130- Ey möminlər! Faizi qat qat artırılmış olaraq yeməyin və Allahdan qorxun ki, qurtuluşa çatasınız.
131- Kafirlər üçün hazırlanmış olan cəhənnəm atəşindən çəkinin.
132- Allaha və Peyğəmbərə itaət edin ki, sizə mərhəmət edilsin.
133- Rəbbinizin bağışlamasına və genişliyi göylər ilə yer üzü arası qədər olan cənnətə qaçışın. Ora (günahlardan) çəkinənlər üçün hazırlanmışdır.
134- Onlar bolluqda da, darlıqda da (Allah üçün) mal xərcləyərlər, hirslərini məğlub et/yeyilərlər və insanların qüsurlarını bağışlayarlar. Allah, yaxşı işlər edənləri sevər.
135- Yenə onlar, çirkin bir iş (zina) etdiklərində və ya özlərinə zülmətdiklərində, Allahı xatırlayaraq dərhal günahlarının bağışlanılmasını diləyərlər. Günahları Allahdan başqa kim bağışlaya bilər ki? Onlar işlədikləri günahlarda, bilə-bilə israr etməzlər.
136- İşdə onların mükafatı, Allah tərəfindən bağışlanılmaq və altlarından çaylar axan, içində davamlı qalacaqları cənnətlərdir. Yaxşı işlər edənləri gözləyən mükafat nə qədər gözəldir!
137- Sizdən əvvəl ilahi qanunların dəyişməzliyini sübut edən bir çox hadisələr gəldi keçdi. O halda yer üzünü gəziş də Allahın ayələrini yalan sayanların aqibətini görün.
138- Bu (Quran) insanlara istiqamətli bir şərh, (günahlardan) çəkinənlər üçün bir yol göstərici və bir öyüddür.
AYƏLƏRİN ŞƏRHİ
Oxuduğumuz ayələr, inananları yaxşılığa çağırır; pislikdən və pislikdən çəkindirir. Bununla birlikdə əvvəlki və sonrakı ayələrlə də əlaqəs(n)i itirmir. Əvvəlki və sonrakı ayələr, Uhud Döyüşünü və möminlərin o günlərdə içində olduqları, Allahın razı olmadığı qınanmış pislikləri və halları izah edir. Bu pis hallar, möminlərdə meydana çıxan boşalmağı, zəifliyi, Allaha və Peyğəmbərə üsyankar olmağı tələb etmişdi. Bu səbəbdən bu ayələr, Uhud Döyüşündə enən ayələrin tamamlayıcısı sayılmaqdadır.
Bu ayələr, daha sonra möminlərə bu yox edici təhlükələrə, məhvedici kələ-kötürlüklərə düşməkdən qoruyan yolları göstərir. Onları Allahdan qorxmağa, ONA güvənməyə, Allaha və Peyğəmbərə stabilliklə itaət etməyə çağırır. Bu doqquz ayə, xüsusilə etina etdirmə və çəkindirmə məzmunludur. Bu ayələr, Müsəlmanları yaxşılıq etməyə qaçmağa, bu yolda bir-birləri ilə yarışmağa təşviq edir. Söz mövzusu yaxşılıq, bolluqda və darlıqda Allah yolunda infak etmək, hirsi məğlub et/yeyilmək və insanların qüsurlarını bağışlamaqdır. Cəmiyyətdə yaxşılıq severliği və xeyr işləri yaymaq, əziyyətlərə və pisliklərə dözmək, pisliyə pisliklə cavab verməmək kimi ərdəmlər, söz mövzusu yaxşılıqları bir araya gətirər. Cəmiyyəti qoruyan, onun skeletini gücləndirərək ayaqda dayanmasını təmin edən yeganə yol budur.
Faizdən uzaq dayanmaq, bu infakın və xeyirxahlığın lazımlı şərti olduğu üçün, sözə bu mövzu ilə girildi. Faizdən qaçınmaq xeyirxahlığa və infaka doğru atılmış ilk addım kimidir. Daha əvvəl Bəqərə Surəsində keçən infak və faiz ayələrində vurğuladığımız kimi infak, bütün yolları ilə cəmiyyət quruluşunun dayağını meydana gətirən təməl daşların ən əhəmiyyətlisidir. İnfak insan cəmiyyətinə birlik ruhu üfləyər. Bu sayədə cəmiyyətin dağınıq gücləri arasında birlik meydana gəlir. Beləcə ictimai həyatda xoşbəxtliyə çatılar. Yenə infak sayəsində cəmiyyət özünə yönələn hər yox edici və çətinlik verici fəlakəti aradan qaldıracaq gücü qazanar. Faiz, infakın bu xüsusiyyətinin ən böyük əleyhdarı, ən amansız düşmənidir.
Uca Allah, bu ayələrdə möminləri işdə buna təşviq edir. Arxasından, onları günah maneələri üzündən Rəbləri ilə əlaqələrini kəsməməyə təşviq edir. Əgər Allahın xoşuna gəlməyəcək işlər etsələr, ikinci və üçüncü dəfə tövbə edərək, pisliklərdən imtina edərək qüsurlarını kompensasiya etmələrini, bundan bezməmələrini və usanmamalarını təklif edir. Möminlər bu iki çağırışa uyğunlaşdırsa, xoşbəxt bir həyatın yolunda irəliləmələri reallaşar. Beləcə nə saparlar, nə yerlərində sayaraq həlak olarlar.
Gördüyün kimi bu şərh, davranışlarında qüsurlar görülən bir insanı kamala çatdırmanın, ərdəmlərlə bəzənmiş nəfslərə sıza biləcək alçaqlıqları müalicə etmənin ən yaxşı yoludur. Ərdəmlərlə bəzənmiş nəfslərə sıza bilən bu alçaqlıqlar, korlanmağa və gərilməyə gətirib çıxardığı kimi məhv olmağa, yox olmağa da gətirib çıxarar.
