Torpağın strukturluğu və buğdanın məhsuldarlığı (R.H.Məmmədov, 1988) Cədvəl 18 Məhsuldarhq, sen./ha Torpaqlar Suyadavamlı aqreqatlar (>0,25 mm),% Bioloji Təsərrüfat 1 2 3 4 Dəmyə 52 50,3
19,2
46 40,2
17,4
Dağ şabalıdı
38 31,7
11,9
Açıqdağ şabalıdı 24
32,5
9,6
Şabalıdı 18
26,7
8,8
Suvarılan Tünd çəmən 68
124,2
38,9
Çəmənləşmiş-boz 35
80,0
22,7
Az humuslu çəmənləşmiş-boz 25
52,7 19,6
Boz 20
105,0
32,0
14 78,4
22,2
İbtidai boz
8 64,7
18,4
Cədvəldən göründüyü kimi suyadavamlı aqreqatların artımı buğdanın həm
bioloji, həm də təsərrüfat məhsuldarlığına əsaslı şəkildə təsir göstərir. Bunu nəzərə
alaraq torpaqdakı suyadavamlı aqreqatların aqronomik baxımdan qiymətləndirilmə-
sinin aşağıdakı şkalası (R.H.Məmmədov, 1988) təklif edilmişdir (cədvəl 19).
Strukturun bərpa edilməsində ən təsirli tədbir kimi üzvi gübrələrin - peyin, torf
kompostları, yaşıl gübrə və s. verilməsidir. Mineral gübrələrin verilməsi dolayısı ilə
(kənd təsərrüfatıbitkilərində güclü kök sisteminin yaranması, üzvi qalıqların toplan-
ması və s.) torpaqda strukturun bərpasına kömək edir.
