Ekologiya va geografiya
Yüklə 0,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
I BOB. ALOHIDA MUHOFAZALANADIGAN HUDUDLAR 1.1. Alohida muhofazalanadigan hududlar O’zbekiston Respublikasi tabiatni muhofaza qilish sohasidagi bir qancha xalqaro konvensiyalar, shu jumladan Bioxilma-xillikni saqlash bo‘yicha konvensiyaga qo‘shilgan. Davlatimiz tomonidan ushbu xalqaro hujjatlar bo‘yicha o‘z majburiyatlari ni bajarishida qo‘riqlanadig an tabiiy hududlar katta ahamiyat kasb etadi. Hozirgi paytda muhofaza qilinadigan hududlar tizimi tarkibiga umumiy maydoni 2164 km 2 , 9 ta davlat qo‘riqxonasi, maydoni 6061 km 2 bo‘lgan 2 ta milliy park, maydoni 12186,5 km 2 bo‘lgan 9 ta davlat zakazniklari, 1 ta respublika noyob hayvonlari ko‘paytirish markazi kiradi. Lekin mo‘hofaza qilinadigan hududlarining faqatgina 1,8 % zi uzoq muddatli hisoblanadi. Bu albatta yetarli emas. Qo‘riqxonalar mamlakatning muhofaza qilinadigan hududlari tizimini 10 % izini tashkil qiladi. 6 Milliy parklar yaqin yillarda tashkil qilingan, 1976 yilda Ugom CHotqol milliy parkini tashkil qilish bilan. Miliy parklarlar muhofaza qilinayotgan jami hududning 30% zini tashkil qilinadi. Davlat zakazniklari muhofaza hududlarini 39% izini tashkil qiladi. Muhofaza qilinadigan hududlar tizimi O‘zbekiston viloyatlari va tabiiy ekologik zonalar bo‘yicha nihoyatda notekis joylashgan. Ularning asosiy qismi Toshkent viloyatiga to‘g‘ri keladi. Shuni alohida ta’kidlash zarurki, muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar mintaqalarning umumiy rivojlanish strategiyasining elementiga aylanmagan. Ularning umumiy maydoni normativlardan 3-6 marta kamdir. Ma’lumki, biosferaning o‘z-o‘zini tiklash va takror ishlab chiqarish xossalarini saqlab qolish uchun mamlakatlar hududining 10% dan 25 % gacha muhofaza qilinadigan hududlarga aylantirish kerak. Muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar har qanday mamlakat hududini 10 % dan 25 % gacha qismini tashkil qilishi kerak. O‘zbekistonda turli darajada muhofaza qilinadigan tabiiy hududlarning umumiy maydoni 20,6 ming km2 ni tashkil etadi. Muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar: bioxilma xillikni saqlab |