Dolzarb masalalari

Deduksiya 
–
 
oldindan mavjud bo‘lgan bir umumiy haqiqat, umumiy
 
prinsipning o‘ziga xos tartibli fikrlash va 
mantiq 
qoidalariga asoslangan holda, 
maydaroq, yakka holatlarga tadbiq qilinishiga aytiladi.Deduksiyada umumiy bir 
gipoteza hayotdagi mavjud yakka holatlar orqali tekshirib chiqiladi.Bu umumiy 
prinsip oldindan mavjud va holatlarni faqatgina bu prinsipni tekshirish, tatbiq qilish 
uchungina o‘rganiladi.Bu yerda birlamchi o‘rinda mantiq turadi; 
tajriba 
esa 
ikkilamchi hisoblanadi. 
Masalan, bariy xlorid sulfat kislota va uning tuzlari bilan reaksiyaga 
kirishganda oq rangli cho‘kma hosil bo‘ladi. 
O‘quvchilar tahlil metodi yordamida axborotni anglab idrok etadi, o‘rganilgan 
ob‘ektlarning o‘xshashlik va farqli tomonlarni aniqlaydi, o‘rganilgan ob‘ektlarni 
tarkibiy qismlarga ajratib, ular o‘rtasidagi boshlanishlar, sabab-oqibatlarni 
aniqlaydi. 
Bosh g‘oyani ajratish metodi muhim ahamiyat kasb etib, o‘quv materialidagi 
asosiy g‘oyani ajratish va saralash, axborotni mantiqiy tugallangan fikrli qismlarga 
ajratish, asosiy g‘oya va ikkinchi darajali fikrlarni ajratish, tayanch so‘zlar va 
tushunchalarni ajratish, asosiy fikr haqida xulosa chiqarishga zamin tayyorlaydi. 
O‘quvchilar qiyoslash metodi vositasida o‘quv topshiriqlarida berilgan qiyosiy 
ob‘ektlarni aniqlash, ob‘ektlarning asosiy belgilarini aniqlash, taqqoslash, 

---

o‘xshashlik va farqlarni aniqlash, qiyoslash natijalarini shartli belgilar bilan 
rasmiylashtirishga o‘rganadi. 
Umumlashtirish metodi muammolarni hal etish jarayonida o‘quv materialidagi 
tipik faktlarni aniqlash, qiyoslash, dastlabki xulosalar, hodisaning rivojlanish 
dinamikasini tasavvur qilish, umumlashtirish natijalarini shartli belgilar yordamida 
rasmiylashtirish, umumiy xulosa chiqarishga zamin tayyorlaydi.