Dərslik kimi təsdiq edilmişdir. Baki 2012 2 uot 006


XIV  FƏSİL. MİLLİ SERTİFİKATLAŞDIRMA SİSTEMİ AZS



Yüklə 6,92 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə37/45
tarix05.05.2020
ölçüsü6,92 Mb.
#31078
növüDərs
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   45
Azf-295386


XIV 

FƏSİL. MİLLİ SERTİFİKATLAŞDIRMA SİSTEMİ AZS 

 

14.1. 

Əsas müddəalar 

 

Azərbaycan 

Respublikasında 

məhsulun 

(proses

lərin, 


xidmətlərin) məcburi və könüllü sertifikatlaşdırılmasının əsasları və 

bu 


sahədə dövlət idarəetmə orqanlarının, xüsusi səlahiyyət verilmiş 

orqanların,  müxtəlif  mülkiyyət  formalı  müəssisələrin,  sahibkarların 

və sertifikatlaşdırma işləri üzrə digər iştirakçıların hüquq, vəzifə və 

məsuliyyətləri RS 001-93 Rəhbəredici sənədində öz əksini tapmışdır. 

Bu 

sənəddə  İSO/BEK  2  Rəhbərlik  sənədinə  və  İSO  8402-86 



beynəlxalq standartına uyğun olan aşağıdakı məfhumlar, terminlər və 

onla


rın təriflərindən istifadə olunur: 

uyğunluğun  sertifikatlaşdırılması–lazımi  tərzdə  eyni-

ləşdirilmiş  məhsulun,  prosesin  və  xidmətin  konkret  standarta  və  ya 

digər normativ sənədə uyğunluğun olmasında zəruri əminliyin təmin 

olunmasını inamlı şəkildə sübut edən üçüncü tərəfin fəaliyyətidir; 

 

məcburi sertifikatlaşdırma–xüsusi səlahiyyət verilmiş orqan 

tərəfindən  məhsulun  (proseslərin,  xidmətlərin)  normativ  sənədlərin 

məcburi tələblərinə uyğunluğunun təsdiqidir; 

 könüllü 



sertifikatlaşdırma–istehsalçının (icraçının, satıcının, 

tədarükçünün), 

məhsulun 

istehsalçısının 

(isteh

lakçılar 



cəmiyyətlərinin  və  ittifaqlarının),  həmçinin  dövlət  orqanlarının 

(sonralar 

sifarişçi  adlanacaq)  təşəbbüsü  ilə  könüllülük  əsasında 

keçirilən sertifikatlaşdırmadır; 

 normativ 

sənəd–məhsula  və  xidmətə,  həmçinin  onların 

keyfiyyətinin qiymətləndirməsi metodlarına aid tələbləri əks etdirən 

standart,  sanitar 

normalarını  və  qaydalarını,  yaxud  başqa  normaları 

əks etdirən sənəddir; 

beynəlxalq  standart–standartlaşdırma  üzrə  beynəlxalq 

təşkilatın qəbul etdiyi və geniş istehlakçı dairələri üçün istifadəsi açıq 

olan 

standartdır; 



 milli  standart

standartlaşdırma  üzrə  milli  orqan  tərəfindən 

qəbul  edilmiş  və  geniş  istehlakçı  dairələri  üçün  istifadəsi  açıq  olan 

standartdır; 



419 

 

uyğunluq haqqında məlumat–tədarükçünün tam məsuliyyəti 

ilə  məhsulun,  prosesin  və  ya  xidmətin  konkret  standarta  və  yaxud 

digər normativ sənədə uyğun olması haqqında verdiyi məlumatdır; 



sertifikatlaşdırma  sistemi–uyğunluq  sertifikatlaşdırması 

aparmaq  üçün  xüsusi  üsullara 

və  idarəetmə  qaydalarına  malik  olan 

sistemdir; 



oxşar  məhsulun  (proseslərin,  xidmətlərin)  sertifikatlaş-

dırma  sistemi–eyni  konkret  standartlar,  qaydalar  və  üsullar  tətbiq 

edilən 


müəyyən 

məhsulların, 

proses

lərin, 


xidmətlərin 

sertifikatlaşdırma sistemidir; 



sertifikatlaşdırma  üzrə  orqan-uyğunluq  sertifikatlaşdırması 

aparan 


orqandır; 

uyğunluq  sertifikatı-lazımi  tərzdə  eyniləşdirilmiş  məhsul, 

proses 


və ya xidmətin konkret standarta və ya digər normativ sənədə 

uyğun  olduğuna  zəruri  əminliyin  təmin  edildiyini  göstərən  və 

sertifikatlaşdırma  sistemi-nin  qaydalarına  müvafiq  surətdə  nəşr 

edilən sənəddir; 



uyğunluq  nişanı-göstərilən  məhsulun,  prosesin  yaxud 

xidmətin konkret standarta və ya digər normativ sənədə uyğunluğuna 

zəruri  əminliyin  təmin  edilməsini  göstərən  sistemin  qaydalarına 

uyğun verilən və tətbiq edilən, müəyyən olunmuş qaydada müdafiə 

olunan 

nişandır; 



sertifikatlaşdırma  sisteminin  üzvü-verilmiş  sistemin 

qaydalarına  uyğun  fəaliyyət  göstərmək  üçün  səlahiyyətlərin  rəsmən 

tanınmasıdır; 

keyfiyyət  sistemi-keyfiyyətə  ümumi  rəhbərliyin  həyata 

keçirilməsini  təmin  edən  təşkilati  strukturun,  məsuliyyətin, 

prosedurların, proseslərin və ehtiyatların məcmusudur; 

akkreditasiya 

olunmuş  laboratoriyalar-konkret  məhsul 

vlərinin  (proseslərin,  xidmətlərin)  sınağının  və  ya  konkret  sınaq 



vlərinin  aparılmasına  dair  səlahiyyətləri  rəsmi  surətdə  tanınmış 

sınaq laboratoriyalarıdır; 

xüsusi 

səlahiyyət  verilmiş  orqan–konkret  bir  obyektin 

sertifikatlaşdırma  sisteminə  rəhbərlik  edən  və  akkreditasiya 

nəticəsində  konkret  obyektin  sertifikatlaşdırılmasının  keçirilməsinə 

dair 


səlahiyyət  almış  sertifikatlaşdırma  üzrə  orqan,  akkreditasiya 

420 

 

edilmiş sınaq laboratoriyaları və digər müəssisə, təşkilat və idarələr 



(

onların struktur bölmələri və birlikləri), eləcə də dövlət idarə etmə 

orqanlarıdır; 

təhlükəsizlik-ziyan  vura  biləcək  yolverilməz  riskin 

olmamasıdır;  



Ətraf mühitin mühafizəsi-məhsulun, proseslərin, xidmətlərin 

mənfi təsirindən ətraf mühitin qorunmasıdır; 



istehsalat 

attestasiyası-sertifikatlaşdırma  üzrə,  yaxud  xüsusi 

səlahiyyət  verilmiş  digər  orqan  tərəfindən  göstərilən  məhsulun 

istehsalı  (xidmətlərin  icrası)  üçün  normativ  sənədlərdə  verilmiş  və 

sertifikatlaşdırma zamanı yoxlanılan tələblərin stabilliyini təmin edən 

zəruri şərtlərin mövcudluğunun rəsmi təsdiq edilməsidir; 

inspeksiya 

nəzarəti-sertifikatlaşdırma  üzrə  akkreditasiya 

edilmiş orqanların, sınaq laboratoriyalarının fəaliyyətindən, həmçinin 

sertifikatlaşdırılmış məhsula və onun istehsal vəziyyətinə nəzarətdir; 

sifarişçi-konkret tipli (markalı) məhsulun sertifikatlaşdırılması 

haqqında  sertifikatlaşdırma  orqanına  sifariş  ilə  müraciət  etmiş 

müəssisələr, təşkilatlar və vətəndaşlar daxildir. 

ekspert-auditor-

sertifikatlaşdırma  sahəsində  bir  və  yaxud  bir 

neçə  növ  iş  aparmaq  üçün  attestasiyadan  keçmiş  və  hüquq  almış 

şəxsdir; 



sertifikatlaşdırma sxemi-uyğunluq sertifikatlaşdırması keçiri-

lən zaman üçüncü tərəfin fəaliyyətinin tərkibi və ardıcıllığıdır. 



 

14.2. 

Sertifikatlaşdırmanın məqsədləri 

 

Sertifikatlaşdırma  fəaliyyətinin  məqsədi  əhalinin  həyatı, 



sağlamlığı,  əmək  və  ətraf  mühit  üçün  təhlükəli  olan  məhsulun 

(

proseslərin,  xidmətlərin)  buraxılmasının  və  satışının  qarşısının 



alınmasıdır.  

Digər  mühim  cəhətlərdən  biri  də  istehlakçılara  məhsulun 

(

proseslərin,  xidmətlərin)  səriştəli  seçilməsinə  köməkliyin 



stərilməsi  ilə  yanaşı,  respublikada  müəssisələrin  və  sahibkarların 

beynəlxalq  iqtisadi,  elmi-texniki  əməkdaşlıqda  və  beynəlxalq 

ticarətdə iştirak etmələri üçün şəraitin yaradılmasıdır. 



421 

 

Müəssisələrin və sahibkarların beynəlxalq iqtisadi, elmi-texniki 



əməkdaşlığı  və  beynəlxalq  ticarətdə  iştirakı  beynəlxalq  müqavilələr 

əsasında həyata keçirilir. 

Azərbaycan  Respublikasının  iştirak  etdiyi  Beynəlxalq 

müqavilələrdə  nəzərdə  tutulan  qaydalar  Milli  sertifikatlaşdırma 

sistemində nəzərdə tutulan qaydalardan fərqli olduğu halda üstünlük 

beynəlxalq müqavilədəki qaydalara verilir. 

 

14.3. 



Sertifikatlaşdırma üzrə fəaliyyətə 

ümumi 

tələblər 

 

Sertifikatlaşdırma  üzrə  işlər  sertifikatlaşdırma  sistemləri 

yaratmaq  yolu 

ilə  təşkil  olunur.  Bu  sistemlərdə  həmcins  məhsulun 

(prosesin, 

xidmətin) istehsal xüsusiyyətlərini, tədarükünü, beynəlxalq 

sistemlərin və sazişlərin tələblərini nəzərə almaqla sertifikatlaşdırma 

qay


daları müəyyənləşdirilir. 

Hüquqi 


və  fiziki  şəxslər  özlərinə  məxsus  sertifikatlaşdırma 

sistemlərini  yaratmaq  və  ya  fəaliyyətdə  olan  sistemlərə  qoşulmaq 

hüququna 

malikdirlər. 

Sertifikatlaşdırma  sistemi  yaradılarkən  sertifikatlaşdırma 

obyektləri, 

həmçinin 

yaradılmış 

sistemdə 

uy

ğunluğuna 



sertifikatlaşdırma  aparılacaq  normativ  sənədlərin  kateqoriya  və 

vləri  müəyyən  edilir.  Bundan  başqa,  bu  sistemdə 



sertifikatlaşdırmanın aparılmasının qaydaları və üsulları da müəyyən 

edilməlidir. 

Verilmiş  sertifikatların  və  uyğunluq  nişanlarının  xaricdə 

tanınmasını  təmin  etmək  üçün  Milli  sertifikatlaşdırma  sistemi 

beynəlxalq  norma  və  qaydalara  uyğun  olaraq  qurulur  və  fəaliyyət 

stərir, həmçinin regional və digər ölkələrin milli sertifikatlaşdırma 



sistemi 

ilə qarşılıqlı əlaqədə işləyir.  

Milli 

sertifikatlaşdırma  sistemi  sertifikatlaşdırma  üzrə 



funksiyalar 

həfalə  olunmuş  dövlət  orqanlarının,  sınaq 

laboratoriyalarının  və  digər  dövlət  təşkilatları  və  müəssisələrinin 

iştirakı üçün açıqdır. 

Milli 

sertifikatlaşdırma sistemi hər hansı bir sertifikatlaşdırma 



sistemi  kimi, 

istehsalçıların,  ictimai  təşkilatların,  sertifikatlaşdırma 



422 

 

üzrə orqanların, sınaq laboratoriyasının, həmçinin bütün digər marağı 



olan 

müəssisə və təşkilatların, ayrı-ayrı şəxslərin sistemin fəaliyyəti, 

cümlədən  onun  qaydaları,  sistemin  iştirakçıları,  akkreditasiya  və 



sertifikatlaşdırmanın  nəticələri  haqqında  məlumatlardan  sərbəst 

istifadə etməsini nəzərdə tutur. Bu halda kommersiya sirri olan infor-

masi

yanı, məxfiliyi təmin olunur.  



Milli 

sertifikatlaşdırma sisteminin rəsmi dili-Azərbaycan dilidir. 

Sistem 

çərçivəsində istifadə olunan, qeydiyyatdan keçirilən və verilən 



sənədlər  (sifarişlər,  protokollar,  aktlar,  attestatlar,  sertifikatlar  və  s.) 

azərbaycan dilində tərtib olunur. Sifarişçinin arzusu ilə xüsusi ödənişlə 

sənədlərin nüsxələri istənilən dildə verilə bilər.  

Sertifikatlaşdırılmaya  məhsulla  (proseslərlə,  xidmətlərlə) 

yanaşı  proqramlar  və  digər  elmi-texniki  məhsullar,  həmçinin 

təşkilati-texniki və informasiya sistemləri də təqdim oluna bilər. 

 

14.4. Milli 

sertifikatlaşdırma sisteminin strukturu 

 

Milli 


sertifikatlaşdırma  sisteminin  təşkilati  strukturunu 

aşağıdakılar təşkil edir: 

• 

sertifikatlaşdırma üzrə Milli orqan; 



• 

həmcins  məhsulun  sertifikatlaşdırılması  üzrə  akkreditasiya 

olunmuş orqanlar; 

•  akkreditasiya 

olunmuş sınaq laboratoriyaları (mərkəzlər); 

• 

keyfiyyət  sistemlərinin  sertifikatlaşdırılması  və  is-



tehsalatların akkreditasiya üzrə akkreditasiya olunmuş orqanlar; 

• 

məhsulun istehsalçıları və tədarükçüləri. 



Sertifikatlaşdırma üzrə Milli orqanın vəzifələri aşağıdakılardır: 

•  müvafiq qanunverici v

ə icraedici dövlət orqanları ilə qarşılıqlı 

əlaqə  əsasında  respublikada  sertifikatlaşdırmanın  istifadə  olunması, 

inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə ümumi siyasətin işlənib hazırlanma-

sı; 


•  respublikada 

sertifikatlaşdırmanı  təmin  edən  işlərin  təşkili 

v

ə koordinasiyası; 



• 

sertifikatlaşdırma  məsələləri  üzrə  başqa  ölkələrin, 

beyn

əlxalq  təşkilatların  səlahiyyətli  orqanları  ilə  müəyyən  olunmuş 



423 

 

qaydada 



qarşılıqlı  fəaliyyəti,  lazımi  hallarda  bu  təşkilatların  işində 

respublika

nın təmsil olunması. 

Sistemə  daxil  olan  orqanların  tərkibi,  sertifikatlaşdırma 

iştirakçılarının  vəzifə  və  məsuliyyətləri,  həmçinin  konkret  sistemdə 

sertifikatlaşdırma  üzrə  işlərin  xərcinin  ödənilməsinin  formaları  və 

miqdarı,  ona  başçılıq  edən  orqan  tərəfindən,  Azərbaycan 

Respublikası  Standartlaşdırma,  Metrologiya  və  Patent  üzrə  Dövlət 

Komitəsinin təsdiq etdiyi tariflərlə müəyyən edilir.  

Sertifikatlaşdırma üzrə  Milli orqan sistemlərinin qurulmasının 

və  fəaliyyətinin  ümumi  prinsiplərini,  AZS  Milli  sertifikatlaşdırma 

sisteminin  strukturunu,  sertifika

tını, formasını, uyğunluq nişanını və 

onların tətbiq qaydalarını müəyyən etməklə, bütün sertifikatlaşdırma 

sis

temlərinin  qarşılıqlı  fəaliyyətini  koordinasiya  edir.  Milli  orqan 



bütün 

əlaqədar  tərəflərin  nümayəndələrindən  ibarət  komissiyalarla 

sertifikatlaş-dırma  üzrə  orqanların  və  sınaq  laboratoriyalarının 

(

mərkəzlə-rinin)  akkreditasiyasını,  həmçinin  ekspert-auditorların  at-



testasiya

sını  və  onların  fəaliyyətinə  nəzarəti  həyata  keçirir.  Bundan 

başqa  Milli  orqan  AZS  Milli  sertifikatlaşdırma  sisteminin 

Reyestrinin 

aparılması,  akkreditasiya,  attestasiya  və  sertifikatlaş-

dırma üzrə qiymət və tariflərin müəyyən edilməsi, sertifikatlaş-dırma 

və  akkreditasiyanın  nəticələri  üzrə  apelyasiyalara  baxıl-ması, 

verilmiş konkret məhsul (proseslər və xidmətlər) növü üçün sertifi-

kat

laşdırma  orqanı  olmadıqda,  həmin  orqanın  funksiyanın  həyata 



keçirilməsi,  bütün  əlaqədar  tərəflər  üçün  sertifikatlaşdırma  üzrə 

informasiy

anın  açıqlığının  təmin  edilməsi,  sistemin  qaydalarına 

riayət olunmasına nəzarətin həyata keçirilməsini təmin edir. 

Bu 

tədbirlərin  həyata  keçirilməsində  sertifikatlaşdırma  üzrə 



Milli  orqan  öz 

funksiyasını  xüsusi  səlahiyyət  verilmiş  orqanlara 

həvalə etmək hüququna malikdir. 

 

 



424 

 

XV F



ƏSİL. HƏMCİNS MƏHSULUN 

SERT

İFİKATLAŞDIRMA SİSTEMİ 

 

Həmcins  məhsulların  sertifikatlaşdırma  sisteminin  (HMS) 



yaradılması və onun fəaliyyət göstərməsində əsas məqsəd insanların 

həyatının, sağlamlığının və ətraf mühitin təhlükəsizliyi baxımından, 

respublikada  istehsal  olunan 

və  xaricdən  idxal  edilən  məhsulların 

(proses

lərin, xidmətlərin) məcburi sertifikatlaşdırılması, hər hansı bir 



yerli 

və  xarici  sifarişçinin  arzusu  ilə  istənilən  tələblərə  könüllü 

sertifikatlaşdırmanın aparılmasının təmin olunmasıdır. 

HMS  sisteminin 

məqsədi  sistem  çərçivəsində  aparılmış 

sertifikatlaşdırmanın  nəticələrinin  xaricdə  tanınmasına  şəraitin 

yaradılmasıdır. 

HMS 


sistemlərinə  ümumi  rəhbərlik  Milli  sertifikatlaşdırma 

orqanı  tərəfindən  həyata  keçirilir.  Həmcins  məhsulun 

sertifikatlaşdırılması  üzrə  orqan  sistemin  yaradılmasına  hazırlığı  və 

özünün  akkreditasiya

sını həyata keçirməklə həm də konkret məhsul 

növ


lərinin  sertifikatlaşdırılmasının  praktik  üsullarının  həyata  keçi-

rilmə funksiyasını da yerinə yetirir. 

Məhsulun  sertifikatlaşdırılması  üzrə  işlərin  xərcini  sifarişçi 

ö

dəyir.  Xərclərin  məbləği  «Sertifikatlaşdırma  sahəsində  işlərin 



ö

dəniş  qaydaları» Rəhbəredici  sənədə  uyğun  olaraq  lisenziya  sazişi 

üzrə təyin edilir. 

Tədarükçü  öz  məhsulunun  sertifikatlaşdırılmasının  nə-

ticələrindən əldə olunmuş informasiyadan reklam məqsədi ilə istifadə 

edə bilər. 

 

15.1. H

əmcins məhsulların sertifikatlaşdırma 

sistemin

ə tələblər 

 

Həmcins  məhsulun  sertifikatlaşdırma  sistemi  aşağıdakıları 



təyin etməlidir: 

• 

sertifikatlaşdırması  aparılacaq  məhsula  müvafiq  normativ 



sənədləri; 

• 

sertifikatlaşdırma sxemini və qaydalarını; 



425 

 

• 



təşkilati  strukturu  mövcud  sertifikatlaşdırma  sisteminin 

fəaliyyəti  üçün  texniki-iqtisadi,  hüquqi  şərtlərin  və  yerinə  yetirilmə 

ardıcıllığını  nəzərdə  tutmaqla,  bütün  üsulların  yerinə  yetirilməsinin 

təmin olunmasını; 

• 

sertifikatlaşdırma  sınaqları  aparan  akkreditasiya  olunmuş 



sınaq laboratoriyalarını (mərkəzlərini); 

• 

fəaliyyət  müddətinin  uzadılması  inspeksiya  nəzarətinin  nə-



ticələrindən  asılıdır.  İnspeksiya  nəzarətinin  nəticələrinə  görə 

akkreditasiya 

aparılması və ya akkreditasiya; 

• 

keyfiyyət  sistemlərinin  sertifikatlaşdırılması  və  istehsalat-



ların attestasiyası üzrə akkreditasiya olunmuş orqanları;  

•  orqanlar 

və  məhsulun  sertifikatlaşdırılmış  xarakteris-

tikalarının stabilliyinə nəzarət qaydalarını; 

• 

sistemdə  qüvvədə  olan  sənədlərin  tərkibini  və  onlara  olan 



tələbləri; 

Həmcins  məhsulun  sertifikatlaşdırma  (HMS)  sisteminin 

təşkilati  sənədləri  məhsulun  istehsalının  xüsusiyyətlərini  nəzərə 

almaqla 


sertifikatlaşdırmanın  keçirilməsinin  vahid  qaydalarını 

müəyyənləşdirməlidir. 

Akkreditasiya 

olunmuş  laboratoriyalar  (mərkəzlər),  keyfiyyət 

sistemlərinin sertifikatlaşdırılması və istehsalatların attestasiyası üzrə 

orqanlar, 

həmin  məhsulun  sertifikatlaşdırılması  üzrə  orqanın 

tərkibində  ola  bilər,  yaxud  onunla  müqavilələr  əsasında  qarşılıqlı 

əlaqədə işləyə bilər. 

Sistemin 

sənədlərində bu qarşılıqlı əlaqənin qaydaları, üsulları, 

şərtləri (texniki-iqtisadi, hüquqi) müəyyən edilir. 

