Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi


Awal aytganimizdek, dramaning tasvir predmeti - harakat, u



Yüklə 37,25 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə156/182
tarix05.12.2023
ölçüsü37,25 Kb.
#173845
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   182
Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish ol

Awal aytganimizdek, dramaning tasvir predmeti - harakat, u
obyektning plastik obrazini yaratadi, dramada subyekt - ijodkor shaxsi
ham obyektga singdirib yuboriladi. Agar bular dramaning turga xos
belgilovchi xususiyati bo'lsa, dramatik asarning qurilishi, poetik o'ziga
xosligini belgilovchi eng muhim xususiyat uning sahna uchun
yaratilishidir. Ya’ni sahnaga mo'ljallab yozilgan asar ijroni ham ko'zda
tutishi zarur bo'ladi. Shunga ko'ra, dramadagi harakat - syujet
voqealari makon va zamonda cheklangan bo'ladi. Ijro vaqtiga sig'ish
uchun asarning keskin konflikt asosida shiddat bilan rivojlanuvchi
syujetga qurilishi taqozo qilinadi. Ravshanki, bu xil syujetning
rivojlanish vaqti ham chegaralangan, shu bois ham syujet voqealari
sabab-natija munosabatlari asosida konsentratsiyalanadi. Voqealar
orasidagi sabab-natija munosabati esa ularning makon va zamon
jihatlardan-da yaqin bo'lishini taqozo qiladi. Dramaturg asami yaratish
jarayonidayoq uning syujet voqealari ijro vaqtiga sig'ishi masalasida
qayg'urishi darkordir. Shunga ko'ra, dramatik asarda syujet
voqealarining keskin konfliktlar asosida shiddat bilan rivojlanishi
zaruratga aylanadi. Bundan tashqari, dramatik asardagi syujet voqealari
yuz beradigan makon ham cheklangan, ya’ni voqealar sahnada shartli
qayta yaratish mumkin bo'lgan (ya’ni sahna ustalari, rassom
tomonidan o'sha joy illyuziyasini hosil qila oladigan dekoratsiyalami
ishlashi mumkin bo'lgan) makonda kechadi. Buning ustiga, harakat
makoniy o'zgarishlar jihatidan ham cheklangan, ya’ni dramatik asar
voqealari ko'pi bilan to'rt-besh joydagina kechishi mumkin. Masalan,


«Nurxon» dramasidagi voqealar asosan ikki joyda: hojining hovlisi

Yüklə 37,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   182




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin