401
Risk faktorları
Melanomanın inkişafının əsas risk faktoru aşağıda göstərilmiş beş əlamətdən üçünün
olduğu displastik nevusun olmasıdır:
1.Diametri 5 mm-dən çox , qeyri-düzgün sərhədli, asimmetrik, qeyri-bərabər rəng,
eritema.
2. Xüsusən ailə anamnezi ilə yüklənmiş şəxslərdə displastik nevus sindromu. Bu
sindrom zamanı melanoma riski 100%-ə çatır.
3. Nəhəng anadangəlmə nevohüceyrəli nevus.
4. Anamnezdə həddən artıq insolyasiya.
5. açiq rəngli dəri, sarışın saçlar, çillər, çoxlu miqdarda piqment nevusları.
Diaqnoz
Melanomada 4 əsas əlamət ayırd edilir: 1) qeyri-düzgün sərhədlər, 2) əsas rənglərdən
(qara və qəhvəyi) başqa digər çalarların (qırmızı, mavi, ağ) meydana gəlməsi, 3) asim-
metriya, 4) 6mm-dən çox diametrin olması. Əlavə məlumatı epilüminessent mikrosko-
piya verir. Onun köməyi ilə melanoma nahiyəsində “psevdopodilər”, “şüalar” və “qara
ləkələr” aşkar edilir. Melanoma əvvəlcə epidermis və dermanın üst təbəqəsi arasında
böyüyür, sonra dermanın dərin qatına (şaquli böyümə fazası) invaziya edir.
Klinik formalar
Melanomanın 4 əsas forması ayırd edilir. Ən çox təsadüf edilən səthi yayılan mela-
nomadır (bütün halların 70%-ə qədəri). Melanomanın bu forması in situ melanomadan
inkişaf edir və radial böyümənin uzunmüddətli fazasına malikdir.
Lentiqo-melanoma, adətən, yaşlı şəxslərdə
bədənin açıq qalan nahiyələrində olur və bədxas-
səli lentiqo ona səbəb olur.
Akral lentiginoz melanoma ovuc və ayaq al-
tını zədələyir (bütün halların 8%-i ağ irqdən olan
şəxslərdir).
Düyünlü melanoma zamanı radial böyümə
fazası minimaldır, şiş dermaya doğru böyüyür
və metastaz verir. Bu formada proqnoz çox arzu
edilməzdir.
Dostları ilə paylaş: 
