 16 mart 2007-ci IL tarixli məktubu ilə müsbət rəy verilmiş tədris proqramı əsasında yazılmışdır. «TƏBİB»

FƏSİL

KÜTLƏVİ QIRĞIN OCAQLARINDA İLK TİBBİ VƏ İLK HƏKİM YARDIMININ TƏŞKİLİ

Kütləvi qırğın ocaqları meydana çıxdıqda Mülki Müdafə Tibb Xidməti qurumlarının işini rayon və ya şəhər MMTX rəisi təşkil edir. Tibb xidməti işinin düzgün təşkili üçün ocaqlarda yaranmış tibbi şərait dəqiq qiymətləndiril­məlidir.

Ocaqlarda yaranmış tibbi şəraitin qiymətləndirilməsi. Düşmənin kütləvi qırğın silahları tətbiq etdikdən sonra yaranmış tibbi şəraitin qiymətləndirilməsi tibb xidməti rəisi işini düzgün təşkil etməyə imkan verir və xidmət rəisi aşağı­da göstərilən məlumatları bilməlidir:

-əhalinin ümumi sayı, onların mühafizə qurğularında yerləşdirilməsi və fərdi mühafizə vasitələri ilə təmin olunması;

• 
  MMTX qüvvə və vasitələrin sayı və yerləşməsi;
  

-Bütün bu məlumatlar rayon və şəhərin xəritələrində

dəqiq göstərilməlidir. Bundan başqa müvafiq xidmət­lərin radiasiya və kimyəvi şərait, tikilililərin dağılması haqqında məlumatları da rayon və şəhərin ümumi xə­ritəsində öz əksini tapmalıdır.

• 
  sanitar nəqliyyat vasitələrinə olan tələbatın müəyyən­ləşdirilməsi.
  

MMTX rəisi tibbi şəraitin qiymətləndirilməsi zamanı nüvə partlayışının gücü, yeri və növü, meterioloji, yol, kör­pü və tikilililər haqqında dəqiq məlumata malik olmalıdır. Küləyin istiqamətini, radiaktiv tullantıların ətrafa yayıl­masını nəzərə alaraq tibbi xidmətin şəxsi heyətinin mühafi­zəsi təmin olunmalıdır. Kütləvi xəsarət ocağında tibbi şərait aşağıdakı qaydada qiymətləndirilir:

• 
  rayon və ya şəhər üzrə sanitar itkilərin hesablanması;
  
• 
  ilk tibbi və ilk həkim yardımının təşkili üçün qüvvə və vasitələrə olan tələbat və onların sayı;
  
• 
  MMTX-in qüvvə vasitələri arasında itkilərin qiymət­ləndirilməsi;
  
• 
  qüvvə və vasitələrin ocağa daxilolma və xəsarətalmışla- nn təxliyyə marşurutlarmın müəyyləşdirilməsi. Ona görə MMTX rəisi radiasiya, mühəndis-istehkam və yanğından mühafizə şəraiti haqqında məlumatları də­qiqləşdirməlidir;
  

Xəsarətalmışlarm təxliyyəsi üçün sanitar nəqliyyat va­sitələrinə olan təlabat dəqiqləşdirildikdən sonra tibb xidmə­ti rəisi tibbi təminatın təşkili üçün yuxarı tibb xidməti rəisi qarşısında təkliflərini hazırlamalıdır.