Амин Бабайев, Вцгар Бабайев

Suyadavamlı aqreqatların qiymət şkalası 
Cədvəl 19
 
Suyadavamh aqreqatların miqdarı,% Qiyməti 
1 2 
>80 Çox 
yaxşı 
60-80 Yaxşı 
40-60 Orta 
20-40 Zəif 
<20 
Əlverişsiz 
 
5.1.3. Torpaq skeletinin ekoloji əhəmiyyəti
  
 
 
Skeletlik. Kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığına torpağın skeletliyi də təsir 
göstərir. Torpağın skelet tərkibi ölçüləri 1 mm-dən böyük, daşlı  və qumlu-çınqıllı 
mexaniki elementlərdən ibarətdir. Torpağın skeleti müxtəlif mənşəli ola bilər: 
əhəngli, mergelli, qranitli, şistli, çınqıllı və s. Torpaqda az miqdar skelet törəmələri-
nin olması onun münbitliyinin səviyyəsinə demək olar ki, heç təsir etmir, ya da bu 
təsir müsbət şəkildə olur. Məsələn, skeletli çürüntülü-karbonatlı torpaqlarda üzümün 
məhsuldarlığı adi torpaqlarla müqayisədə 10-20%-dən çox (V.A.Valkov,1986) olur. 

---

 
109
Həmçinin müəyyən olunmuşdur ki, torpağın tərkibində  çınqılın 20% təşkil etməsi 
qarğıdalının kök sisteminə müsbət təsir göstərir (O.Babalola, 1977). 
Torpaqda skeletin artması kökətrafı sahədə narın torpaq hissəciklərinin, həmçinin 
qida elementlərinin və məhsuldar nəmliyin azalmasına gətirib çıxarır. Şiddətli skeletli 
torpaqlarda torpaq profıli adətən yuxarı olub, onlarda münbitliyin səviyyəsi çox 
aşağıdır. Tədqiqatlar nəticəsində torpağın skeletliyi ilə çoxillik əkmələraltı torpaq-
ların münbitliyi arasında çox sıx əlaqənin olması müəyyən edilmişdir (cədvəl 20, 21). 
 
Skeletin miqdarından asılı olaraq bağ üzümaltı torpaqlarda münbitliyin dəyişməsi