17-MAVZU: BIOTSENOZ, BIOGEOTSENOZ XUSUSIYATLARI A. Biogeotsenozning asosiy komponentlari atmosfera, tog‘ jinislari, suv, о‘simlik va hayvonot dunyosi hisoblanadi.
B. О‘rmon chо‘l, о‘tloq, sо‘v xavzasi ekotizimga misol bula olmaydi.
C. Produsentlar- bu guruhga hayvonlar kiradi.
D. Konsumentlar- yashil о‘simliklar bo‘lib, ular quruqlikdagi har qanday biogeotsenozning asosiy tarkibi va energiya manbai sifatida xizmat qiladi.
E. Redusentlar о‘simlik qoldig‘i va hayvon jasadi o‘zida energiya saqlaydi.
F. Biomassa deganda -jamoadagi barcha tirik organizmlar umumiy og‘irligining yig‘indisi tushiniladi.
G. Tabiiy biogeotsenozlar bilan agrotsenozlar о‘rtasida farqlar kо‘zatilmaydi.
Javob:
A
B
C
D
E
F
18-MAVZU: BIOSFERA HAQIDA VERNADSKIY TA’LIMOTI. NOOSFERA Atamalar raqamini ularning ta’rifi bilan juftlang.
1
Ekologiya
A
Ekologiya bir-biri bilanо‘zaro bog‘liq organizmlar va ularning ekologik muhit munosabati yoki organizmlar guruhining muhitga yoki tirik organimlar bir-biri va yashash muhiti bilanо‘zaro munosabatlari haqidagi fandir.
2
Biosenoz
B
Biosenoz – bu tirik organizmlar guruhlari bо‘lib, ular turlar tarkibiga va ular bir-birlariga bog‘liq, aniq makonni egallaydi.
3
Ekosistema
S
Ekosistema ekologiyaning asosiy funksional birligi bо‘lib, unga tirik organizmlar va muhit omillari kabi komponentlar kiradi, ular bir-biriga ta’sir qiladi.
4
Biosfera
D
Biosfera (yunoncha “bio”- hayot, “sfera”- shar) haqidagi ta’limot
Sinekologiya (“sin”-yunoncha sо‘z bо‘lib, uning birgalikda). Biogeosenolar tuzilishi va xossalarini ayrim о‘simlik va hayvonturlarining о‘zaro aloqalarini hamda ularning tashqi muhit bilanmunosabatlarini о‘rganadi.
6
Autekologiya
F
Autekologiya (“autos-yunoncha sо‘z bо‘lib, “о‘zi” deganma’noni bildiradi) ayrim turlarning ular yashab turganmuhit bilanmunosabatlarini, turlarning qanday muhitga kо‘proq va uzviy moslashganini yoritadi.
7
Populyatsion ekologiya
J
Populyatsion ekologiya (“populyasion” fransuzcha sо‘z bо‘lib, “aholi” deganma’noni bildiradi) populyasionlarning tuzilishi va dinamikasini о‘rganadi, ma’lum sharoitlarda turli organizmlar sonini о‘zgarishi sabablarini tekshiradi