  

15.2. H

əmcins məhsulun sertifikatlaşdırma 

sisteminin t

əşkilati strukturu 

 

HMS 



sisteminin 

təşkilati  strukturu  verilmiş  konkret 

sertifikatlaşdırma  sistemi  üçün  müəyyən  olunmuş  sertifikatlaşdırma 

üsullarının  və  onun  bütün  idarəetmə  funksiyalarının  yerinə 

yetirilməsini təmin etməlidir. 

HMS sisteminin 

təşkilati strukturunu ümumi halda aşağıdakılar 

təşkil edir: 



426 

 

• 



həmcins  məhsulun  sertifikatlaşdırılması  üzrə  akkreditasiya 

olunmuş orqan; 

•  akkreditasiya 

olunmuş sınaq laboratoriyaları (mərkəzləri); 

• 

keyfiyyət  sistemlərinin  sertifikatlaşdırılması  və  istehsalatın 



attestasiyası üzrə akkreditasiya olunmuş orqan; 

• 

məhsulun istehsalçıları, tədarükçüləri və istehlakçıları. 



Həmcins  məhsulun  sertifikatlaşdırılmasının  aparılması 

sxemindən asılı olaraq, HMS sisteminin müxtəlif təşkilati strukturları 

ola 

bilər. 


Bəzi məhsul növləri üçün sertifikatlaşdırma üzrə bir neçə orqan 

akkreditasiya  oluna 

bilər.  Lakin  buna  baxmayaraq,  məcburi 

sertifikatlaşdırma zamanı onlar vahid qayda üzrə işləməlidirlər. 

HMS 

üzrə  akkreditasiya  olunmuş  orqan  verilmiş  məhsulun 



sertifikatlaşdırma  sisteminə  rəhbərliyi  və  onun  fəaliyyətinin  təmin 

olunmasını həyata keçirir. 

HMS 

üzrə  akkreditasiya  olunmuş  orqanın  əsas  funksiyaları 



“AZS”  Milli 

sertifikatlaşdırma  sistemi, “Sertifikatlaşdırma  üzrə 

orqana 

tələblər  və  onun  akkreditasiya  qaydaları”  Rəhbəredici 



sənədlərdə müəyyən edilmişdir. 

HMS 


sistemində  iştirak  edən  sınaq  laboratoriyaları  (mər-

kəzləri)  Milli  sertifikatlaşdırma  orqanı  tərəfindən  akkreditasiya 

olunur.  HMS 

sistemində  iştirak  edən  keyfiyyət  sistemlərinin 

sertifikatlaşdırılması  və  istehsalatların  attestasiyası  üzrə  orqanlar 

Milli sertifikat

laşdırma orqanı tərəfindən akkreditasiya olunur. Bütün 

bu  qurumlara  qoyul

muş  tələblər  Rəhbəredici  sənədlərdə  müəyyən 

olun


muşdur. 

Həmcins  məhsulun  və  keyfiyyət  sistemlərinin  sertifikat-

laşdırılması,  həmçinin  istehsalatların  attestasiyası  üzrə  orqanlar 

olmadıqda, onların əsas funksiyalarını Milli sertifikatlaşdırma orqanı 

yerinə yetirir. 

Məhsulun  istehsalçıları,  tədarükçüləri  və  istehlakçıları  HMS 

üzrə  orqanla  və  yaxud  Milli  sertifikatlaşdırma  orqanı  ilə  müqavilə 

(

saziş, lisenziya və s.) əsasında qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər. 



Məcburi  sertifikatlaşdırma  üzrə  ödəmə,  sifarişçi  tərəfindən 

Milli 


sertifikatlaşdırma orqanının müəyyən etdiyi sərbəst tariflər və 

qaydalar 

üzrə aparılır. 


427 

 

15.3. HMS sisteminin 



təşkilati sənədlərinə 

tələblər 

 

HMS  sisteminin 



təşkilati  sənədləri  bu  məhsulun  istehsal  və 

tədarük  xüsusiyyətləri,  onun  sertifikatlaşdırılması  üzrə  beynəlxalq 

sistemin 

və sazişlərin olması nəzərə alınmaqla tərtib olunur. 

HMS  sisteminin 

təşkilati  sənədlərinin  tərkibində  onun 

strukturu, 

qaydaları,  fəaliyyəti,  həmçinin  Milli  sertifikatlaşdırma 

orqanı  ilə  qarşılıqlı  əlaqəni  təyin  edən  aşağıdakı  sənədlərin  olması 

vacibdir: 

• 

məhsulun sertifikatlaşdırılması haqqında Əsasnamə; 



• 

məhsulun  sertifikatlaşdırılması  üzrə  orqan  haqqında 

Əsasnamə və onun fəaliyyətini təmin edən digər sənədlər; 

• 

sistemdə işlərin aparılmasının Keyfiyyət üzrə Rəhbərlik;  



•  milli 

sertifikatlaşdırma  orqanı  ilə  verilmiş  məhsulun 

sertifikatlaşdırılması üzrə orqan arasında lisenziya sazişi; 

• 

sertifikatlaşdırma  üzrə  orqanın  icraçı  xidmət  bölmələrinin 



heyətini və funksiyalarını təyin edən sənəd. 

Məhsulun sertifikatlaşdırılması haqqında Əsasnamədə verilmiş 

sistem 

çərçivəsində  sertifikatlaşdırılmış  həmcins  məhsulun 



nomenklaturası,  məhsulun  uyğunluq  sertifikatlaşdırılmasının 

aparılmasını və sertifikatlaşdırma zamanı təsdiq olunan göstəriciləri 

(xarakteris

tikaları)  nizama  salan,  həmçinin  bu  göstəricilərin  təyin 

edilmə  (sınaq)  metodları  üçün  normativ  sənədlərin  siyahısı, 

məhsulun  sertifikatlaşdırma  sxemi  və  keçirilmə  qaydaları,  HMS 

sisteminin 

təşkilati strukturu və fəaliyyət qaydaları öz əksini tapmalı-

dır. 

Qalan 


sənədlərin  tərkibi  və  onların  məzmunu  HMS  sxemi  ilə 

təyin edilir. 

Sistemdə  olması  vacib  hesab  edilən  sənədlərdən  başqa  müxtəlif 

işlərin  yerinə  yetirilməsini  müəyyənləşdirən  aşağıda  göstərilən 

sənədlərdən də istifadə etmək tövsiyə olunur: 

• 

sınaq mərkəzlərinin akkreditasiyası haqqında Əsasnamə; 



• 

sınaqların keyfiyyəti üzrə Rəhbərlik; 

• 

sınaqların proqram və metodikaları; 



428 

 

• 



keyfiyyət  sistemlərinin  sertifikatlaşdırılması  və  istehsa-

latların attestasiyası üzrə orqan haqqında Əsasnamə; 

• 

keyfiyyətin yoxlanması üzrə Rəhbərlik; 



•  yoxlama 

metodikaları; 

•  sistemin informasiya 

təminatı barədə sənədlər; 

• 

kadrların hazırlanması proqramları və digər sənədlər. 



HMS 

beynəlxalq  sistemlər  və  sazişlər  çərçivəsində  aparıldıqda 

sənədlərin  məzmunu  həmin  sistem  və  sazişlərin  qaydaları  ilə 

müəyyən olunur. 

HMS  sisteminin 

təşkilati  sənədlərini  sertifikatlaşdırma  üzrə 

orqan 

tərtib edir. 



Vacib 

sənədlər Milli sertifikatlaşdırma orqanı tərəfindən təsdiq 

edilir. 

Müxtəlif iş növlərinin aparılma qaydalarını müəyyən edən HMS 

sisteminin 

təşkilati sənədlərini konkret məhsulun sertifikatlaşdırılması 

üzrə orqan təsdiq edir. 

 


Yüklə 6,92 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   45




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin