Haşiyə I: Sağlamlığın və gizliliyin sərhədləri
Geyinilə bilən sağlamlıq cihazları sahəsində hazırda reallaşmaq-
da olan proseslər gizlilik məsələsinin mürəkkəbliyi haqqında bizə
bir fikr verə bilər. Getdikcə artan sayda sığorta şirkəti, sığorta polisi
sahiblərinə belə bir təklif verməyə hazırlaşırlar: Əgər sağlamlığınızı
DÖRDÜNCÜ S
Ə
NAYE
İ
NQ
İ
LABI
120
– nə qədər yatdığınızı və məşq etdiyinizi, hər gün atdığınız addı-
mın sayını, yediyiniz yeməyin kalorisini və növünü və s. – izləyən
bir cihaz geyinməyi və onun bu məlumatı tibbi sığorta şirkətinizə
göndərməsini qəbul edərsinizsə, sizə sığorta haqqı ödəmələrində
endirim edirik.
Bu, bizi daha sağlam yaşamağa həvəsləndirəcəyi üçün yaxşı qar-
şılamalı olduğumuz bir hadisədir, yoxsa nəzarətin (hökumət və
şirkətlər tərəfindən) getdikcə daha çox artdığı bir həyat istiqamə-
tində atılan narahatlıq verici bir addımdır? Bir sağlamlıq cihazı ge-
yinməyi qəbul etmək və ya etməmək qərarı; bu nümunənin hazırda
fərdi seçimlə bağlı olduğu görünür.
Lakin, bunu daha da irəli apararaq, hazırda işçilərin hər birini
sağlamlıq məlumatlarını sığorta şirkətinə hesabat şəklində ötürən
bir cihaz geyinməyə məcbur edənin işəgötürən olduğunu fərz edək
(şirkətin məhsuldarlığını artırmaq və ehtimal ki, tibbi sığorta xərc-
lərini azaltmaq məqsədilə). Əgər şirkət buna qarşı dirənən işçilə-
rinə, əgər onlar bu qərarı qəbul etməsələr, əmək haqqlarının aza-
lacağını bildirsə, o zaman daha əvvəl məqsədli bir fərdi seçim kimi
görünən hadisə - cihazı geyinmək və ya geyinməmək – indi insanın
qəbul edilə bilən hesab etmədiyi yeni sosial normalara uyğunlaş-
maq məcburiyyəti məsələsi halına gəlməzmi?
|
