Dərslik rəHBƏRLİk azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24 saylı
Yüklə 18,24 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Skarlatina (Scarlatina)
– kəskin iltihabi infeksiya olub, hərarətin artması, angina, ümumi intoksikasiya və dəridə kiçik nöqtəvari səpgilərlə xarakterizə olur. Epidemiologiya • Ən çox uşaqlarda 2-7 yaşlarında təsadüf edilir. • İnfeksiya mənbəyi –xəstə insan və ya bakteriya daşıyıcıdır. • İnfeksiyanın ötürülmə yolları – hava-damcı yolu,çox nadir hallarda məişət əşyaları. • İnfeksiya qapısı – udlaq və əsnək selikli qişası, bəzən zədələnmiş dəri (yaralı skarlatina) və ya doğuş yolları (doğuşdan sonrakı skarlatina) • İnkubasiya dövrü – 1-12 gün, çox vaxt 2-7 gün. Etiopatogenez. Törədicisi – Streptococcus pyogenes, orqanizmə keçərək daxil oldu- ğu yerdə iltihabi dəyişikliklərin inkişafına səbəb olur, mikroorqanizmlərin sintez etdiyi Şək.7.43.Sadə dəmrov 118 toksinlər isə qana keçərək titrətmə, qızdırma, qusma, səpmə və digər toksikoallergik reaksiyalar törədir. Xəstəlik kəskin, temperaturun birdən qalxması, qusma və boğazda ağrı ilə başlayır. Angina – skarlatinanın xarakterik simptomudur. Yüngül gediş zamanı qusma, bəzən də angina olmaya da bilər. İlk 1-2 gündə boyunun limfa düyünlərinin böyüməsi, bərk və ağrılığı qeyd olunur. Dil ağ ərplə örtülür, ərpdən qırmızı məməciklər görünür – ağ çiyələyəbənzər dil, kiçik nöqtəvari səpgi əmələ gəlir. Səpgilərin lokalizasiyası - hər yerdə olur, səpgi yuxarıdan aşağıya yayılır. Səpgi elementləri və onların təkamülü – kiçik nöqtəvari , şəhrayı rəngdən al qır- mızı rəngə qədər ləkələrdir, ən çox boyunda, bədənin yuxarı hissəsində təzahür edir və ətrafların distal hissələrində birləşir. Üzdə al qırmızı yanaqlar və cənə, solğun rəngli burun-dodaq üçbucağı ilə (Filatov simptomu) kontrast təşkil edir. Dəri büküşləri və oy- naq qatlarında petexiyalarla formalaşmış tünd qırmızı zolaqlar var (Pastia simptomu). Ağ dermoqrafizm aydın görünür. 3-4 günə dil üc və yan səthdən təmizlənməyə başla- yır, parıldayır, açıq qırmızı rəngdə olur, qırmızı məməciklər çıxır və kiçik adacıqları xatırladan ərp qalır – qırmızı çiyələk dil əmələ gəlir. Yumşaq damaqda kiçik nöqtəvari səpgi və petexiyalar olur. Səpgilər əmələ gəldikdən 4-5 gün sonra qabıqlanma başlayır, belə ki, üzdə və bədəndə - kiçik lövhəcikli, əl və ayaq nahiyəsində - böyük lövhəcikli olur. Qabıqlanma mərhələsi 2-3 həftə davam edir və izsiz sağalır. Skarlatina diaqnozu anamnezə və əsnəkdən götürülmüş yaxmanın əkilməsinin nəticəsi ilə təsdiqlənmiş kli- nik şəklə əsasən qoyulur. Şək.7.44.Qızılyel xəstəliyi 119 Şək.7.45.Qızılyel xəstəliyi Şək.7.46.Perianal nahiyənin sellüliti Şək.7.47. Göz qapağının sellüliti Şək.7.48.Skarlatina (ağ (çiyələyəbənzər dil Şək.7.51.Skarlatina (Pastia (simptomu Şək.7.49.Skarlatina(xırda (nöqtəvipapulyoz səpgilər Şək.7.52.Skarlatina ((qırmızı çiyələyəbənzər dil Şək.7.50.Skarlatina Filatov (simptomu Şək.7.53.Skarlatina (əlin iri (lövhəcikli qabıqlanması |