Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmi şdir. Baki 2001


burada  kəmiyyət dəyişmələri müəyyən mərhələdə keyfiyyət dəyişmələrinə



Yüklə 3,75 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə218/635
tarix13.12.2023
ölçüsü3,75 Mb.
#175262
növüDərs
1   ...   214   215   216   217   218   219   220   221   ...   635
Zeynaddin Haciyev-Fəlsəfə

burada 
kəmiyyət dəyişmələri müəyyən mərhələdə keyfiyyət dəyişmələrinə 
gətirib çıxarır, yeni keyfiyyət isə növbəti kəmiyyət dəyişmələri üçün 
yeni imkanlar və interval yaradır
. Kəmiyyət dəyişmələrinin yeni 
keyfiyyətə keçməsi mexanizmini suyun qızdırılması nümunəsində aydın 
1
Гегель. Сочинения. Т.2.. М., 1971, с.121. 


177 
görmək olar. Biz suyu 99 dərəcəyə qədər qızdırdıqda onda kəmiyyət 
dəyişmələri baş verir və toplanır. Lakin bu dəyişikliklər suyun keyfiyyətinə 
toxunmur. Temperaturu bir dərəcə artıraraq 100 dərəcəyə çatdırdıqda, 
kəmiyyət dəyişiklikləri yeni keyfiyyətə keçir (yə
'
ni su mayelikdən çıxır, 
buxar keyfiyyəti əldə edir). Yaxud başqa bir misal: iki kilometr 
yüksəklikdə uçan mərminin sür
'
əti saniyədə 1000, 2000... 7910 metr olarsa
o qayıdıb torpağa düşür. Sür
'
ət cəmi bir metr artaraq 7911-ə çatdıqda uçuş 
öz keyfiyyətini dəyişir və kosmik xarakter alır. Kosmik sür
'
ət çoxalaraq 
saniyədə 11189 metr olduqda uçuş planetlərarası uçuşa və 16662 metrə 
çatdıqda isə ulduzlararası uçuşa çevrilir.
1
4. Əksliklərin vəhdəti və mübarizəsi qanunu 
Əksliklərin vəhdəti və mübarizəsi qanunu inkişaf 
prosesinin daxili 
mənbəyini və hərəkətverici qüvvəsini açır
. Buna görə də o dialektika 
sistemində çox böyük rol oynayır. 
Bu qanunun izahına onu ifadə edən əsas anlayışların şərhi ilə 
başlamaq məqsədəuyğundur. Belə anlayışlar «eyniyyət», «fərq», «əkslik» 
və «ziddiyyət»dir. 
«Eyniyyət» kateqoriyası
predmetin müəyyən zaman ərzində öz-
özünə bərabər olmasını, eyniyyət təşkil etməsini səciyyələndirir. Nəzərdə 
tutulmalıdır ki, hər bir predmet fasiləsiz surətdə dəyişilmədədir. Buna görə 
də predmetin eyniyyətdə olması müvəqqətidir. O tezliklə, öz- özündən 
fərqlənir. 
«Fərq» 
dedikdə hər hansı bir obyekti başqalarından ayıran cəhət 
və əlamətlər nəzərdə tutulur. 

Yüklə 3,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   214   215   216   217   218   219   220   221   ...   635




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin